Една од најважните работи што ни е потребна за живот е водата. Таа претставува околу 60-70 отсто од нашата телесна тежина. Затоа, секој дел од нашето тело има потреба од неа за да функционира правилно. Недоволното внесување вода води до дехидратација, а во таков случај нормалното функционирање на телото е невозможно. Дури и слабата дехидратација веднаш носи негативни последици како намалување на енергијата, главоболки, замор.

Пиењето вода има исклучително важна улога за речиси сите телесни функции, а каква моќ има врз нашето физичко и ментално здравје, зборуваме со Емилија Спасовска Мојсовска, магистер по нутриционизам, чија главна цел и мисија е да се грижи за здравјето, благосостојбата и изгледот на луѓето.

Водата е главна компонента на сите клетки, ткива и органи во нашето тело, таа овозможува нивно правилно функционирање и одржување на нивната структура. Крвта, која е главно составена од вода, ги транспортира хранливите материи од храната и кислородот од белите дробови до сите клетки во телото. Водата е растворувач за многу супстанции, што го олеснува нивниот транспорт, помага во исфрлањето на отпадните материи од телото преку урината, потта и столицата, бубрезите користат вода за да ги филтрираат отпадните продукти од крвта и да ги излачат преку урината, додека потењето е механизам за регулирање на телесната температура, а водата во потта ги носи со себе и дел од отпадните материи.

Потењето е клучен механизам за ладење на телото кога е прегреано. Испарувањето на потта од кожата ја одзема топлината од телото.

Водата има висок специфичен топлински капацитет, што значи дека може да апсорбира многу топлина без значително да ја зголеми својата температура, помагајќи во стабилизирање на телесната температурата.

Помага при заштита на органите и ткивата, подобрување на дигестијата, подобрување на когнитивните функции, здравје на кожата.

Каква е улогата на водата за мозокот?

– Водата е од суштинско значење за оптимална функција на мозокот. Еве зошто:

• Хидратација на мозочните клетки: Мозокот е околу 75 отсто вода. Дехидратацијата може да доведе до намалување на волуменот на мозочните клетки, што го отежнува нивното ефикасно функционирање.

• Транспорт на хранливи материи: Крвта, која е главно составена од вода, ги носи хранливите материи и кислородот до мозокот, кои се неопходни за неговата енергија и работа.

• Отстранување токсини: Водата помага во отстранувањето на отпадните продукти и токсините од мозокот.

• Подобрување на когнитивните функции: Дури и блага дехидратација може негативно да влијае врз концентрацијата, меморијата, вниманието, реакциското време и целокупната когнитивна способност. Истражувањата покажуваат дека добро хидрираниот мозок работи поефикасно.

• Регулирање на расположението: Дехидратацијата може да биде поврзана со зголемена раздразливост, анксиозност и депресивно расположение.

Зошто водата е толку потребна за мускулите и за коските?

– Бидејќи ни помага при транспорт на нутриенти, одржување на здравјето на ’рскавицата, производство на синовијална течност, како и на општо здравје на телото. Мускулите се составени од околу 79 отсто вода. Како и сите други клетки во телото, мускулните клетки зависат од соодветна хидратација за да функционираат правилно. Дехидратацијата може да доведе до намалување на волуменот на мускулните клетки, што ги прави послаби и помалку ефикасни, транспорт на хранливи материи и кислород,

• Водата во крвта ги транспортира есенцијалните хранливи материи (како електролити и гликоза) и кислородот до мускулите, кои се неопходни за нивната енергија, контракција и регенерација.

• Помага во отстранувањето на отпадните продукти (како млечна киселина) од мускулите после физичка активност, што е важно за нивно заздравување и намалување на болката.

Неверојатно, но водата има главна улога и во подмачкување на зглобовите.

Водата е главна компонента на синовијалната течност која ги подмачкува зглобовите околу мускулите. Ова овозможува непречено движење и го намалува триењето, што е важно за функцијата на мускулите кои ги движат зглобовите.

• Регулирање на телесната температура за време на вежбање

• За време на физичка активност, мускулите произведуваат топлина. Телото се лади преку потење, а водата е главна компонента на потта, доволната хидратација овозможува ефикасно потење и спречува прегревање на телото и на мускулите, што може да ја намали нивната функција и да го зголеми ризикот од повреди.

Покрај физичките придобивки, дали водата игра важна улога и во нашето ментално здравје?

– Токму така, таа има влијание врз енергетските нивоа и врз нашите когнитивни функции, а некои студии сугерираат дека дехидратацијата може да ги влоши симптомите на анксиозност и депресија. Оптималната хидратација може да помогне во стабилизирање на расположението. Дехидратацијата може да предизвика физички непријатности како главоболка, вртоглавица и мускулни грчеви, што секако може да го наруши расположението.

Кои се симптомите на дехидратација?

– Најчести симптоми се чувство на жед, сува уста, усни и грло, темножолта урина и намалена фреквенција на мокрење, замор и малаксаност, главоболка, вртоглавица и зашеметеност, сува кожа и недостаток на еластичност, запек, мускулни грчеви, а нерамнотежата на електролитите поради дехидратација може да доведе до мускулни грчеви.

Потешки симптоми на сериозна дехидратација (потребна е итна медицинска помош):

екстремна жед, отсуство на мокрење или многу мала количина на темножолта урина, многу сува кожа што не се враќа во нормала кога ќе ја штипнете, вдлабнати очи, брз пулс, низок крвен притисок, дезориентација, конфузија и раздразливост, губење на свест.