Битолските архитекти јасно и недвосмислено се изјаснија дека се против какво било заградување на угостителските објекти на Широк Сокак, бидејќи според нив освен што се нагрдува најамбиенталната улица Широк Сокак, тоа претставува и узурпација на јавниот простор.

Архитектите од Битола овој дециден став го посочија на првата седница на новоформираното работно тело за изработка на новата програма за поставување на урбана опрема, со цел угостителските објекти на Широк Сокак да бидат поубаво уредени и да добијат изглед со кој нема да се нарушува автентичноста на улицата.

-Како стручна фела сметаме дека не треба да постојат тие стакленици, затоа што прво претставуваат узурпација на јавниот простор и го нагрдуваат ликот на Битола. И според закон тие не треба да постојат. Нашиот став е дека и од злато да ги направиме и најубави, тие сепак ќе бидат грди затоа што тие како површина не треба да постојат. Треба да постои површина за поставување на маси и столици, некои роло тенди, деталите ќе се дефинираат дополнително дали ќе бидат до три метри и до црната линија што е на Широк Сокак како што беа претходно, но, не треба да постојат вакви стакленици кои висат со шипки од фасадите, го нагрдуваат изгледот. Овие како да ги наречам плевни, претставуваат баиера за инвалидизираните лица, за евакуација за не дај боже ако настане пожар или итен случај и не може да се излезе од објектот. Нашиот став е јасен дека во оваа програма што треба да се изготви, стаклениците не треба воопшто да постојат-рече на седницата на работното тело, Мила Рориќ архитект и членка на работното тело за изготвување на новата програма за поставување на урбана опрема во Битола.

Од Здружението за угостителство и туризам „Еснаф“, кое е дел од работното тело се согласни дека заградувањето на просторот пред кафулињата го нагрдува Широк Сокак,но, од друга страна се пожалија дека бизнисите ќе ги затворат ако не работат со затворени тераси, бидејќи повеќето од гостите им се пушачи.

-Сите ние што сме во угостителскиот бизнис си ги планираме инвестициите и оттука ќе ни треба време, доколку ни се забрани поставувањето на оградите и адапатација на објектите за пушачите. Имаме кредити, обврски, и не можеме преку ноќ да ги затвориме објектите. Јас конкретно имам кафуле и во Нова Битола, дали таа одлука би важела за тој дел од градот?-рече на седницата Сашо Шамбевски сопственик на кафуле на Широк Сокак.

На ова архитектите возвратија дека ако не им се исплаќа сопствениците нека ги затворат угостителските објекти.

-Затворете ги ако неможите да опстоите. Како е тоа во светските метрополи? Кога може во Венеција да се пие кафе надвор без заградување, зошто тоа не би можело во Битола? Во Љубљана тоа е решено со греење под масите-децидни се архитектите.

Марио Трифуновски претседател на Здружението „Еснаф“ ги запраша архитектите зошто реагираат за кафулињата, а не и за распаѓањето на куќите во старото градско јадро.

-Што ќе речете за касарната, се имате побунето некогаш? Што ќе речете за тоа што 80 проценти од куќите се распаѓаат во старото градско јадро, 80 проценти од културното наследство се рапаѓа, па побунете се еднаш, луѓе. Со жиците од телефонијата, не можеш небо да видиш. Жиците наместо под земја, кај нас по бандери сè уште. Знам дека грдо изгледаат оградувањата, овде сме да најдеме решение, да не е грдо, а да функционира. Ние си го сакаме градот-рече Трифуновски.

Од општинската администрација појаснија дека Програмата за поставување на урбана опрема е донесена 2015-2016 година. По завршувањето на нејзината рамка во тие две години била продолжена до донесување на нова програма.

-Од 2016 година се донесуваат само измени на Програмата за урбана опрема а заградувањето на угостителските објекти започна од 2017 година со одлука за утврдување на критериуми и стандарди за поставување на урбана опрема донесена од Советот на Општина Битола. Врз база на таа одлука Управата за културно наследство првично даде согласност за поставување, потоа се прогласија за ненадлежни. Затоа се издаваат одобренија за зимски услови. Измените што се направија во Програмата за урбана опрема се за зимско-летно заградување на угостителските објекти на Широк Сокак, инаку 99 отсто од Програмата е истата од периодот 2015-2016 година. Клучната работа за ова работно тело е дали ќе се донесе комплетно нова Програма што ќе опфати автобуски стојалишта, фонтани, чешми, пешачки патеки, или ќе се направи само измена во однос на урбаната опрема што ги зафаќа само угостителските објекти. Тоа треба да се разграничи-појасни на седницата на работното тело Сашо Илиоски од Општинскиот инспекторат.

Инаку, Управата за заштита на културно наследство се прогласила за ненадлежна во 2017-2018 година. Од НУ Завод и музеј Битола задолжени за заштита на Широк Сокак велат дека улицата е споменик на културата и дел од старото градско јадро и не постои законска можност да се дозволи заградување на објектите.

-Во 2017 година кога се носела Програмата за урбана опрема токму поради тој аспект, Управата за заштита на културно наследство се прогласила за ненадлежна. Никаде во светот не се покриени објекти кои се заштитени како културно наследство. Законски можности не постојат за тоа. Управата затоа се прогласи за ненадлежна иако надлежностите се нивни. Ние немаме ингеренции, Скопје решава за цела Македонија. И сега повторно кога ќе се работи новата програма ќе биде истата постапка. Пак ќе треба да се побара одобрение од Управата. Затворање на улицата, на јавниот простор е недозволиво. Тоа е само кај нас случај-вели Зоран Алтипармаков од Заводот и музеј Битола.

За десетина дена треба да се одржи следната седница на работното тело за изработка на новата програма со цел угостителските објекти на Широк сокак да бидат поубаво уредени.