Банкарите сè уште не го добиле списокот кои сè дејности може да бидат поддржани од поволната кредитна линија од позајмените пари од приватна банка во Унгарија. Изјавите што стигнуваат и од Владата и од банкарите и од стопанствениците е дека „се надеваат дека ќе има интерес за да се потрошат сите 250 милиони евра“.

Парите сè уште не се префрлени од Развојната банка на сметка на комерцијалните банки, но банкарите потврдуваат дека клиентите веќе доаѓаат кај нив со проекти и разговараат за кредит. Но, дали има доволно проекти?

Од Владата при најавување на кредитната линија потенцираа дека пари ќе се даваат само за фирми што ќе инвестираат во средства за работа или во сопствени објекти, но не за препродавање, или издавање. Во првичните најави немаше фотоволтаични централи, но тие дополнително се вметнаа. Премиерот Христијан Мицкоски, пак, во неделата при удирањето на камен-темелникот во Гевгелија посочи дека парите од унгарскиот кредит може да се искористат и за изградба на трговски центри.

Во организација на Хајделберг факултетот во Скопје, вчера на иста маса седнаа стопанствениците и банкарите, а тема на панел-дискусијата е „Апликација на парите во стопанството од европските билатерални заеми“.

Нина Неданоска, заменик-претседател на Управниот одбор на Шпаркасе банка, вели дека според најавите веќе се финализираат деталите.

– Вака „на прва“ изгледа многу едноставно, се знае отприлика кои компании ќе бидат апликативни, но има многу детали, дејности што официјално постојат во статистика и треба точно да се прецизира за да нема понатаму забуни. Очекуваме дека оваа линија ќе стане достапна по празниците. Сега да не спомнувам датуми затоа што следува период со многу неработни денови. Може да биде и февруари. Ние разговараме со клиентите и тие веќе се обраќаат до банките за проектите што планираат да ги реализираат. Но, од момент кога ќе аплицираат, треба да помине одреден период додека банките ги обработат кредитните барања, направат анализа – рече Неданоска.

Таа рече дека не е пристојно да манипулира со бројка за тоа колку пари може да се пласираат. Но потенцираше дека за неа како банкар, добри за поддршка се сите проекти за кои ќе се направи процена дека се профитабилни.

– Во последните договарања со Владата влегоа и енергетско-ефикасните проекти, односно инвестициите за фотоволтаици ќе бидат апликативни, а тие инвестиции знаат и да бидат и поголеми па очекуваме заедно со тие компании, побрзо да се искористи кредитната линија – вели Наденоска.

Синиша Наумоски, универзитетски професор од Хајделберг факултетот смета дека ова е проект во кој добиваат и банките и стопанствениците.

– Банките добиваат многу апликанти од кредити. Сметам дека идејата е кредити да добијат компании од сите оние гранки што можат да го донесат проектираниот раст од 3,7 проценти и раст од 5 проценти на среден рок – вели Наумоски.

Потпретседателот на Сојузот на стопански комори, Горан Ѓоргиевски вели дека „производните компании се есенцијални за нашето општество, носат додадена вредност и таму треба да дојдат тие кредити“.

– Факт е дека конечно се проби мразот, дека имаме 15 години рок на плаќање и грејс период од 3 години. Тоа е многу значајно. Така ќе имаме за плаќање помали рати што ќе им овозможи на компаниите остатокот од средствата да ги искористат за ликвидност и дополнително да инвестираат – изјави Ѓоргиевски.

Претседателот на топанската комора на Северо-западна Македонија Менди Ќура рече дека оваа кредитна линија сама по себе е многу важана, затоа што треба да придонесе за намалување на каматите.

– Ние како бизниос заедница бараме тие средства да се користа за добри проекти, без разлика од која дејност доаѓаат. Ние нормално бараме пари за производството, но и за другите дејности кои имаат да се користат. Само најавата на 250 милиони евра за бизнис заедницата им дава до знаење на банките дека треба да се намалат каматаните стапки кои досега беа многу високи. Имавме камати кон компаниите од 5, од 6 проценти- рече Ќура.

Фирмите на кои ќе им бидат одобрени пари од унгарскиот кредит ќе го отплаќаат по фиксна каматна стапка од 1,95 проценти, без надомест за одобрување и управување и со сопствено учество на корисниците од минимум 20 проценти од вкупната вредност на инвестицијата.  Износот што може да им се одобри е до 10 милиони евра.