Една победа и една „тројка“ постигната на 11 секунди пред истекот на времето предвидено за игра, кај мене го создадоа чувството на вечност, на митолошка приврзаност кон еден спортски подвиг, кој секогаш ќе ми остане врежан во сеќавањето. Со времето ќе избледат фактите, ќе се заборави и на објективноста, но победничките поени што ме фрлија во занес и френетичното врескање што потоа следуваше засекогаш ќе ми бидат првата асоцијација за најславниот момент од спортската историја на Македонија.

Легендата беше испишана на 14 септември во 2011 година. Во 21 часот стартуваше дуелот помеѓу Литванија и Македонија, од четвртфиналето на Европското кошаркарско првенство. Литванците беа домаќини на шампионатот, кој беше организиран под мотото „кошарката се врати дома“. Горди на својата кошаркарска традиција, литванските кошаркари беа посебно мотивирани победничкиот пехар да го задржат на своја почва и во богатата ризница да придодадат уште еден пехар.

Литванија тогаш го имаше и неверојатниот тандем составен од ветеранот Јасикевичиус и во тоа време младиот и талентиран Валанчиунас. Двајцата во игра влегуваа пред крајот на првата четвртина, внесувајќи нова динамика во играта, што внесуваше паника во противничките екипи. Во првата постава беше горостасот Јавтокас, на крилните позиции се наоѓаа Јанкунас и Јасаитис, додека објективно најдобрата бековска линија на Европското првенство ја сочинуваа Каукенас и Калниетис. Од клупа влегуваше и незгодниот Лавринович, како и ветеранот со НБА искуство Сонгајла.

До дуелот со Македонија, Литванците загубија на два меча, прво од Шпанија, а потоа и од Франција. Но, тоа беа тесни и несреќни порази, кои со френетичната литванска публика лесно се надоместија. Во продолжението од првенството без многу напор беа совладани Србија и Германија, а на страна на домашните кошаркари беше и среќата, бидејќи на патот кон полуфиналето им стоеше аутсајдерот Македонија.

Арената „Жалгирис“ во Каунас беше исполнета до последното место. Двајцата буцкасти литвански навивачи, дополнително ја зовриваа атмосферата со своето маратонско наизменично плескање со рацете, давајќи такт на општата веселба во Литванија, која едвај чекаше да го прослави учеството во полуфиналето.

Но, тие таму некои Македонци не потпаднаа под атмосферата, ниту пак се исплашија од цепелинот на Јасикевичиус испратен кон Валанчиунас. Тодор Гечевски и Перо Антиќ го „испратија“ Јавтокас во заслужена пензија, а браќата Стојановски во потполност ја неутрализираа играта на противничките крила.

Натурализираниот Американец Лестер Бо Мекејлеб одигра фантастично, како и во секој претходен натпревар од првенството, па резултатот остана егал. Литванците уверени во својата надмоќ, притискаа за да го скршат отпорот на македонските кошаркари, но со секоја помината минута и со секој постигнат поен во нивниот кош стануваа сè понервозни.

Натпреварот влезе во драматична завршница. На 18 секунди до крајот, Литванците од тешка позиција поентираат и доаѓаат во предност од еден поен. Мекејлеб ја зема топката во своите раце, истрчува кон противничкиот кош, но во критичниот момент ја губи топката. Литванците ја имаа победата во свои раце, во тој момент тие беа полуфиналисти. Но, на волшебен начин искусните и прекалени литвански кошаркари го загубија поседот. До топката дојде Војдан Стојановски, кој повторно го проигра Мекејлеб. Но овојпат Лестер одигра паметно, со левата рака му додаде на Владо Илиевски, кој упати еден проектил. На 11 секунди до финишот, Македонија ја водеше Литванија со два поена предност, што на крајот ќе се покаже како решавачко.

Тука настапува делириумот. Македонија слави, ечи од воодушевување и само оние најприбраните можат да ја чујат изјавата на Илиевски, побарана од видно засипнатиот коментатор на ТВ Сител, Игор Трпевски, кога нескромно и од срце извикува – леле, леле, што направивме?

Осум години подоцна ја имав таа несреќа да прочитам дека Илиевски, според сведочењето на адвокатот Сашко Бошков, побарал помош од Бојан Јовановски, познат како Боки 13 и првообвинет во случајот „Рекет“, во обидот тој да биде избран за претседател на Кошаркарската федерација. Владо „леле, што направивме“ Илиевски , кој спортскиот олимп го достигна со митската тројка во Литванија, барал помош од најопскурниот лик во Македонија. Настрана „Рекет“, ова за мене е поразителен и отрезнувачки факт, кој емоционално можат да го споредам само со спознанието дека Дедо Мраз не е вистински или дека Крале Марко бил турски вазал.

Моментот кога Владо го испраќа проектилот кон литванскиот кош и натаму го буди она митско чувство кај мене. Но, тука разликата помеѓу митот и историјата е јасна, исцртана во моментот кога големиот кошаркар се обидува да стане политичар.