Се доближуваат изборите и барајте од сите партии во програмите да објаснат што ќе прават со безбедноста од земјотреси, им порача на граѓаните истакнатиот акедемик и геофизичар, професорот доктор Хаџи Ѓорур. Тој ги повика граѓаните на изборите во мај да не го даваат својот глас за партии што во програмите не нудат решение како да обезбедат заштита на луѓето од честите земјотреси што ја погодуваат земјата.

Катастрофалните последици од потресите пред една недела потврдија дека властите и компаниите не извлекле поука од претходните разорни земјотреси што ја погодиле Турција, особено оној во Измит во 1999 година, и од предупредувањата од експертите. Таквата грешка со својот живот ја платија најмалку 30.000 луѓе, а уште милиони останаа без домови.

– На изборите што се приближуваат меѓу првите прашања на кои партиите треба да се посветат е безбедноста на животите на граѓаните – вели професорот Ѓорур.

Тој и претходно предупредуваше дека се очекува силен земјотрес во регионот што претрпе страшна катастрофа.

– Треба да се надмине заостанатото сфаќање: „Да не зборуваме за земјотреси за да не го плашиме народот“. Луѓето не се плашат, а не се ни толку неуки и неинформирани, колку што сметаат политичарите. Партиите треба да се појават со свои програми за земјотреси, за безбедноста по животите на луѓето, за да не остануваме под урнатини, бидејќи никој не треба да влегува во својот дом со страв дека покривот ќе му се урне врз главата – истакнува Ѓорур.

Според овој експерт повеќе од 90 отсто од турските градови се наоѓаат во сеизмички чувствителен појас, во кој се можни катастрофални земјотреси. Повеќемина турски геофизичари преупредуваат на големата веројатност од катастрофален земјотрес што ќе ја погоди турската метропола Истанбул со магнитуда од 7,2 до 7,6 Рихтерови степени.

Ѓорур потсетува на научно истражување спроведено во 2000 година од меѓународен тим еминентни експерти, направено по катастрофалниот земјотрес од 1999 година со епицентар во регионот на Мраморно Море. Во извештајот се укажува дека од 1999 година на секои 30 години има голема веројатност да има нов силен земјотрес во Мраморно Море што би го загрозила Истанбул, град со милиони жители. Веројатноста во истражувањето е посочена на 64 отсто, што се смета за голема. Ова е кажано врз основа на научни истражувања на хронологијата на земјотреси во регионот, сеизмички испитувања, податоци собрани од сателитскиот систем за глобално позиционирање и испитувања на морското дно.

– Ако се очекува земјотрес во распон од 30 години, од 1999 година веќе се поминати 23 години. Тоа значи дека опасноста сега е уште поголема. Се приближиваме кон последниот период – наведува професорот Ѓорур.

Своите ставови тој ги поткрепува и со фактите дека во 1912 година бил регистриран земјотрес во Шарчојч, близу Истанбул, со епицентар во западниот регион на Мраморно Море, а во земјотресот во 1999 година имаше епуцентар во Ѓолчук, во источниот Мраморен регион. На потегот помеѓу овие две точки на северниот крак на Северноанадолската раседна линија од 1776 година па наваму нема регистрирано земјотрес.

– Тоа е сеизмичка празнина. Ако се прекршила раседната линија лево и десно, делот што е останат во средината мора да се скрши. Затоа ги предупредивме турските влади, одржавме меѓународни научни симпозиуми со учество на 60 научници, направивме подводни истражувања во Мраморно Море – вели Ѓорур, поранешен претседател на Центарот за истражувања на Регионот на Мраморно Море.

Како доказ дека „не убива земјотресот туку градбите“ деновиве докажа и случајот на Ерзин. Иако една од општините на најтешко погодената провинција Хатај и иако беа оштетени многу објекти, Ерзин ја надмина катастрофата без ниту една човечка жртва и без ниту една урната градба. Градоначалникот на оваа општина со 46.000 жители, Океш Елмасолу, подвлече дека локалните власти не дозволиле никакви отстапки од строгите сеизмички критериуми за градење објекти.

– На Турција ѝ е потребно целосно менување на менталитетот. Граѓаните треба да се откажат од градење дивоградби, да знаат дека нема да се дадат никакви отстапки во тој поглед. Тие не смее да бараат од властите да им одобрат да се вратат во домовите и да прифатат, ако е потребно, да се урне зградата во која живеат – вели градоначалникот на општината.

Како приоритет за спасување животи се наведува и построго функционирање на контролните механизми. Највисоките згради во Ерзин се шесткатници, повеќето се четирикатници, но со правилни геолошки студии може да се градат и повисоки згради.

Турските власти во меѓувреме продолжуваат со притворање на изведувачите и градежниците, Претходните денови биле уапсени изведувачи на зградите во Адана, Газиантеп и Адијаман. Издадени се налози за апсење на 131 лице кои се сметаат за одговорни за уривање на зградите. Ангажирани се обвинители за водење на случаите. Веќе почнаа да се прибираат примероци од урнатите згради. Прогнозите велат дека ќе бидат потребни години за да се обнови погодениот регион и дека тоа ќе ја влоши ионака сложената економска ситуација во земјата, која и онака во последно време се бори со тешката инфлација.