Ситуацијата во светот како да сака да оди по ѓаволите. Да се надеваме дека тоа нема да се случи. Во Германија минатата недела се формираше нова партија која, според некои, има национал-социјалистичка платформа. Ситуацијата околу Нагорно Карабах само што не експлодирала. Во Африка Нигер тера по свое додека Франција врие, а ураниумот што сега Нигер ќе го извезува има речиси 200 пати повисока цена од претходната. Путин сепак не отиде на Самитот Г-20, ама затоа се посилни се гласините дека Русија има свој план кој наводно вклучува деловни дипломати на САД, многу чудно ако е вистинито. Курдите изгледа дека ги закопаа секирите со Иран, а Кина, барем според западни аналитичари, ја тресат потенцијални скандали на подолг период. Истовремено, лидерот на Саудиска Арабија има амбиција Блискиот Исток да биде новата Европа. Според некои анализи, украинската контраофанзива во одредени делови дава резултат, иако таму засега не е јасно што е стратегијата, особено поради тоа што дипломатијата толку се заглави себе си, кревајќи ги влоговите, што веќе нема назад. Ајде да тргнеме по ред.

Неделава во Берлин беше регистрирана нова партија. Специфично за оваа партија е тоа што нејзиниот персонал е експлозивен микс од радикално-социјалистички идеи и лица кои имаат радикално националистички идеи. Ако ви звучи познато, немојте да ни замерите, само пренесуваме дел од германските анализи кои вака ги окарактеризираа членовите на оваа партија. Уште повеќе, овие членови наводно имаат нагласено проруски ставови. Хоророт на ова збиднување, како што велат аналитичарите во Берлин, е евентуално сплотување на Москва со Берлин, а дел од нив алудираа на предвечерието на Втората светска војна. Ние би рекле – скраја да е! Додека Берлин си има свои проблеми, ситуацијата околу Нагорно Карабах е полна со електрицитет. Како резултат на ненајавените вежби и маневри на Азербејџан, Ерменија почна сериозна мобилизација и маневар на силите кон конфликтното подрачје. Искри од целата ситуација почнаа да светкаат и околу прашањето со Кипар, имплицирајќи дека целата ситуација е стимулирана наводно од турскиот империјализам.

Иран, кој има сериозен проблем со Турција, е на страна на Ерменија. Има маневар и од силите на Иран кон границата со Азејберџан. Оттаму и предупредувањето дека, ако Азејрбеџан се осмели да ја нападне Ерменија, Иран ќе интервенира одлучно. Во меѓувреме, специјални сили на Руската Федерација за време на викендот беа распоредени во Ерменија. Турција и Израел, пак, стојат цврсто зад Илхам Алиев, поради што Министерството за надворешни работи на Турција не чекаше долго за да одговори на изјавата на Иран дека, ако се осмелат силите нa Иран да се мешаат во конфликтот со Ерменија, тогаш Турција нема да седи со скрстени раце и ќе интервенира на страна на Азербејџан. Нивниот план, по сé изгледа, е Иран да влезе во овој конфликт за да може да се вмешаат и тие.

Целата игранка, наводно, е заради енергенси. Имено, според овие ставови, идејата е Турција да влезе директно во оваа приказна, после што ќе стане најголем ментор на извоз на гас и тоа не било каде, туку за Европа. Истовремено, Израел си има свои математики со Иран, па секоја војна што ќе го врзе или ќе го ослабне Иран е добредојдена за Израел. Паралелно на тоа, шефот на израелската тајна служба Мосад, Давид Барнеа, предупреди дека Иран е пред финален договор да ѝ испорача на Русија проектили со среден и со долг дострел, како додаток на пакетот дронови. Стравот кај Израел, сепак, не е за Украина. Стравот е во тоа што нивните информации говорат дека „дилот“ помеѓу Техеран и Москва е опасен за Израел оти Иран најверојатно ќе се стекне со напредна технологија што ја има Русија, а за која до сега многу малку знаеме (барем ние). Тој трансфер на технологии е она што го вознемирува водството во Ерусалим.

Ситуацијата не е посјајна ниту во Африка. Таму плановите за напад врз Нигер се уште се отворени. Во меѓувреме, Нигер го поскапе ураниумот од 0,8 евра на 200 евра по килограм. Тoа, паралелено на сé, од воениот удар до намалувањето на влијанието на Франција во тој дел од светот, не му оди во прилог на Макрон во ниту еден случај. Стравувањата од ваквиот пркос се дека и другите земји можеби ќе се осмелат да го сторат истото со што доминацијата на Запад ќе продолжи да еродира. Во секој случај, ситуацијата таму е крајно напната визави целата игранка штоа се случува на геостратешки план, бидејќи не станува збор за обид за осамостојување туку за менување на менторите, што посебно ги прави нервозни големите корпорации кои се најдобри спонзори на елитите на Запад.

