VIDEO INTERVISTË | I thashë: Këmbët dhe krahët janë të prerë dhe të verbër për shkak të komplikimeve nga diabeti
Si është të jetosh me diabet në Maqedoni? A mungojnë kasetat dhe terapia për diabetikët në vend? A ka mjaftueshëm glukometra? Mëngjesin e 14 Nëntorit, Ditës Botërore të Diabetit, në emisionin e mëngjesit Shtypi i Lirë biseduam me Dime Velev, kryetar i Shoqatës së Shoqatave të Diabetikëve në Maqedoni.
Vitin e kaluar pacientët e mbyllën vitin me shumë probleme, nuk kishte glukometra, nuk kishte shirita për matjen e sheqerit.
- Ndryshe nga viti i kaluar, të cilin e kemi deklaruar si më katastrofik për pacientët me diabet, tani shpërndarja dhe disponueshmëria e terapisë është më stabile, para së gjithash për terapinë me insulinë dhe për metforminën si terapi. Por ka mungesë të barnave që parandalojnë ndërlikimet e diabetit. Nuk ka ndodhur asgjë për të ndryshuar listën pozitive të barnave. Ne ende paguajmë për terapinë inovative nga xhepi ynë - thotë Velev.
Ai shpjegon se ajo që disponohet përmes Fondit të Shëndetësisë është shumë pak. Kjo tashmë është treguar dhe konfirmuar nga mjekët.
– Që nuk ka barna që parandalojnë komplikacionet nga diabeti, për fat të keq e vërteton numri i komplikimeve që na rëndojnë më tej neve si njerëz, priten gjymtyrët, ndodh verbëria, sulmet në zemër, goditjet në tru dhe gjithnjë e më shumë njerëz përfundojnë në dializë – thotë Velev.
Ai thotë se numri i të infektuarve varion nga 115.000 deri në 120.000. Sipas tij, modeli i kujdesit shëndetësor duhet të ndryshohet, veçanërisht për trajtimin e personave me diabet tip 1, sepse jemi i vetmi vend në Evropë që nuk kemi sensorë për çdo person me diabet të tipit 1.
– Fëmijët diabetikë që aplikuan morën sensorë, por ankohen për cilësinë. Sensorët zgjasin pak, digjen shpejt, nuk kanë sensorë për një kohë të gjatë, ndaj duhet të marrin privatët e tyre. Pra, në vend që të zgjasin 7 apo 14 ditë, ato konsumohen shpejt - thotë Velev.
Ai thotë se janë në pritje të 700 sensorëve të rinj që u shpallën në korrik. Ai shpjegon se në listën pozitive nuk ka barna që parandalojnë komplikacionet e diabetit. Ju mund t'i blini ato në vend, por ato janë shumë të shtrenjta. Ministria i ndan në një numër shumë të vogël pacientësh.
- Deri para tre vitesh kishim një numër adekuat të pacientëve me terapi antidiabetike. Tani ky numër është shumë i vogël, ka shumë komplikime. Ilaçet duhen blerë dhe, për fat të keq, ndonjëherë duhet t'i blejmë në vendet fqinje, sepse në vendin tonë janë shumë të shtrenjta. Nëse një ilaç këtu është 45 euro, në vendet fqinje është 25. E njëjta kuti, të njëjtat prodhues, e njëjta deklaratë - thotë Velev.
Ai sqaron se në vend janë 3.200 persona me diabet tip 1 dhe ne kemi vetëm 200 pompa. 3.000 njerëz nuk janë në pompë dhe janë të tipit 1.
- Është padyshim e vështirë të jetosh me diabet në këtë vend dhe standardet nuk e lejojnë, së pari humbasin jetë ose përhapen komplikacione, për shkak të standardit të ulët. Njerëzit me diabet janë të varfër. Kemi raste në Union me retinopati, të cilët duhet të marrin ilaçe për të mos u zhvilluar. Ata paguajnë rreth 200 euro plus. Do të bëj një paralele me Bosnjën. Aq sa merr një pacient me diabet tip 1 në vendin tonë, në Bosnje marrin një pacient me diabet tip 2. Plus marrin sensorë - thotë Velev.
Ai shpjegon se këtë vit kanë hapur tre pyetjet më të rëndësishme për pacientët me diabet. Sot kërkojnë mirëqenie për të sëmurët, mundësinë e mjekimit në kohë, ekzaminimet në kohë, kontrollet në kohë dhe që ato ekzaminime kontrolli të praktikohen më në fund në tërësi, pra për të sëmurin e tipit një, sidomos me tipin dy. i cili tashmë ka një komplikacion, në një ekzaminim monitorohet edhe komplikacioni.