Зошто фунтата почна да „тоне“?
Финансискиот пад на Велика Британија ги „исплаши“ инвеститорите. Тоа може да доведе до поширока, нова проценка на вредноста на фунтата
Новиот британски министер за економија, Кваси Квартенг уште во првиот месец на функцијата се соочува со огромни проблеми. Тој постојано инсистира дека „пазарот ќе реагира како што треба“ и дека нема потреба од паника. Падот на фунтата е најактуелната тема со која деновиве се преокупирани медиумите на островот.
„Блумберг“ дозна дека Квартенг денеска ќе одржи состанок со врвни британски финансиери, во обид да ја стабилизира состојбата со фунтата.
Британија на 23 септември ги објави најголемите даночни намалувања во последните 50 години, што поттикна пад на моќната британска валута во однос на американскиот долар.
Падот дојде како резултат на раната распродажба, по објавата на министерот Квартенг, смета британскиот весник „Економист“. Подоцна во петокот, фунтата ги надомести загубите, зголемувајќи се на околу 1,08 долари. Цената на тоа закрепнување беше порастот на очекувањата за повисоки каматни стапки. Во минатото, минимумот на валутата бил постигнат на 26 февруари 1985 година, на 1,042 долари.
Just published: front page of the Financial Times, UK edition, Tuesday 27 September https://t.co/fEOHVUzmlq pic.twitter.com/04u6OHaPee
— Financial Times (@FinancialTimes) September 26, 2022
Годинава, како и во 1985 година, падот на фунтата во главно е показател за јакнењето на доларот, смета британскиот неделник.
На денешната насловна страна на популарниот британски весник „Гардијан“ стоеше: „Кризата на фунтата продолжува, политиката на Трас се расплетува“.
Guardian front page, Tuesday 27 September 2022: Sterling crisis deepens as Truss’s strategy unravels pic.twitter.com/GhKPgon1w9
— The Guardian (@guardian) September 26, 2022
Според „Гардијан“, министерството за економија се мачи да го спречи целосното губење на довербата на финансискиот пазар во нејзината економска стратегија, откако одлуката на Банката на Англија да го исклучи вонредниот пораст на каматните стапки, поттикна нова продажба на фунтата.
Фунтата е намалена за околу 20% во однос на „зелената валута“ во 2022 година, а нешто помалку од 15% во однос на еврото и во согласност со падот на јапонскиот јен.
Но, во изминатата недела фунтата падна во однос на повеќето валути, не само во однос на доларот. Тој пад беше проследен со зголемувањето на приносите на државните обврзници, нешто што вообичаено би ги охрабрило меѓународните инвеститори да купуваат средства деноминирани во фунти со очекување за посилни приноси.
Tuesday's Times: Bank vows to step in after day of turmoil #TomorrowsPapersToday #TheTimes #Times pic.twitter.com/IbfayQDud3
— Tomorrows Papers Today (@TmorrowsPapers) September 26, 2022
Според „Економист“, Британија е пред „валутна криза“. Нивниот девизен курс е флексибилен, што значи дека нема врска со другите валута, како што бил случајот кога Британија била принудена да излезе од Европскиот механизам за девизен курс во 1992 година. Нејзините финансиски пазари се длабоки и софистицирани. Има минимален долг деноминиран во странски валути, а нејзината централна банка е независна од владата.
Наједноставното објаснување за кризата, значи, е дека инвеститорите не веруваат дека даночните намалувања на владата ќе доведат до реалниот економски раст што Квартенг и Трас го сакаат.
Наместо тоа, тие предвидуваат повисока инфлација што Банката на Англија нема да биде подготвена целосно да ја надомести со зголемување на каматните стапки.
Аналитичарите од Банката на Америка сугерираат дека комбинацијата од променливиот фискален став на Британија и долгорочните ефекти од нејзината одлука да ја напушти Европската унија доведоа до длабоко преиспитување на фунтата од страна на инвеститорите. Тоа ја прави валутата поранлива во годините што следат.