Во текот на 2022 година Клиниката за детски болести набавила лекови во износ од 8 милиони 638 илјади денари во период кога постапката за јавна набавка се уште не била спроведена. Набавката на лековите е вршена на реверс, а фактурите се изготвени и доставени до Клиниката по склучувањето на договорите за јавни набавки. Ова го констатираше Државниот завод за ревизија во најновиот извештај за работењето на болницата.

-Почитувајќи ја потребата од континуирано и навремено обезбедување на лекови утврдивме дека воспоставениот начин на набавка влијае на рационално користење на средствата во постапките за јавна набавка и почитувањето на начелото на конкуренција што не е во согласност со членовите 3 и 5 од Законот за јавни набавки, пишуваат ревизорите.

Во извештајот кој се однесува на 2022 година тие утврдиле дека новите лекови за цистична фиброза не биле достапни за сите пациенти кои се лекувале на Детската клиника.

Клиниката за детски болести е центар за лекување пациенти со цистична фиброза. Дел од овие  пациенти се лекуваат со лекови кои не се на позитивната листа на лекови а за кои се обезбедува условен буџет од Фондот за здравство или пак се набавуваат преку посебна програма за лекување на ретки болести од Министерството за здравство.

Подобрувањето на начинот на лекување на пациентите почнало во 2008 година кога во позитивната листа на лекови се воведени три инхалациони лкеови, кои до пациентите се доставуваат преку инсулинските аптеки. Но, во периодот после 2008 година, на пазарот се достапни нови генерации на лекови за третман на цистична фиброза кои до денот на ревизијата не биле воведени на позитивната листа на лекови.

Клиниката за детски болести за набавка на дел од лековите која се врши преку Програмата за лекување ретки болести за 2022 и 2023 година добила 2,9 милиони евра. Обезбедениот износ е доволен за набавка на терапија за само 15 пациенти, додека согласно приложената документација регистрирани се помеѓу 130 и 140 пациенти болни од цистична фиброза.

„Ненавлегувајќи во медицинската исправност на одлуките на докторите и неоспорувајќи ја потребата од вклучување на пациентите на соодветна терапија, состојбата со ограничен буџет и ограничен број на пациенти на кои им се дава терапијата, доведува до постоење ризик од субјективизам при изборот на пациентите кои ќе бидат вклучени на терапија“, констатира Државниот завод за ревизија.

Поради тоа со ревизијата е нагласено дека е потребно Клиниката за детски болести во соработка со ФЗОМ и Министерството за здравство да обезбедат средства за терапија на сите пациенти за кои постојат докази дека ги исполнуваат медицинските критериуми, потврдено од лекарски конзилиум и стручен колегиум.

Клиниката исто така обезбедува хормон за раст, за што во текот на 2022 година расходени се 67 милиони денари. Со извршен увид во техничките спецификации утврдено е дека предметот на набавката е поделен на 5 дела за набавка на хормон за раст со исто генеричко име и ист АТЦ код, односно во секој дел се набавува истиот лек, а разликата меѓу деловите се однесува само на количината на активна супстанца – лек во количина на раствор, односно различна фармацевтска дозажна форма на лекот во која се врши комерцијалната продажба.

За секој дел поднесена е една понуда која е избрана за најповолна поради што набавен е хормон за раст со исто генеричко име, но од четири различни производители, чии единечни вредности се разликуваат од кои едни се поскапи бидејќи се оригинатори а поевтините лекови се био-слични, чија цена во однос на оригинаторите е пониска за 58 проценти.

Согласно даденото образложение од страна на одговорните лица на клиниката и медицинскиот персонал дека хормонската терапија има ист медицински ефект без разлика на производителот на хормон кој се аплицира, и не е медицински препорачливо да се менува производителот на лекот во текот на лекувањето, ревизијата е на мислење дека е потребно Клиниката во соработка со Министерството да го евалуира начинот на кој се приклучуваат пацинетите на терапија и на кој се изготвуваат техничките спецификации, со цел да се обезбеди пониска цена во постапката за јавна набавка, пишуваат ревизорите во извештајот.

Со ревизијата е утврдена несоодветна примена и недоследно почитување на Законот за јавни набавки во делот од постапките кој влијае на конкуренцијата и на економично, ефикасно и ефективно користење на јавните средства.