Додека сојузниците на италијанската премиерка Џорџа Мелони слават, француската политичка сцена сè повеќе наликува на Италија од минатото.

Со двајца соборени премиери за само девет месеци и долг што се натрупува под будното око на финансиските пазари, Париз денес наликува на Рим од 1980-тите и 1990-тите, период познат по краткотрајните влади и должнички кризи, пишува Политико.

Салвини слави

Од друга страна, владата на Џорџа Мелони се покажа како поуспешна во намалувањето на долгот на Италија и се очекува да отслужи цел мандат, носејќи ѝ на Италија политичка стабилност што долго време е белег на Франција.

Во оваа рунда на трансалпско соперништво, Италија победува и не го крие своето задоволство. Десничарските медиуми се воодушевени, а им се придружува и темпераментниот вицепремиер Матео Салвини, кој лесно го прослави, како што рече, „којзнае кој пораз по ред“ на францускиот претседател Емануел Макрон.

Смена на улогите

Додека другите сојузници на италијанската премиерка изразуваат загриженост за ситуацијата во Франција, тие не ја пропуштаат можноста да истакнат како десничарската влада во Рим успева таму каде што француските центристи се колебаат. „Во нивните срца, некои членови на италијанската влада можеби не се толку вознемирени од моменталната ситуација, но не можат да го кажат тоа јавно“, коментираше Марк Лазар, експерт за француско-италијански односи.

Европратеникот Никола Прокачини, близок соработник на Мелони, забележа дека Франција сменила пет премиери за помалку од две години и го губи влијанието во Брисел, додека Италија сега може „да влијае на остатокот од Европската Унија“ дури и повеќе отколку под поранешниот премиер Марио Драги. „Јасно е дека политиките што ги туркаат владите на Макрон се погрешни политики“, заклучи Прокачини.

Еден европратеник од коалицијата на премиерот Мелони, кој сакаше да остане анонимен, на шега забележа дека „кратко откако францускиот премиер Франсоа Бајру нè обвини за фискален дампинг, неговата сопствена влада беше „отфрлена“.“

Пратеникот се осврнуваше на обвинувањето на Бајру дека италијанската влада се обидува да привлече богати француски домаќинства со даночни олеснувања. Спорот е само најновиот во низата јавни несогласувања меѓу Рим и Париз, кои претходно се осврнаа на прашања како што се миграцијата и правото на абортус.

Франција „во кожата“ на Италија

Откако предвремените избори во летото 2024 година резултираа со поделен парламент, Макрон безуспешно се обидуваше да ги убеди пратениците да формираат коалициски договори, вообичаени во Италија или Германија, но ретки во Франција.

Дури и мандатот на новиот премиер, Себастијан Лекорну, започна на италијански начин – Макрон му зададе задача да се консултира со партиите за буџетот пред да формира влада, потсетувајќи на „истражувачкиот мандат“ што италијанските претседатели им го даваат на премиерите.

Задачата на Лекорну е да се осигура дека буџетот нема сè повеќе да личи на оној на Италија, кој долго време е синоним за неодговорно трошење.

Бројките не лажат

Двете земји се оптоварени со повеќе од 3 трилиони евра јавен долг. Сепак, Италија, и покрај проблемите со даночните олеснувања за време на пандемијата, беше поуспешна во корегирањето на својот курс во последните две години. Се предвидува дека буџетскиот дефицит на Италија ќе изнесува 3,3 проценти од БДП оваа година, додека францускиот ќе достигне 5,4 проценти.

Рим е на добар пат да го исполни правилото на Европската Унија од 3 проценти уште следната година, додека Париз планира да ја достигне таа цел дури во 2029 година. Финансиските пазари реагираа – инвеститорите сега ги сметаат француските обврзници за подеднакво ризични како и италијанските. Кредитниот рејтинг на Италија исто така се подобрува, додека францускиот паѓа, стеснувајќи го јазот што го имаше некогаш.

Технократската опција како ризик
Во минатите кризи, Италија честопати се потпираше на технократски влади предводени од експерти како Марио Монти и Марио Драги. Сепак, токму гневот поради реформите на Монти го поттикна подемот на популистичките партии, истакнува Лазар.

Една деценија подоцна, Мелони го искористи своето противење на владата на Драги за да се позиционира како лидер против естаблишментот и да победи на изборите во 2022 година. Тимот на Макрон веројатно не гледа решение во италијанската технократска опција, свесен дека таков потег би можел дополнително да го зајакне крајнодесничарскиот Национален собир на Марин Ле Пен пред клучните локални и претседателски избори.