Во своето прво интервју за странски медиуми по падот на 54-годишното владеење на Асад, Абу Хасан ал-Хамви, шеф на военото крило на Хајат Тахрир ал-Шам (ХТС), зборуваше за тоа како неговата група, со седиште во северозападниот дел на земја, комуницираше со бунтовниците на југ со цел да се создаде единствен оперативен штаб со цел конечно да се опколи Дамаск од двете насоки.

Тој рече дека иако плановите за операцијата за соборување на Асад, наречена „Одвраќање на агресијата“, започна пред една година, групата се подготвувала со години.

Од 2019 година, ХТС развива воена доктрина која ги трансформира неорганизираните борци од различни опозициски и екстремистички групи во дисциплинирана борбена сила.

„По последната кампања [август 2019 година], за време на која изгубивме значителна територија, сите револуционерни фракции ја сфатија сериозната опасност – основниот проблем беше недостатокот на обединето водство и контрола врз битките“, рече 40-годишниот ал-Хамви, кој веќе пет години е на чело на военото крило, пренесува N1. 

Сирискиот режим започна операција против опозициските сили во северозападна Сирија во 2019 година, успешно туркајќи ги лабаво наредените фракции во провинцијата Идлиб. По последната битка, по која Турција преговараше за прекин на огнот во име на опозициските сили во пролетта 2020 година, бунтовниците беа ограничени на мал дел од територијата во северозападна Сирија – каде што останаа во ќорсокак со режимските сили до овој месец.

Сфаќајќи дека ако сака да го порази режимот, ХТС ќе мора да воведе ред во различниот сојуз на опозициските фракции туркани во Идлиб, организацијата им понуди на другите групи да се здружат под нејзино покровителство. ХТС се бореше против групи како што е огранокот на Ал Каеда Хурас ал-Дин, кој го отфрли попрагматичниот екстремистички пристап на ХТС. Наскоро ХТС стана доминантна сила во северозападна Сирија.

Како што постепено се обединуваше политичката команда, ал-Хамви започна да работи на обука на борците на групата и развивање на сеопфатна воена доктрина.

„Ние темелно го проучувавме непријателот, анализирајќи ги нивните тактики, и дење и ноќе, и ги користевме тие сознанија за да ги развиеме нашите сопствени сили“, рече Ал-Хамви.

Групата, која се состоеше од бунтовници, постепено стана дисциплинирана борбена сила. Формирани се воени ограноци, единици и безбедносни сили.

ХТС започна и со производство на сопствено оружје, возила и муниција. Сфаќајќи дека се инфериорни во однос на режимот на Асад, кој имаше воздухопловни сили и беше поддржан од Русија и Иран, групата знаеше дека мора да биде креативна за максимално да ги искористи ограничените ресурси.

Формирана е единица за беспилотни летала, која обединува инженери, механичари и хемичари.

„Го комбиниравме нивното знаење и поставивме јасни цели: Ни требаа извидувачки беспилотни летала, дронови за напад и самоубиствени дронови, со фокус на опсегот и издржливоста“, рече Ал-Хамви, додавајќи дека производството на дронови започна во 2019 година.

Најновата верзија на беспилотните летала – е нов модел на самоубиствен дрон, кој самиот Ал Хамви го нарекол „Шахин“, што на арапски значи сокол, „симболизирајќи ја нивната прецизност и моќ“. Беспилотното летало Шахин за прв пат беше употребено против режимските сили овој месец, со разурнувачки ефект. Евтин, но ефикасен авион ги онеспособи артилериските воени возила.

Пред една година групата испрати пораки до бунтовниците на југот и почна да ги советува како да формираат обединет воен штаб. Јужна Сирија е под контрола на режимот од 2018 година, а и покрај повремените судири, бунтовничките групи беа принудени да дејствуваат под земја. Поголемиот дел од военото раководство на опозицијата на југ беше во егзил во Јордан, каде што одржуваше контакт со своите групи.

Со помош на ХТС, беше формирана оперативна соба која ги собра командантите на околу 25 бунтовнички групи на југ. Секој од нив го координираше движењето на своите борци меѓу себе и со ХТС на север. Целта беше ХТС и нејзините сојузници да напредуваат од север, додека оперативниот штаб на југ функционираше од југ, така што двете страни ќе се сретнат во главниот град.

Кон крајот на ноември, групата одлучи дека е време за акција.

Пред сè, групата сакаше да го запре трендот на нормализација на режимот на Башар ал-Асад со регионалните сили како ОАЕ и Саудиска Арабија по долгогодишна дипломатска изолација. Тие, исто така, сакаа да ги запрат интензивните воздушни напади врз северозападна Сирија и нејзините жители. Конечно, ХТС виде стратешка можност во сегашната преокупација на меѓународните сојузници на режимот.

Русија, која обезбеди најголем дел од воздушната поддршка на Асад, беше зафатена со војната во Украина. Иран и Хезболах, чии борци беа најжестоките војници на Асад на теренот, беа ослабени од конфликтот со Израел.

ХТС ја започна операцијата со влегување во Алепо на 29 ноември. Борците на Хезболах се обидоа да го одбранат градот, но набрзо се повлекоа. Брзиот пад на градот, втор по големина во Сирија, на кој на режимот на Башар ал Асад му беа потребни четири години за да го врати од бунтовниците во 2016 година, ја изненади групата.

„Бевме убедени, што е поддржано од историски преседан, дека Дамаск не може да падне додека не падне Алепо. Силата на сириската револуција беше концентрирана на север и верувавме дека по ослободувањето на Алепо можеме да се движиме на југ кон Дамаск“, рече Ал Хамви.

По падот на Алепо, напредокот на бунтовниците на север изгледаше незапирлив. Четири дена подоцна, опозицијата ја зазеде Хама. На 7 декември, бунтовниците започнаа офанзива на Хомс и го зазедоа градот за неколку часа.

Бунтовниците на југот, според Абу Хамзе, водачот на Оперативната сала за ослободување на Дамаск, требало да го чекаат падот на Хомс пред да започнат сопствен бунт на југ, но од возбуда почнале порано. Бунтовниците брзо ја турнаа сириската војска од Дера и стигнаа до Дамаск пред ХТС.

На 8 декември Башар ал Асад ја напушти земјата.

Ал-Хамви, кој бил земјоделски инженер кој дипломирал на Универзитетот во Дамаск, а потоа бил протеран од режимот на Асад заедно со неговото семејство во Идлиб, рече дека ќе се пресели на улога во новата цивилна влада.

Изгледите за изградба на нова држава не е лесна задача, како што призна и самиот Ал Хамви. Меѓу верските малцинства постои страв дека некоја екстремистичка група може да наметне своја догма.

„Потврдуваме дека малцинствата во Сирија се дел од нацијата и дека имаат право да ги практикуваат своите ритуали, образование и да користат услуги како и секој друг сириски граѓанин. Режимот посеа поделби, а ние се обидуваме, колку што е можно, да ги премостиме тие поделби“, рече Ал Хамви.