Во Битола денеска се одржа панел дискусијата на тема „Чиста депонија во Пелагонија“ посветена на изградбата на регионалната депонија за Југозападниот и Пелагонискиот регион во Новаци.

На панел дискусијата беа презентирани податоци од истражувањето на проектот за изградба на депонијата, претоварните станици, јавното претпријатие за управување со депонијата и патната инфраструктура до депонијата.

-Од информациите што ги добивме преку барање за пристап до информации од јавен карактер, може да се заклучи дека Општина Битола се уште не располага со изработен идеен и основен проект за претоварни станици и следствено не е побарано издавање на одобрение за градба кое задолжително претходи на почетокот на градба-беше речено на панел дискусијата во малата сала на Центарот за култура во Битола.

Министерството за животна средина и просторно планирање во своите долгогодишни напори се обидува да воспостави интегриран систем за управување со отпад во сите региони во Македонија вклучително и Пелагонискиот регион.

-Министерството за животна средина долги години подготвува документација што е неопходна за воспоставување на интегриран систем за управување со отпад. Уште во 2017-2018 година се изработија првите студии за управување со отпад за Пелагонскиот регион којшто опфаќа регионален план за управување со отпад, физибилити студии, идентификација на локација за новата депонија, меѓутоа од тој период досега поминаа повеќе од 5 години а управувањето со отпад е како најдобро да се изразам, мета која се движи. Ако не се реагира веднаш по изработката на студиите веќе наредниот период имате друга ситуација-истакна Филип Иванов, раководител на проектното одделение на регионалниот проект за цврст отпад при Министерството за животна средина и просторно планирање.

На панел дискусијата беа презентирани и потенцијалните ризици од корупција во изградбата на регионалната депонија за Југозападниот и Пелагонискиот регион во Новаци.

-Кога како ДКСК ја изготвивме Националната стратегија претходеше еден шестмесечен период при што беше донесена методологија за утврдување на ризици, беа опфатени области и сектори, тука беа градежништво, урбанизам, просторно планирање, животна средина.Овие се големи ризици за корупција. Државната комисија за спречување на корупцијата во ист правец ги третираше и искористување на реките и многу други проблеми што се однесуваат на животната средина, особено со објавувањето на огласот за малите хидроцентрали. Ризикот од корупција постои бидејќи некој реализира проекти, некој зема провизија, некој трет добива нешто друго. Младите доколку навистина сакаат да спроведат антикорупциски активизам треба добро да се информираат, добро да проценат со кого ќе се здружат, бидејќи на ваков начин да поминат проекти, во однос на реализацијата, не само што тапкаме во место, туку ќе биде уште полошо. Националната стратегија што беше креирана со претставници од самите институции, мерките и активностите предложени од самите учесници при креирањето на стратегијата беа имплементирани само 20 проценти-рече Нури Бајрами, член на Државната комисија за спречување на корупцијата.

Гоце Трпковски новинар на Балканската истражувачка мрежа Бирн истакна дека како истражувачка мрежа го истражувале функционирањето на пречистителните станици во државата и според него ваквите системи функционираат само доколку со сите елементи се оствари целиот капацитет.

-Кај пречистителните станици утврдивме дека во сите градови каде што се направени нема одвојување на атмосферска и фекална канализација, што значи пумпаат многу повеќе, трошат повеќе отколку што треба. Има и други примери на несоодветно управување, недостиг на капацитет на јавните претпријатија, тоа е еден од најголемите проблеми. Така што проектите се успешно направени, исфинансирани, многу убаво изгледаат особено кога ќе се сече лентата, тоа изгледа како да отвораме вселенска станица, но, кога ќе почне да функционира пречистителната станица ќе видеме дека поради тоа што не се изградени другите елементи, таа не може да го оствари целиот капацитет. Ако не се направи се заедно, заедно со претоварните станици, заедно со системот за транспорт, и сите други елементи, и физички и технички и човечки за управување, тогаш најубавиот дел од работењето на регионалната депонија ќе биде кога ќе се исече лентата а понатаму ќе имаме повеќе истражувачки приказни, кои јас иако како новинар ги работам се надевам дека нема да морам да сработам уште една-рече на панел дискусијата во малата сала на Центарот за култура во Битола, новинарот на Бирн, Гоце Трпковски.

Панел дискусијата на тема: „Чиста депонија во Пелагонија“ беше завршен настан од младинската иницијатива од проектот „Младински активизам против корупцијата“ поддржан од Civica Mobilitas.