Парламентарното мнозинство не го усвои Предлог-законот за измена на Законот за потрошувачи, со кој би се укинала обврската за двојазични декларации на производите, поднесен од пратеничката група на Левица. Предлогот доби поддршка од само 4 пратеници, а 22 беа против. Образложувајќи зошто овој предлог нема да ја добие нивната поддршка, Бојан Стојановски од ВМРО-ДПМНЕ, посочи дека нема да поддржат закон што нема да ги намали цените. Стојановски додаде дека СДСМ и Левица, бркаат политички поени со ваквите предлози, а забораваат дека Законот за заштита на потрошувачите е донесен со Бадентер, кој сега овие две партии не може да го соберат за да го укинат. Според Сашко Јанчев од Левица со предложените измени на неколку члена, би се исправила неправдата врз македонските производители и трговците, затоа што предвидува обврска за двојазични податоци, што е против уставно, бидејќи амандманот 5 од Уставот не предвидува обврска за двојазичност за приватни лица во овој случај за трговците.

– Законот за двојазичност што е противуставен не предвидува обврска за употреба на албанскиот јазик за приватници. Граѓаните имаат право да употребуваат албански, но тоа не е. Во Гевгелија има производи со двојазични декларации, а производите ги купуваат Македонци, Срби, Грци и други странци, но не и Албанци, зошто во Гевгелија ги нема. Оваа обврска е надвор од здравата, економска и од било каква логика, а трговците ги чини и пари и време – образложи Јанчев пред колегите.

Законот за заштита на потрошувачите, беше донесен по скратена постапка на 15 ноември 2022, а почна да применува по само 8 дена, што предизвика револт кај трговците и увозниците. Засегнати беа сите гранки – покрај производители на прехранбени производи и  трговци, увозници на бела техника, облека и обувки, фармација или точно 13 гранки.

– Уште ова ни беше кусо. Тоа значи ако некој производител произведува 10.000 производи на ден и печати по една етикета, која чини 1 денар, за 10.000 производи тоа се повеќе од 150 евра дневно или по 5.000 евра за 30 дена – пресметуваат бизнисмените за „Слободен печат“.

Според Законот, освен на македонски или на некој друг јазик, сите потребни информации за производот мораа да бидат истакнати и на албански јазик. Тоа важи за декларациите, сертификатите, гарантните листови, упатствата за склопување и користење на производот, како и листата на овластени сервиси.
За да ја исполнат оваа обврска, сите приватни субјекти ангажираа преведувачи, што беше дополнителен и непотребен трошок во тогашната економска криза. Но, клучниот проблем што тогаш се појави беше фактот дека не беше направена преодна одредба за увозниците и трговците да добијат време и да ги потрошат залихите, додека не им стигнат новите печатени декларации.

– Трговецот е должен информациите од ставот (1) на член 6 на потрошувачот да му ги даде напишани на македонски јазик и неговото кирилско писмо, како и на јазикот што го зборуваат најмалку 20 отсто од граѓаните на територијата на Република Северна Македонија и неговото писмо, што не ја исклучува можноста од истовремена употреба и на други јазици, како и на знаци или пиктограми што се лесно разбирливи за потрошувачот – стои во поглавјето за информирање на трговците.

На ваквото решение реагираа од двете стопански комори, но и од партијата Левица, од каде што тогаш посочија дека „ова е првпат на приватни субјекти да им се наметнува ваква обврска и дека ќе поднесат предлог-закон за измена на Законот за заштита на потрошувачите со кој ќе се бара враќање на обврската за информирање во претходната состојба“.
Како што веќе пишуваше „Слободен печат“, по донесувањето на Законот за заштита на потрошувачите, многу трговци одбиваа да примат производи без соодветни декларации, бидејќи казните се движат и над 1.000 евра и затворање на дуќанот од 15 до 30 дена.
Според измените во Законот за тутун, од ноември 2020 година, на амбалажата на кутиите од цигарите, освен на македонски јазик, текстот е и на албански односно на писмото што го употребуваат најмалку 20 отсто од населението.

ВМРО-ДПМНЕ инсистира на дневна објава на цените во маркетите

ВМРО-ДПМНЕ предлага измени на законот за заштита на потрошувачите, а клучната е инсистирањето на јавното објавување на цените на веб-страниците по маркетите, во смисла трговците да ги означуваат и да ги објавуваат продажните и единечните цени на недвосмислен начин со цел за јасна споредба.

– Големите, средните и мали трговци кои вршат трговија на мало се должни на својата веб-страница да ја објават одделно тековната продажна, односно единечна цена во моментот на објавување за секој свој производ во секој свој маркет и тоа дневна основа. Со овој закон се дава овластување на Министерството за економија и труд со подзаконски акт да се одреди начинот на објава на стоката, да се обезбеди основа за подобра информираност на потрошувачите, а инспекторите ќе казнуваат доколку ова не биде застапено во маркетите. Оваа обврска нема да се однесува на микро и малите трговци и трговците поединци, а ќе обезбеди транспарентност, фер конкуренција и заштита на потрошувачите од нефер практики. Овој закон веќе се применува во Израел, Италија, Франција, Хрватска и секаде има намалување на цените, бидејќи ќе се креираат апликации и алатки, за граѓаните да ги споредуваат цените и да одлучуваат во кој маркет ќе ги остават своите пари – објасни Стојановски.