Компаниите ангажирани од Министерството за надворешни работи и дијаспора на Косово за лобирање во САД – „Афердита Ракипи комуникации“ и „Амбал“ немаат никакви договори за лобирање претходно регистрирани според Законот за регистрација на странски агенти на Министерството за правда на САД, јавува Радио Слободна Европа.

Во своите изјави, сопствениците на овие две компании, Афердита Ракипи и Авни Мустафај, велат дека хонорарно се ангажирани за „подобрување на билатералните односи меѓу САД и Владата на Косово“. Врз основа на договорот потпишан на 26 јуни, кој е со важност од една година, на Ракипи и Мустафај за нивните активности МНР ќе им бидат исплатени 147.000 евра.

Уште поголеми суми се доделуваа во минатото на американски лоби фирми, кои обично беа странски и искусни во лобирањето. РСЕ ги контактираше Ракипи и Мустафај во врска со нивните договори, но не добија одговор. Од Министерството за надворешни работи и дијаспора на Косово не одговорија на прашањата на РСЕ за договорите за лобирање во САД – зошто тие се потпишаа токму сега и како се избираа компаниите кои се занимаваат со овие работни места?

РСЕ, исто така, наведува дека пребарувањето на имињата на Афердита Ракипи и Авни Мустафај на социјалните мрежи и други веб-страници покажало дека и двајцата биле активни за прашањата на албанско-американската заедница во САД и во Косово, пред и за време на војната во 1999 година.

Ракипи, која е родена во Мичиген, ја познавала косовската министерка за надворешни работи Доника Гервала уште пред да потпише договор за лобирање.

На својот Твитер профил, Ракипи нема објавено ниту една објава откако американскиот претседател Џозеф Бајден ја презеде функцијата на почетокот на 2021 година. Но, оттогаш Ракипи сподели неколку објави на косовскиот премиер Албин Курти. Таа, исто така, сподели објави во кои ја критикува позицијата на САД во врска со неодамнешните тензии во северно Косово.

„САД се бунтуваат против узурпацијата на нивните канцеларии од демократски избрани претседатели. Можеби можеше да биде поинаку, но од кога ја казнуваме државата за нејзината демократија? Нешто сериозно не е во ред со американската политика“, се вели во објавата што ја сподели Ракипи.

Договорот за лобирање беше потпишан околу еден месец по избувнувањето на кризата на северот на Косово, односно инвазијата на припадниците на косовската полиција во општинските згради и наметнувањето на градоначалниците Албанци избрани на избори на кои излезноста беше само околу 3,5 отсто и кои Србите ги бојкотираа. РСЕ потсетува дека ваквите постапки на властите во Приштина беа критикувани од претставници на САД и на Европската унија. Тие додаваат дека американските претставници побарале од Владата на Косово да ги намали тензиите на северот и презеле казнени мерки против Косово затоа што одбива да ја деескалира ситуацијата, вклучително и исклучување од голема воена вежба со членките на НАТО. Слично постапи и ЕУ.

Мустафај, кој е роден во Њујорк, беше клучна фигура во Националниот албанско-американски совет (НААК), како и член на Гермин во Косово, кој главно се занимава со прашања од дијаспората. Тој ја предводеше американската делегација на преговорите за косовското прашање во Рамбује во 1999 година. Во моментов Мустафај на својот Твитер профил ја критикува и ЕУ за нејзиниот однос кон владата на косовскиот премиер Аљбин Курти.

Во март 1999 година, Ракипи и Мустафај присуствуваа на состанокот со тогашниот американски претседател Бил Клинтон во Белата куќа, а во 2012 година Мустафај како извршен директор на НААК се сретна со тогашниот косовски премиер Хашим Тачи.

Министерството за правда на САД објавува договори преку кои странски земји ангажираат поединци или компании за лобирање или разни политички активности во САД. Во него се наведува дека Косово има уште еден активен договор, покрај двата договори што ги потпиша министерката Гервала. Поточно, Амбасадата на Косово во САД склучила договор за консултација со првиот човек на компанијата „Цивика“ Иџиро Жерка во износ од 35.000 долари за средба со „лидерите на албанско-американската заедница“.

„Цивика ќе помогне да се дефинираат целите и исходите на настанот, да се подготват материјали за работилницата, да се олесни настанот, а потоа да се обезбеди извештај“, се наведува во објавениот договор. РСЕ наведува дека од 19 ноември 1992 година, некои субјекти од Косово – како што се политичките партии и владините институции – потрошиле милиони евра за лобирање во САД. Историјата на договорите за лобирање покажува дека, во повеќето случаи, биле ангажирани познати американски лоби компании, како „Балард партнерс“ и „Подеста груп“.