Обесхрабрувачки вести стигнаа од германскиот Сојузен завод за статистика, бруто-домашниот производ на Германија е намален за 0,1 проценти во вториот квартал од годинава во однос на претходниот квартал. Ова е аларм дека постои опасност од натамошното намалување на македонскиот извоз и индустриското производство. Индустриското производство во првото полугодие ни е намалено за 5,1 проценти во однос на ланското прво полугодие, а извозот за периодот јануари-јуни е намален за 7,6 проценти во однос на истиот период лани, покажуваат последните податоци од Државниот завод за статистика.

Германија е наш клучен трговски партнер, а странските компании што го опслужуваат автомобилскиот сектор се нашите најголеми извозници. Податоците за вкупниот извоз кон Германија се разочарувачки. Во првото полугодие од годинава извозот кон Германија е намален за 13,6 проценти во однос на првото полугодие од 2023 година. Така, за шест месеци годинава сме извезле стока и услуги во Германија за 1,66 милијарди евра, додека ланскиот извоз во првото полугодие „тежел“ 1,92 милијарди.

Загриженост искажува и Виктор Мизо, претседател на Асоцијацијата на странски компании со технолошко напредно производство.

– Падот на бруто-домашниот производ во Германија се одразува на побарувачката. Еве излегоа бројките за продажба на возила во Европа. Тие заклучно со јуни се поголеми за 3,5 проценти споредено со лани, но се 18 проценти помали во однос на периодот пред пандемијата, односно од 2019 година. Закрепнувањето оди бавно и овие индикации за дополнително намалување на побарувачката поради стагнацијата во Германија, а индиректно во Европа, не ветуваат позитивни вести за случувањата во втората половина од годината, а тоа значи соочување со дополнителни предизвици – изјави Мизо за „Слободен печат“.

Тој потсетува дека индустријата од 2019 година па наваму постојано се соочува со предизвици: пандемијата, енергетската криза, нарушени синџири на снабдување, земјотреси во Јапонија, војната во Украина…

– Продажбата во македонските автомобилски компании во првото полугодие од годинава е подобра од лани, но полоша отколку пред 5 години. Но, ако гледаме поединечно, зависи која компанија за кој сегмент работи. Ако работите за премиум производител е нешто друго одошто да работите за широка потрошувачка. Тој што има многу пари пак ќе купи, независно од моменталните услови – вели Мизо.

Голема поврзаност со германската индустрија има и нашиот текстилен сектор. Тој во континуитет се топи и како резултат на намалена побарувачка и како резултат на недостиг на работна сила, но таму влијание има и фактот што странските партнери сè повеќе бараат поевтини работници од нашите. Учеството на текстилниот сектор во нашето вкупно индустриско производство е 11,1%. Но, секторот за производство на облека бележи пад од 23,8 проценти во првите 6 месеци од годинава во однос на истиот период лани.
Ангел Димитров од Организацијата на работодавачи вели дека во услови кога веќе подолго време ги следиме неповолните движења на германската економија, „не треба бланко да го отфрлиме барањето партнери од брзорастечките економии“.

Димитров вели дека историјата на текстилната индустрија е таква што со развој на земјите се намалува уделот на трудоинтензивните гранки, затоа што цената на трудот станува веќе неприфатлива, па и германските партнери бараат лон-производсто во Бангладеш и во други поевтини дестинации.
Во првото полугодие од годинава, вкупниот извоз на производи и услуги во Германија е 41,3 отсто од нашиот вкупен извоз кон сите земји.

И падот на берзите – лош сигнал

Никеи берзанскиот просек падна за време на денешното утринското тргување на Токиската берза, губејќи 4.451,28 поени во споредба со затворањето во петокот (-12,4 отсто). Состојбата е полоша од таканаречениот „црн понеделник“ во октомври 1987 година, кога индексот Никеи изгуби 3.836,48 поени.

Паднаа и индексите на другите азиски берзи, како тајванскиот референтен индекс Таиек, кој забележа пад од 8 отсто и јужнокорејскиот Коспи, кој утринава загуби над 7 отсто.

Овие први сигнали по викендот, полн со случувања на глобалната политичка сцена во Либан, Израел и Иран, не ветуваат добро на економски план.

– Негативните движења на берзите може да има дополнително негативно влијание врз побарувачката, но тоа нема да биде од денес за утре. Сигурно е дека нашите деловни партнери веднаш нема да ги намалат нарачките. Треба да помине извесно време и да видиме што ќе се случува. Но, факт е дека падот на берзите во Јапонија од 12 проценти е голем пад. Таму, преку разни фондови, многу луѓе во светот имаат пари, затоа тоа е загрижувачки податок – вели Виктор Мизо, претседател на Асоцијацијата на странски компании со технолошко напредно производство.