Потпретседателот на Сојузот на стопански комори Горан Ѓорѓиевски, кој е и сопственик на пекарско-слаткарската фирма „Специјал“, не очекува проблеми со снабдување со жито и сончоглед. За цената, пак, вели дека таа е берзанска и не зависи од волјата на државата и на стопанството. Сепак, во инцијативата „Отворен Балкан“ гледа можност за договор за поволни цени.

Според најавите, земјите од иницијативата Отворен Балкан заеднички ќе ги решаваат евентуалните проблеми од недостиг на храна и електрична енергија. За тоа, Вие бевте на состанокот во Тирана. Што е предвидено да се преземе, како ќе функционира оваа заедничка акција за храна и струја?

– На состанокот на работните тела во чиј состав покрај владините претставници имаше и претставници на стопанските комори, се дискутираше за изнаоѓање начини за операционализација на договорите што досега се постигнати во иницијативата „Отворен Балкан“. На претходните состаноци и самити се демострираше добра волја за поврзување на државите од регионот, со цел да се зајакне политичката стабилност, и што е уште позначајно да се поттикне и унапреди економската соработка за на крај регионот да се приближи и да стане дел од ЕУ. На состанокот во Тирана значајно е тоа што одиме чекор понатаму, односно сега веќе се разговара за конкретни активности кои треба да се преземат и кои ќе имаат видливи резултати. Во таа насока тргнуваме од она што во моментов глобално, а и за регионот е најголем предизвик, а тоа е обезбедувањето на доволно прехранбени производи како и намалување на ефектите од енергетската криза. Веруваме дека доколку меѓусебно се поддржуваме и си пружаме поддршка, секој во рамките на она што му е предност, сите заедно ќе можеме полесно да ја надминеме кризата. Со државите и бизнисите што се во нашето соседство може да имаме најдобра и најефикасна соработка, затоа и Сојузот како деловна мрежа во последниот период става значаен акцент на овие активности. Дел сме и од иницијативата „Зелен навигатор на Западен Балкан“, која се формираше во Војводина и која има за цел да обезбеди финансиска поддршка за реализација на зелени проекти во стопанството.

Дали ќе има некои царински олеснувања, или можеби елиминирања на царините, кога станува збор за трговијата меѓу земјите од Отворен Балкан?

– На состаноците се постигнa договор до 15 август секоја држава, односно надлежните институции кои се носители на процесот во соработка со стопанските комори да подготват документ, протокол што ќе содржи предлози околу тоа кои процедурите при увоз и извоз може да се укинат или поедностават како и кои царинските и други видови на давачки може целосно да се анулираат, а кои да се намалат. Овој драфт документ ќе биде споделен и прифатен од сите земји, а неговото официјално потпишување се очекува да биде во септември во Белград, каде ќе се одржи следниот самит на „Отворен Балкан“.

Како човек кој доаѓа од пекарската индустрија, кои се Вашите оцени – ќе имаме ли доволно брашно годинава и дали тоа ќе поскапува?

– Моите очекувања се дека имаме доволно количини житарки, бидејќи имаме добра жетва годинава. На работните тела на „Отворен Балкан“ беше споделена информација дека и Србија има добра жетва оваа година и очекува околу 3,2 милиони тони жито и има посадено 240 илјади хектари со сончоглед. Нивните потребни за жито е околу 1,5 милиони тони, што значи дека со вишокот кој ќе го има ќе може да се задоволат и нашите потребни. Нашата држава годишно увезува околу 60 илјади тони пченица кои ќе може да ги обезбедиме преку „Отворен Балкан“ по поволни цени. Кога е во прашање цената, мора да станеме свесни дека во услови на пазарна економија таа не е диктирана и не зависи од волјата на државата и на стопанството туку ја диктира пазарот воден од основното правило на понуда и побарувачка. Цените се одредуваат на берза, а трендовите на раст се глобални.

Со оглед на значајниот раст на цените на лебот и на другите печива, дали забележувате намалување на прометот, односно дали сега луѓето помалку јадат и леб?

Прецизни податоци околу тоа дали е намалена побарувачката на леб и бели печива немаме, но ако зборуваме искуствено според секојдневната практика, може да кажеме дека не забележуваме некои значајно осцилации во однос на ова прашање. Исто така би сакал да истакнам и дека ценитe на храна кај нас и не се толку високи, тука напротив тие се најниски во споредба со европските држави. Секако дека тоа кога ќе се доведе во кoрелација со приходите на граѓаните не е некоја олеснувачка околност, но сепак во услови на глобален недостиг на храна и тренд на раст на нејзините цени, треба да се нотира и овој факт.

Дали сте задоволни од мерките за стопанството на Владатa и што е тоа што можеше да се преземе, а не се направи, за да се намали инфлацијата?

– Мерките што Владата досега ги креираше сметаме дека се недоволни, можеше да се направи и повеќе и подобро. Главен проблем со кој се соочува стопанството и кој може да биде сериозна причина за згаснување на деловната активност се трошоците за електрична енергија, чие плаќање е сериозен предизвик за одржување на ликвидноста на компаниите. Цената на електричната енергија ги урива сите очекувања, а неа ја калкулираме во цената на крајните производи. Во момент државата треба да овозможи сите електрани во земјава да може да работат со полн капацитет, а дел од произведената електрична енергија по поволни цени да биде ставена на располагање на стопанството. Исто така, треба да се обезбеди и поддршка за плаќање на сметките за струја на компаниите, како и да се даде поддршка за користење на обновливи избори на енергија.