bir çalışma görsel hassasiyet kaybının, teşhis edilmeden 12 yıl önce demansı öngörebildiğini gösterdi.

Araştırma, yıllar boyunca İngiltere'nin Norfolk kentinden 8.623 sağlıklı kişiyi takip etti. Araştırmanın sonunda 537 katılımcıda demans gelişti; bu, hangi faktörlerin demans tanısından önce gelebileceğini görmek için yeterli bir örnekti. "Bilim uyarısı" (Bilim uyarısı).

Çalışmanın başında katılımcılara görsel duyarlılık testi uygulandı. Hareketli noktaların alanı içindeki üçgeni görür görmez düğmeye basmak zorunda kaldılar. Demans geliştirecek kişiler bu üçgeni, olmayan kişilere göre daha yavaş görürler.

Bu neden oluyor?

Görme sorunları, bilişsel gerilemenin erken bir göstergesi olabilir çünkü Alzheimer hastalığıyla ilişkili toksik amiloid plaklar, öncelikle beynin görmeyle ilişkili bölgelerini etkileyebilir; hastalık ilerledikçe beynin hafızayla ilişkili kısımları hasar görür.

Alzheimer hastalığından etkilenen görsel bilgi işlemenin başka yönleri de vardır. Bu, örneğin nesnelerin hatlarını görebilme (kontrast duyarlılığı) ve belirli renkleri ayırt edebilme yeteneğidir.

Alzheimer hastalığının bir diğer erken belirtisi, göz hareketlerinin "engelleyici kontrolünün" kaybıdır; bu durum, hastaların dikkat dağıtıcı uyaranların etkisi altında dikkatlerini daha kolay kaybetmelerine neden olur. Alzheimer hastalığı olan kişiler, göz kontrolüyle ilgili problemlerle ilişkili olabilecek dikkat dağıtıcı uyaranları görmezden gelmekte zorluk çekerler.

Yüz tanıma

Çalışma ayrıca demans hastalarının yeni insanların yüzlerini daha az verimli bir şekilde işlediğini gösteren yeni kanıtlar da sağladı. Başka bir deyişle, diğer insanları taramak gibi olağan bir modeli takip etmiyorlar.

Aslında demanslı kişilerle çalışan bazı doktorlar, birisiyle karşılaştıklarında demans hastası olduğunu anlayacaklardır. Demanslı kişiler bazen çevrelerini aramak için gözlerini hareket ettirmedikleri için kaybolmuş gibi görünebilirler. Bu, yaşamlarının erken dönemlerinde yeni tanıştıkları insanları tanıma konusunda sorun yaşayan kişilerin saf hafıza bozukluğundan ziyade verimsiz göz hareketleriyle ilgili bir soruna sahip oldukları anlamına gelebilir.

Göz hareketi hafızayı geliştirebilir mi?

Göz egzersizinin hafızayı geliştirip geliştiremeyeceğine dair araştırmalar karışık sonuçlar sunuyor ancak bazıları artan göz hareketinin aslında hafızayı geliştirebileceğini gösteriyor.

Bu nedenle yapılan bir araştırma, televizyon izleyen ve daha fazla kitap okuyan kişilerin, izlemeyenlere göre daha iyi hafızaya sahip olduğunu ve demans riskinin daha düşük olduğunu gösterdi. Televizyon izlerken ya da kitap okurken gözlerimizin sayfa ile televizyon ekranı arasında ileri geri bakması hafızamıza yardımcı olabilir.

Diğer çalışmalar hızlı sol-sağ ve sağ-sol göz hareketlerinin (saniyede iki göz hareketi) otobiyografik hafızayı iyileştirdiğini bulmuştur.

Bu bulgulara rağmen, yaşlı insanlarda kasıtlı göz hareketleri kullanılarak hafıza sorunlarının tedavi edilmesi hala nadirdir. Ayrıca göz hareketi teknolojisindeki olanaklara rağmen göz hareketi bozukluklarının tanı amaçlı kullanımı henüz belirlenmemiştir.

Göz izleme cihazları ucuzlayıp kullanımı kolaylaşana kadar, Alzheimer hastalığının erken evrelerini tespit etmek için göz hareketlerini bir teşhis aracı olarak kullanmak mümkün olmayacaktır.