До редакцијата на „Слободен печат“ стигна писмо од наша загрижена сограѓанка која испраќа апел за подигање на свеста за урбаната мафија во главниот град на Македонија. Имено, во населбата Тафталиџе 1 неодамна била урната барака полна со азбест, природен минерал кој е многу опасен за здравјето на луѓето.

Нејзината реакција ви ја пренесуваме во целост:

Во време на пандемија кога хумано се бориме за секој човечки живот, нашите први соседи од Тафталиџе 1, пред седум дена се сетија да рушат барака полна со азбест кој е канцероген материјал. Во бараките се содржи азбест – цемент, но не само во покривот – брановидните салонитки, туку уште поштетна е стаклената волна произведена во шеесетите години, исто така и панелите на монтажните ѕидовите од бараката се направени од овој штетен материјал. Оваа барака беше чешка и таа е 70% од тој материјал. На молба од околните соседи да се демонтира и складира по пропис, не е одговорено. Поднесено е и писмо до градоначалникот на општина Карпош пред рушењето, но не се преземени мерки од властите. Поднесено е и барање да се постави висока метална ограда, барем колку-толку да заштити и да не се удира со багер – ништо од тоа. Парите имаат моќ, моќта е градежната дозвола со валидна правосилност и елаборат за рушење кој сакам да ми биде покажан, а кој градежните инспектори потврдија дека бил во ред?! Па, и јас сум архитект, од елаборати копи – пејст до каде ќе стигнеме? Воопшто не се размислува што се руши, а од општина сѐ прифаќаат само за да си го поминат работниот ден со шолја кафе.

Го молам министерот за здравство, г. Венко Филипче, да нѐ заштити од овие вандализми во време кога сите ние работиме од дома и ги почитуваме мерките, а моето дете учи од дома. Ако се донесени такви мерки за здравјето тогаш треба и други мерки да се донесат за да ни се овозможат услови за тоа да се одвива.

Во моментот целото подрачје е загадено со канцерогени честички кои се штетни при вдишување, но само кога тие ќе се разлетаат. Тие не зрачат и не се штетни ако не се оштетат материјалите како што се случи сега. А, се случи поради удирањето на багерот во бараката и нејзиното раситнување во толку ситни делови за да може тој во вилјушката како позгодно за да го стави во камионот. Барака се демонтира внимателно, панел по панел, секој нејзин дел вниманително, бидејќи целата е од азбест цемент. Во 50-ите и 60-ите години тој материјал бил ново откритие како градежен материјал и во Европската Унија од 80-ите години полека се демонтираат сите такви панели употребени на фасада и како кровна покривка од објектите поради неговата исклучителна штетност за човекот. Таков вид градежен отпад е закопуван.

Во моментов целата околина е контаминирана. Јас, долупотпишаната, завршив во амбуланта со кортико инекции поради оток и алергија со потечено лице, како резултат од дишење на затруен воздух со канцерогени честички. А работното место ми е дома, на 15 метри од ова што го прават. Не е битно изгледот на моето лице, но е битно она што го примило и ќе го прима моето плуќе и мојот отруен организам од нешто кое не може веќе да се распадне за следните години. Тоа е резултат на сосема загадената околина, а сето тоа ќе остане уште 20 години на ова место.

Според мене, тие соседи кои знаеле неправилно да ја срушат бараката и да разнесат секаде канцерогени честички, да преземат активност која ќе ги спаси и нив и нас. Сега треба да повикаат и обештетат екипа која ќе дојде да ги зачисти сите околни улици, дворови, фасади, кровови, скали и патеки, сѐ со цел децата да не се заразат, а постарите да не умрат од рак на белите дробови.

На мојата молба до инвеститорот и сопственикот на парцелата, добив одговор дека „е, па сега е готово“, но велам и вие за некој месец овде ќе дојдете да живеете со вашите деца. Е, тогаш се замисливте дека и вие ќе бидете во истата машина на разболување. Не го правете тоа што не сакате вам да ви се прави, без разлика дали има мерки или нема мерки. Подигнете ја личната свест за луѓето и околината.

Урбаната мафија го загадува воздухот постојано, не само овде на улица Букурешка, туку во целиот град. Нема поставени сериозни мерки за заштита од прашина, за бука, за заштита на животот на околните станари, нема мерки за неработење за викенд и празници. Можеби и постојат, но не се почитуваат.

Потпишана е архитектка која во 1996 година има добиено награда од областа на екологијата по повод 13 Ноември од градоначалникот Трифун Костовски. Со право смеам токму јас вака јавно да напишам писмо за она што е неправилно од таа област и ќе треба во најкуса иднина да се среди за доброто на сите жители на нашата сакана земја.