Италијанскиот министер за одбрана Гвидо Кросето се придружи на критиките на одлуката на поранешните власти да ѝ се приклучат на кинеската развојна иницијатива Појас и пат, што се толкува како дел од обидите на Рим да се извлече од „свилената прегратка“ на Пекинг.

Претходната влада во Рим во 2019 година ја направи Италија првата голема европска земја што се приклучи на амбициозниот кинески проект за инфраструктурно обновување на Патот на свилата, слично како што пред речиси еден милениум венецискиот трговец Марко Поло ѝ го отвори патот на Италија до Кина.

Тогашната опозиција, која сега е на власт, ја критикуваше одлуката, оценувајќи ја како помош за Пекинг да го прошири своето геополитичко и економско влијание до срцето на Европа, преку Централна Азија и Турција.

– Одлуката да се приклучиме кон Патот на свилата беше импровизиран и злосторнички акт, кој повеќекратно го зголеми извозот на кинески производи во Италија, но во исто време го немаше истиот ефект за италијанскиот извоз во Кина. Извезувавме портокали во Кина, а тие за три години тројно го зголемија својот извоз во Италија – изјави министерот Кросето во интервју за весникот „Кориере дела сера“.

Министерот за одбрана забележува дека одлуката на владата на тогашниот премиер Џузепе Конте од пред четири години им ги врзала рацете на новите власти.

– Прашањето сега е како да се повлечеме од иницијативата, а во исто време да не ги нарушиме односите со Пекинг. Вистина е дека Кина е противник (на пазарот), но во исто време е и наш партнер – изјави Кросето.

За овој проблем италијанската премиерка Џорџа Мелони разговараше со американскиот претседател Џо Бајден. По средбата во Белата куќа, Мелони изјави дека владата сѐ уште нема одговор и најави дека ќе го посети Пекинг во „блиска иднина“ заради дискусии со кинеските власти. Во меѓувреме за предлозите од владата треба да се произнесе и парламентот во Рим.

– Ќе донесеме одлука пред декември – изјави Мелони во интервју за „Фокс њуз“.

Премиерката забележа дека е парадоксално тоа што Италија не е членка на Г-7 со највисока трговска размена со Кина, иако е единствената од седумте најразвиени земји што учествува во трансконтиненталниот проект.

– Тоа е доказ дека е можно да се одржуваат добри односи со Пекинг без да се учествува во Проект и пат – изјави Мелони.

Кина во изминатите десетина години веќе вложи милијарди долари во пробивањето на инфраструктурата и за инвестиции на потегот од Папуа Нова Гвинеја на Пацификот, па сѐ до Кенија во Африка. Со пари од Пекинг беа изградени пристаништа во Шри Ланка и на западниот брег на Африка, а се нуди и поволна кинеска телекомуникациска инфраструктура за земји од Југоисточна Азија сѐ до Јужна Америка.

Италија во 2019 година стана првата развиена земја што се приклучи на иницијативата, но не извлече голема трговска полза. Министерот Кросето забележува дека Франција во истиот период ѝ продала на Кина авиони во вредност од десетици милијарди евра, а не потпишала никаков документ. Претседателот Емануел Макрон неодамна го посети Пекинг придружуван со повеќе од 50 француски бизнисмени, а се врати со договори за „Ербас“, енергетската компанија и „Лореал“.

Кинеската иницијатива беше „сламка за спасување“ на многу европски земји погодени од финансиската криза пред петнаесетина години. Токму кризата го поттикна Пекинг да ја пробие иницијативата за да го шири влијанието далеку на запад нудејќи алтернативни извори на инвестиции и трговија. Во 2012 година беше формирана заедница на 16 европски земји плус Кина, која со придружувањето на Грција подоцна прерасна во „17 плус 1“. Кина им ветуваше нови пруги и мостови, како и полесен пристап до кинескиот пазар. Новиот Пат на свилата се покажа како еднонасочен – седумнаесетте земји го зголемија трговскиот дефицит во размената со Кина. Извозот лани се намали за 4,9 проценти, а увозот од Кина се зголеми за 13,8 отсто.

Весникот „Фајненшл тајмс“ забележува и на квалитетот на инфраструктурните инвестиции, наведувајќи го како типичен пример автопатот во Црна Гора – од 165 километри, завршени се едвај една четвртина, а потрошени се речиси 1 милијарда евра.