Од саботатa, во 6:00 наутро, Австрија престанa да увезува природен гас од Русија. Ова значајно известување беше потврдено во петок вечерта од страна на австриската нафтена и гасна компанија OMV.

Иако овој потег изгледа драматично, како OMV, така и регулаторната агенција E-Control, уверуваат дека нема да дојде до недостаток на гас за време на претстојната зима.

Прекинот на испораката на гас е резултат на правен спор помеѓу OMV и рускиот гигант Гаспром. Според одлуката на Меѓународната трговска комора, на OMV му е доделена отштета од 230 милиони евра, со камати, поради нeиспорачани количества гас во Германија. Оваа правна одлука има политички импликации, бидејќи споровите од овој тип често се дел од поширок контекст на енергетски односи помеѓу земјите на ЕУ и Русија.

Влијателниот весник Der Standard истакнува дека правните и политичките последици од овој спор се значајни, бидејќи ги нагласуваат потребата за стабилност и правна јасност во енергетските договори. Во јавните дискусии, се нагласува дека ваквите случаи можат да послужат како поттик за понатамошни правни реформи кои би ја заштитиле европската енергетска сигурност.

Како одговор на оваа пресуда, OMV ја стопира исплатата на Гаспром со цел да го поврати досудениот износ. Австрија поголемиот дел од својот гас го добива од Русија, дури 82 проценти (статистика од август 2023 година), a OMV беше единствениот партнер на Гаспром во Австрија, со дневни испораки од околу 178 гигават-часа. По задоволувањето на потребите на индустриските клиенти, кои трошат околу 30 проценти, остатокот од гасот беше продаван на други партнери кои ги снабдуваат приватните сектори.

Ho пазарот на гас веќе ги чувствува економските последици од овој потег преку нагло зголемување на цените, што предизвика загриженост меѓу граѓаните. Влијателнитe новини укажуваат дека многу граѓани се загрижени за потенцијално дополнително оптоварување на трошоците за живот и можна нестабилност. Австриската влада, според овие извори, најави конкретни мерки за стабилизација на цените, вклучувајќи зголемување на стратешките резерви и диверзификација на увозот. Taa планира да го зголеми увозот на гас од Норвешка, која е еден од поголемите производители на природен гас во Европа, како и на течен природен гас (LNG), кој доаѓа преку инфраструктурни врски со други европски земји како Германија и Италија.

Во анализите на Der Standard, посебно внимание беше посветено на комуникацијата на владата со граѓаните, која е насочена кон уверување на јавноста дека се преземени сите потребни мерки за да се ублажат евентуалните нарушувања.

Канцеларот Нехамер во своето обраќање додаде: „Направивме сè што е потребно за да австриските складишта за гас бидат доволно наполнети и да имаме стратешка резерва за нашите потреби“. Во моментов складиштата се пополнети 93 проценти, што е доволно за повеќе од една година потрошувачка. Тој исто така испрати порака до Москва: „Не дозволуваме да бидеме уценувани. Ниту од рускиот претседател. Немa да попуштиме пред Путиновиот режим“.

Генералниот директор на OMV, Алфред Стерн, изјави дека снабдувањето на домаќинствата ќе биде обезбедено, нагласувајќи дека компанијата повеќе од три години се подготвувала за вакво сценарио.

Политичките реакции на овој потег се поделени. И додека Канцеларот Нехамер нагласува дека Австрија е правно заштитена од шпекулации и дека „никој во Австрија нема да мора да се смрзнува“, министерката за заштита на животната средина Леоноре Гевеслер ја искористи оваа ситуација да ja означи Русија како несигурен партнер што укажува дека со крајот на руските испораки, Австрија избегнува ризици од уценување.

Во анализите на некои австриски весници се наведуваат и критики од опозицијата која бара подетални планови и долгорочна стратегија за енергетска стабилност за да се обезбеди заштита на граѓаните од можни економски шокови.

Аналитичарите предвидуваат можен, но умерен раст на цените, иако цената на гасот веднаш по најавата од Гаспром скокна. Европската референтна цена на гасот, според TTF договорот во Амстердам, скокна на повеќе од 46 евра за мегават-час, што е највисоката цена во последната година.