Лесно се влегува во војна. Во учебниците по историја пишуваат дека Германците, ајде прво да ја погледнеме нашата куќа, испратиле бомбардери на Белград. Потоа со години војувале и тие и нивните пријатели, разни усташи, љотиќевци, недиќевци, гардисти, и стигнале до Блајбург и слични места и завршиле таму.

Војната на истокот започна на 24 февруари 2022 година во 5 часот по киевско време и во 6 часот по московските часовници. Во деновите пред инвазијата имаше инциденти. Некои инциденти беа трагикомични, на пример, беше заборавено дека еден ден пред војната, припадници на руската Федерална служба за безбедност убија тројца мажи што ги прогласија за руски диверзанти одговорни за некаква саботажа во Вороњеж. Се покажа дека тие се локални обожаватели на видеоиграта СТАЛКЕР, кои се занеле во постапокалиптично тактичко сценарио со пушки за „ерсофт“ (игри за преживување), а доушниците мислеле дека доаѓаат Украинци и отвориле оган.

Оттогаш, десетици илјади луѓе загинаа затоа што некој мислеше дека војната може да се води со лесно ветената брзина.

Кога Кремљ реши да испрати баталјони во инвазија, веројатно цврсто верувале дека сè ќе средат за неколку денови, а се ближиме до третата година. Оваа недела започна со илјада осумдесет и третиот ден од почетокот на борбите. Се ближи последниот ден од војната. Има сè повеќе индиции дека контактите меѓу новата американска администрација и руските лидери се чести и дека се наѕира шанса за примирје. Со голема веројатност дека не грешиме, можеме да претпоставиме дека не сме далеку од денот кога борбите ќе престанат на линијата на која ќе се затекнат завојуваните страни во моментот кога руските генерали ќе добијат наредба „од врвот“ да го запрат налудничавото трошење жива сила.

Рускиот притисок од октомври 2023 година не доведе до некое поголемо поместување на фронтот, а приказните дека се подготвува голема офанзива како онаа во летото 1944 година, под кодното име Баграција, кога Црвената армија ги прегази Германците и ги ослободи Белорусија и Источна Полска, се исцрпени. На фронтот од 1.100 километри, удриле тогаш армиите кои оствариле пробиви во длабочина до 600 километри за два месеци борби. Современата руска армија на фронт со слична ширина за една година и четири месеци не напредуваше подалеку од 20-40 км на главните насоки определени на хартија за добро вооружените тенкови и механизирани единици со силна артилериска поддршка и авијација што ја разбива одбраната со прецизни удари на наведувани авиобомби.

Руската влада ќе се потруди да го зачува својот авторитет, и затоа прифатија преговорите да се водат со единствената сила што ја гледаат како релевантна – Америка. Се потврди традиционалниот систем на вредности на Москва со поглед на светот поделен на две страни. Русите со години се обидуваа да нè убедат дека меѓународните односи се сменети и дека сега моќта е диверзифицирана меѓу повеќе сили, дека тие ги почитуваат правата на малите нации да ги заштитат нивните интереси и дека времето на американската надмоќ е завршено. Многу зборови се слушнаа на оваа тема, на нашиот простор, антиглобалистите, пропутинистите и слични на нив ни ги наполнија ушите со приказни дека Русија се бори за нови, праведни односи и дека се држи до принципите на меѓународните односи кои ги почитуваат сите.

Потоа, пред илјада и неколку денови, Русите одлучија насилно да го наметнат своето влијание и да ги заштитат своите интереси во Украина, се вмешаа во војните во Африка, војуваа во Сирија. Крајниот резултат сега се преговори со Американците за тоа колку од украинската земја Русија може да задржи.

Ќе го добијат тоа што го држат сега, а Крим никој не го доведуваше во прашање уште од 2014 година. Во основа, сите релевантни политички фактори во тоа време прифатија дека Крим е руска територија како неминовност бидејќи беше јасно дека станува збор за присуство во Црното Море. Проширениот руски простор, исто така, ќе мора да биде прифатен како свршен чин дури и од најжестоките русофоби. Едноставно кажано – станува збор за политичка и безбедносна реалност.

Украинците се обидуваа да ги убедат сите да ја поддржат нивната борба за целосен суверенитет и интегритет, но кога тргнаа со тенковите на Азовското Море во јуни 2023 година, тоа заврши со трупање на уништена техника на полињата далеку од брегот кон кој се упатија. Во тоа време, украинската армија имаше ресурси да се обиде да направи нешто на фронтот и тие не постигнаа речиси ништо. Сега прашањето е како да се одржи одбраната. Русите доаѓаат, полека, но не се откажаа дури и кога цели чети беа убиени од беспилотни летала и артилерија.

Во изминатите неколку недели, од украинската страна често доаѓаа вести за немири во некои од бригадите што требало да ги свртат околностите на фронтот. Сликите на присилна мобилизација и повеќемесечните тешки дискусии за тоа дали да се стави во униформа генерацијата З покажуваат дека украинското општество е потресено по илјада и неколку денови војна и дека веќе не постои цврст став на јавното мислење за одбрана на земјата по секоја цена.

Го нема веќе полетот од првите денови на војната, воодушевувањето што се создаваше кога Украинците сфатија дека рускиот тенк може да се уништи и авионот да се собори. Сериозните размери на неснаоѓање на руските офицери на нивната „занаетска работа“ ги охрабрија Украинците, кои помислија дека со малку опрема од НАТО можат да стигнат до Крим. На таа задача си ги скршија забите и тргнаа во одбрана. Минатата година се зборуваше за активна одбрана, но освен за продорот во Курската област, украинската армија на другите делови од фронтот не покажа ниту волја ниту сила да направи нешто повеќе освен да го задржи својот ров.

Крај на првиот дел

Преведе: Теодора Циклевска

ЈАЗИКОТ НА КОЈ СЕ НАПИШАНИ, КАКО И СТАВОВИТЕ ИЗНЕСЕНИ ВО КОЛУМНИТЕ, НЕ СЕ СЕКОГАШ ОДРАЗ НА УРЕДУВАЧКАТА ПОЛИТИКА НА „СЛОБОДЕН ПЕЧАТ“