Паралелно на ова, на Блискиот Исток има нови бранувања од страна на Курдите, но и сериозни амбиции на Ибн од Саудиска Арабија. Курдите решија да ги закопаат секирите со Иран. Аналитичарите веќе алудираат дека мора да постои некоја корист поради која Куридте ќе ги сменат дресовите, но предупредија дека до сега историски очајно играле на стратешки план. Сепак, други забележаа дека секогаш има прв пат за сé. Лидерот на Саудиска Арабија, истворемено сакајќи да се потврди како лидер на земјите од Голфскиот Залив, подвлече дека неговиот сон е да ја види Саудиска Арабија на врвот на светот. Тој смело истакна дека Саудиска Арабија е новата Европа. Сепак, тој не се гледа себе си сам. Тука се Бахреин, Катар и останатите земји од кооперативниот совет. Според него, чудата ќе следат за неколку години. Од оваа перспектива имаме многу прашања што би значело тоа, но поради просторот ќе продолжиме понатаму.

Без Кина речиси и да нема муабет и дебата. Кина останува во фокусот со нејзината најнова карта (за која проговориме и минатиот број), но и со маневарот во наративот на официјалната изјава на Г-20. Во речникот од заедничката изјава изостана осудата кон Русија како агресор. Дел од елитните западни аналитичари, пак, посочија слабости во економска смисла кои почнале да ја подјадуваат Кина. Основата за празнините во митот за кинеската доминација лежат во демографијата. Дополнително, брзиот и зачудувачки раст, според сите официјални статистики, е успорен. Бројот на невработени млади Кинези расте, а истовремено квалитетната работна сила со средно образование останува да чека за вработување. Намалувањето на наталитетот е исто така сериозен проблем, особено во дисбалансот кој се јавува со работната сила и со пензионерите. Сето тоа наводно се прашања за кои Кси и неговиот систем немаат решение. Тоа што плаши е дека евентуалниот економскиот крах може да се искористи како маскирање преку артикулација или придвижување нов конфликт, што никој не сака да почне.

Конечно, ситуацијата помеѓу Русија и Украина сериозно навлегува во фаза во која гласините за дипломатско решение се сé посилни. Наспроти тоа, се појави една група која стихијно споделува исти ставови и според кои Русија мора да биде поразена бидејќи тоа не е само спас за Украина, туку и за Европа. Критиките на ваквите ставови се дека Западот нема јасна цел во Украина. Имено, влоговите се кренати толку многу што единствен исход за победа во Украина би било истерување на руските сили од Украина. Дилемата за ваквиот став е сериозна, особено поради фактот што за оние кои го поддржуваат ова стојалиште единствена опција која е одржлива е да се анулира Путин. Тоа засега е многу тешко. Началникот на Генералштабот на Полска, Рајмунд Андрјцејзак, предупреди дека Русија не го напуштила првичниот план за инсталирање проруска влада во Киев без Западот да има свој удел.

Плановите на Русија пак се да го мобилизира Западот и да го принуди Киев да ја прифати таканаречената размена „мир за територија“. Според тој пристап, Украинците треба да се согласат на ампутација на нивната земја. Вистинското сценарио во главите на водството во Кремљ не е корејското. За нив е неприфатливо дел од Украина да биде интегриран со Запад. Вистинското сценарио кое тие го сакаат е грузиското, она од 2008-2009 година. Тоа сценарио подразбира поткусурување и бодење, како она на Грузијците по „предавството“ на Западот, за да ги деморализираат и да ги натераат да изгубат надеж. Таквата состојба, која е очајна, треба да ги натера Украинците повторно да се втурнат во корупцијата и цинизмот карактеристични за „рускиот свет“ и конечно да се откажат од изборот на нова влада.

Првиот чекор кој Русија најверојатно ќе го направи е да воспостави „таен канал“ со американската администрација. Само како за илустрација, за време на Втората светска војна, еден таков таен канал постоел со Хари Хопкинс, десната рака на претседателот Рузвелт. Наводно, според историчарите, благодарение на овој канал Рузвелт им ја отстапил половина Европа на Русите. Сличен канал Русите имале и со Западна Германија. На советска страна, „новинарот“ Вјачеслав Кеворков дејствувал како посредник кај Андропов. Од германска страна, негов контакт бил Егон Бахр, близок соработник на канцеларот Вили Брант. Овој таен канал продолжил и со Хелмут Шмит.

Благодарение на Ostpolitik чиј архитект бил Егон Бахр. Благодарение на ова, според историчарите, СССР бил во можност да воспостави паразитски соживот со Западот, кој траел со години, и ѝ дал здив на советската економија на умирање. Дополнително, според овие анализи, тоа ѝ овозможило на Москва да ја спроведе програмата за вооружување (чисто како за илустрација, денес Путин користи оружје од овој период). Настрана од тоа, предноста на тајниот канал е што ѝ овозможува на Москва директно да влијае на одлучувачите, зад сцената, зад грбот на сојузниците, заштитени од медиумите. Дали тоа ќе се оствари треба да видиме. По се изгледа многу бргу ќе има некоја разврска. Се надеваме дека таа ќе биде по мирен пат.

(Авторот е универзитетски професор, придружен професор на Државниот универзитет во Аризона, САД)

ЈАЗИКОТ НА КОЈ СЕ НАПИШАНИ, КАКО И СТАВОВИТЕ ИЗНЕСЕНИ ВО КОЛУМНИТЕ, НЕ СЕ СЕКОГАШ ОДРАЗ НА УРЕДУВАЧКАТА ПОЛИТИКА НА „СЛОБОДЕН ПЕЧАТ“