За 10 денари од 1 јануари се поскапени цигарите од познат грчки бренд и сега наместо 160 за нив се плаќа 170 денари. Граѓаните велат дека пред новогодишните празници овие цигари ги снемало од трговската мрежа, што било навестување за нивното поскапување. Оние пак кои во декември ги набавувале од грчките фри-шопови, за две пакувања од 10 кутии плаќале 25 евра, односно по 1,25 евра за кутија што било двојно поевтино од нивната цена во земјава.

До 1 јули 2023-та, стапките на специфичната и минималната акциза на цигарите годишно се зголемуваа за 0,20 денари по парче на 1 јули во секоја година, но почнувајќи од јануари 2024 година од кога стапија на сила измените на законот за акциза, стапката на минималната и специфичната акциза се зголемува за 0,23 денари по парче секој јануари. Според податоците од Царинската управа специфичната акциза на цигарите во земјава е 9 отсто, односно од една цигара на државата ѝ остануваат 3,48 денари.

Во средината на октомври, како што веќе пишуваше „Слободен печат“, одредени брендови на цигари исто поскапеа за 10 денари, а според трговците, причината беше да се пресретне јануарското поскапување на акцизата, кое треба да обезбеди повеќе пари во државната каса. Според измените на Законот за акцизите, кои стапија на сила од почетокот на 2024-та, предвидено е усогласување на акцизната стапка кај цигарите со минималната акцизна стапка во ЕУ, како и изедначување на учеството на вкупната акциза на цигарите во пондерираната просечна малопродажна цена со онаа пропишана во Директивата на ЕУ. Според Државниот завод за статистика во 2023 година, едно македонско семејство купило 119 кутии цигари, односно секој Македонец испушил по 39 цигари. Земјоделските семејства пушат повеќе, покажува истата статистика – тие лани купиле дури 153 кутии цигари.

Согласно измените на Законот за акцизите усвоени во октомври 2023-та, цигарите, пурите, несогорливите тутунски производи и течноста за електронски цигари ќе поскапуваат секоја година на 1 јануари. Со овие измени, Владата предвиде дополнително зголемување на приходите во буџетот за околу 13 милиони евра годишно.

Како дел од стратешкиот план на Министерството за финансии, се предвидува дека секој октомври до 2030 година, цената на цигарите да расте за истата сума. Одлуката има за цел да се зачува здравјето на луѓето, да се намали потрошувачката на тутун и да се зголемат државните приходи, но јавноста реагираше негативно.

Македонија лани се наоѓаше на 19-то место помеѓу 50-те светски лидери по производство на тутун, рангирани од Светската организација за храна и производство.
Во 2023-та во Македонија биле увезени пури, цигарилоси и цигари, тутун или замени за тутун во вредност од 25 милиони долари, покажуваат податоците на Тренд економи. Ова е зголемување од над 5 милиони долари во однос на 2022 година.

Најновата студија на Аналитика Тинк Тенк, покажа дека речиси 50 отсто од возрасната популација во Македонија се пушачи, а домаќинствата во кои има лице кое консумира цигари трошат 13,2 отсто од својот буџет за овој порок. Оваа статистика забележува поразително зголемување од 10,3 отсто споредено со 2018 година, а оваа лоша навика ги погодува особено семејствата со мал буџет кои се принудени да го потрошаат делот на цигари наместо на храна, здравје и образование.

Дополнително, истражувањата покажуваат дека семејства со пушачи трошат 12,5 отсто од буџетот на алкохол, во споредба со 1,1 отсто во непушачките семејства.