Во Европската унија, одредени култури и прехранбени производи подлежат на строги правила за означување на нивното потекло. На некои други производи го наоѓаме натписот дека потекнуваат „од ЕУ и земји кои не се членки на ЕУ“, што на потрошувачите не им кажува ништо за вистинското потекло. Правилата на ЕУ важат за етикетирање во Словенија. Како што објаснуваат од Управата за безбедна храна, ветеринарна медицина и заштита на растенијата, Словенија би можела да воведе построги регулативи од европските, но тие ќе важат само за храната произведена во Словенија, а не и за оние што стигнуваат до полиците на словенечките продавници од други земји.

„Кога се применуваат правилата на ЕУ, земјите-членки не смеат да го ограничат слободниот проток на стоки со националните регулативи“, нагласија тие.

Кои се европските правила?

„Европската регулатива за давање информации за храната на потрошувачите предвидува дека наведувањето на земјата на потекло или местото на потекло на храната е задолжително кога изоставувањето на оваа информација може да го доведе потрошувачот во заблуда за вистинската земја на потекло или место на потекло на храната“, се наведува во законската регулатива од администрацијата.

Означувањето на потеклото е задолжително и за свинско, овчо и козјо месо и месо од живина.

„Дополнително, посебни правила за означување на потеклото се пропишани и за некои други видови храна, на пример мед, овошје и зеленчук, риба, говедско и говедски производи, маслиново масло и вино“, додаваат тие.

Посебни правила важат и за означување на потеклото на храната со заштитена географска ознака, заштитена ознака на потекло и производи со ознака на загарантирани традиционални специјалитети. Директивата предвидува дека земјите-членки мора да ги усогласат националното законодавство до 14 декември 2025 година, а новите правила ќе стапат на сила на 14 јуни 2026 година. Слично на медот, изменетите одредби важат и за овошните џемови, желеа, џемови и засладени пире од костен, објаснува Н1 Словенија.

„Особено со сложената храна, невозможно е потрошувачите да се информираат за потеклото на секоја прехранбена состојка“, објаснуваат од Управата, наведувајќи го примерот на кроасан со путер со фил од кајсии, за кој брашното доаѓа од Франција, путерот од Италија, јајцата од Полска, шеќерот од Унгарија, млекото од Словенија, филот од кајсија од Австрија, ванила од Турција.