Во пресрет на изборите за Европскиот парламент, но и на национални избори на различни нивоа во повеќе членки на ЕУ, во Унијата постои стравување дека незадоволните земјоделци, кои изминатиов период штрајкуваат во неколку европски држави, би можеле да бидат инструментализирани од страна на десните популистички партии.

Според аналитичарите во вакви услови на незадоволство, земјоделците, кои обично важат за поконзервативен дел од електоратот, лесно може да ги насочат своите гласови кон екстремната десница.

Земјоделските протести се интензивираа уште лани во ноември кога француските земјоделци почнаа со блокади на патиштата и ги вртеа таблите со натписи надолу согласно нивното мото „одење на глава“, симболично искажувајќи го својот став кон националните и европските земјоделски политики. Француските земјоделци беа незадоволни од зголемените трошоци за фитосанитарни контроли и за наводнување, укинувањето на даночното ослободување за дизел горивото за тракторите и приливот на поевтини земјоделски производи врз основа на договорите за слободна трговија на ЕУ.

По ова бранот на протести на земјоделците се прошири во неколку европски земји. Така во Полска, земјоделците ги блокираа граничните премини со Украина, со цел да спречат, како што велеа, „поплава од евтини украински земјоделски производи“. Протестите сега се ставени во мирување, откако новата полска Влада вети дека ќе ги прифати барањата на земјоделците, но не е исклучено тие наскоро да бидат обновени со притисок за добивање субвенции од Европската комисија како „заштитна мерка од неограничениот прилив на украински производи“.

Последни во низата се земјоделците во Германија, кои започнаа протести незадоволни од најавите на Владата за укинување на даночните ослободувања за горивото за возилата во земјоделскиот секторот. Германските земјоделци веќе одржаа два протести во Берлин на 18 декември и на 8 јануари, а следниот е најавен за в понеделник. Како одговор, германската Влада предложи „постепеното укинување на даночните ослободувања“ за земјоделците, но тоа не ги прекина протестите.

Раководителот на бриселската тинк тенк организација Центар за европски политики, Фабијан Цулиг смета дека популистичките партии не можат да им понудат подобри решенија на земјоделците за нивните проблеми, но секако ќе се обидат да го искористат нивното незадоволство на изборите.

Земјоделците се посебно погодени од мерките за зелена и енергетска транзиција на ЕУ и му забележуваат на поранешниот еврокомесар за климатска акција Франс Тимерманс дека поставил „неостварливите цели“ во услови на раст на инфлацијата и зголемениот увоз на земјоделски производи.

– Многу е изненадувачки што (во ЕУ) немаше свесност за враќање на земјоделците на агендата, бидејќи земјоделството е под посебен притисок, а земјоделскиот сектор се уште игра важна улога во политиката на многу земји членки, смета Цулиг.

Обвинувањата кон Тимерманс и кон ЕУ за „неволјите на земјоделците“ се очекува да бидат меѓу слоганите на евроскептичните партии, кои во најголем дел припаѓаат на десниот и екстремно десниот политички спектар и кои често се служат со популистички изборни ветувања.

Претставникот на Германското земјоделско здружение (ДБВ), Штефан Мајтингер изјави дека се свесни за обидите на екстремно десничарските партии да ги искористат нивните протести, но нагласува дека мнозинството земјоделци не се согласуваат со тоа.

– Да бидеме јасни, ова е демократски земјоделски протест. Не сакаме да бидеме злоупотребени од екстремните десничарски групи, нагласи Мајтингер.