Бројлерите и нивните производи од Полска, говедското месо од Бразил, пушениот лосос и школки од Франција и САД, пиперките со забранети пестициди од Турција, како и јаткастите плодови, семиња и зачини од Индија и други азиски земји, се меѓу најопасните храни за здравјето на луѓето, откриени во првиот квартал од оваа година и објавени во Системот за брзо предупредување за храна и добиточна храна (РАСФФ), тело формирано од Европската комисија (ЕК), кое има контакт точка во секоја земја од ЕУ, како и во Македонија (Агенцијата за храна и ветеринарство). На европските пазари се откриени храна со салмонела, ешерихија коли, забранети пестициди, афлатоксини, арсен и жива. Голем дел од нив се вратени во земјите од кои дошле производите, други се уништени како исклучително опасни по здравјето на луѓето. Ова е јасно и од извештаите на врвните експерти од Центарот за проценка на ризикот во синџирот на исхрана (ЦФЦРА).

Врз основа на бројот на предупредувања во системот РАСФФ, ризиците се особено изразени кај живината и производите од живина (80 опасности), јаткастите плодови, производите од јаткасти плодови и семиња (29 опасности), школките и нивните производи (29 опасности) и месото и месните производи (23 опасности). Овие прехранбени производи, заедно со рибата и рибните производи, млекото и млечните производи, бараат посебно внимание поради големиот број инциденти и можните здравствени ризици за потрошувачите. Анализата во однос на земјата на потекло покажува дека најмногу предупредувања биле упатени кон Полска – 44, по што следат Бразил и Франција – по 21, Холандија – 18, Италија – 14, Германија и Шпанија – по 10, Нигерија – 8, Белгија и Индија – по 6, Австрија, Ирска, Литванија, Турција, Обединетото Кралство и САД – по 5, Данска, со нејасно потекло и со повеќе од една земја на потекло – по 4, Кина, Чешка и Бугарија – по 3 и 34 други земји со помалку од 3 известувања, објави. Преку системот РАСФФ за првите три месеци од 2025 година, на пазарот има 249 предупредувања за биолошки опасни прехранбени производи, но најчести се Салмонела (90), Листериа моноцитогенес (23), Eшерихија коли (19) и норовируси (24).

-Салмонелата е најчесто забележаниот патоген во периодот, а Полска е најчесто забележаната земја на потекло за „живинско месо и негови производи“, покажуваат податоците. Во истиот период, Листериа моноцитогенес беше пријавена 23 пати, при што најмногу случаи се регистрирани во Франција (5), по што следат Данска и Литванија со по 3 известувања. Овој патоген главно се наоѓа во пушен лосос, како и во разни видови сирења, вклучувајќи меки и сирења од сурово млеко, но се наоѓа и во месо, мелено месо, колбаси, месни паштети и замрзнат октопод. Постојат 19 предупредувања за Eшерихија коли, најчесто за Бразил, за телешко месо, школки, сирења од сурово млеко и разни видови месо од дивеч. Постојат само 3 предупредувања за паразитот Aнисакис од Исланд и САД кај црниот дроб на бакалар и замрзнатиот ослиќ – покажува извештајот.

Заменик-директорката на Центарот за контрола и превенција на болести на Бугарија, Невена Петрова коментираше за „Телеграф.бг“ дека анализите на експертите покажуваат дека во Бугарија влегува овошје и зеленчук со опасни и забранети пестициди за ЕУ. Најмногу траги од опасни препарати се содржани во зачини, главно од Индија, а најмногу вакви пестициди се наоѓаат во зеленчук и овошје од Турција.

Овие биле најчесто откриени кај пиперката, при што речиси сите серии беа испратени на уништување, а 4 за повторен извоз. Исто така, постојат предупредувања за присуство на пестициди за турските лимони. Системот за брзо предупредување има предупредувања за пестициди во мандарините, 5 за портокали, грејпфрут и лозов лист, но тие се пренасочени за повторен извоз или вратени кај производителот, додека за зачинот ким се испратени директно на уништување. Исклучително опасниот афлатоксин, кој е токсична мувла, е пронајден во црвена пиперка од Шпанија, вели д-р Бранимир Канакидис.

Присуство на афлатоксин Б1 е пронајдено и во ориз за храна за бебиња од Холандија. Исто така, постојат предупредувања за истата супстанца во чилито од Индија, во мелениот ѓумбир од Виетнам и во зрната тонка од Белгија. Високи нивоа на арсен и олово се пронајдени во сушен магдонос од Белгија и во листови од оригано, исто така од Белгија, перхлорат во сушени листови од босилек од Египет, присуство на линурон во сушен мајчина душица од Полска и присуство на хлорпирифос во сушен мајчина душица од Египет. Ф’стаци од Авганистан со патогени. Извештаите во април, исто така, укажуваат на присуство на патогенот Салмонела спп. во ф’стаци од Авганистан, во таан од Грција и во мешавина за салата од Латвија. Салмонела е пронајдена и во семки од тиква од Австрија, а афлатоксин Б1 во семки од сончоглед.