Presidenti francez Emmanuel Macron dje në biseda telefonike me kryeministrin Dimitar Kovaçevski, kryeministrin bullgar Kiril Petkov dhe presidentin bullgar Rumen Radev tha se Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria duhet të inkurajohen urgjentisht për të vazhduar dialogun për mosmarrëveshjen mes tyre.

Në një bisedë telefonike me presidentin francez Macron, kryeministri Kovaçevski tha se çdo vonesë e mëtejshme në fillimin e bisedimeve të anëtarësimit në BE mund të përbëjë një rrezik sigurie për rajonin.

Ndërkaq, Komisioni Evropian dje për herë të parë shpalli afatin kohor për mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë, gjatë prezantimit të raportit nga eurodeputeti Ilhan Kuçuk, njoftoi korrespondenti i MIA-s nga Brukseli. Komisioneri i BE-së Didier Reynders foli në emër të Komisionit Evropian, duke kërkuar që negociatat me Maqedoninë e Veriut, si dhe me Shqipërinë, të fillojnë para përfundimit të presidencës franceze, më 30 qershor.

Më herët gjatë ditës së djeshme, kryeministri Dimitar Kovaçevski tha se për momentin nuk ka asnjë dokument që është reciprokisht i pranueshëm për të dyja palët dhe që mund të jetë bazë për zgjidhje.

"Nuk do të ketë lëshime, duke qenë se bisedimet dhe zgjidhja duhet të bazohet në vlerat evropiane, respektin e ndërsjellë ndërmjet politikanëve, institucioneve dhe qytetarëve të të dyja vendeve dhe ruajtjen përmes bisedimeve të dinjitetit të qytetarëve të të dyja vendeve", tha Kovaçevski.

Ai theksoi se integrimi evropian i Maqedonisë së Veriut dhe Shqipërisë është peng i Bullgarisë.

- Integrimi ynë evropian është reduktuar në të folur për histori, gjë që e shoh se praktikisht të gjitha vendet e Bashkimit Evropian e justifikojnë. Për mendimin tim, kjo është e gabuar, sepse kur flasim për histori, nuk premtojmë asgjë, flasim vetëm për diçka që ka ndodhur 100-150 vjet më parë. Është një shantazh klasik dhe nuk mund të sjellë asnjë përfitim për askënd. Prandaj mendoj se biseda për tema që ndikojnë në të ardhmen e vendit janë shumë të rëndësishme dhe mbi këtë bazë duhet të zhvillohen të gjitha bisedimet, tha Kovaçevski në Samitin "Maqedonia 2025".

Në fund, vazhdoi Kovaçevski, duhet të ketë një zgjidhje të pranueshme për të dyja vendet, e cila do të jetë bazë për ndërtimin e marrëdhënieve të mira fqinjësore, por edhe ndërtimin e së ardhmes së rajonit në BE, duke shtuar se kemi një deklaratë të votuar në Parlament. e mbështetur nga të gjitha partitë politike dhe është baza për ekipin tonë negociator.

– Nuk jam lidhur me një datë që nga dita e parë që jam bërë kryeministër e deri më sot. Dhe ditën e parë theksova se duhet një zgjidhje e shpejtë, por jo e nxituar. Pse zgjidhje e shpejtë, sepse Maqedonia e Veriut ka qenë kandidate për 17 vjet dhe ekziston rreziku që një proces kaq i gjatë, të ulet besimi në të, jo nga institucionet, por nga vetë qytetarët. Gjëja e dytë është se në kontekstin e investimit gjeostrategjik ekzistues, të ri, të pasluftës në Evropë, zgjerimi i BE-së nuk është vetëm një çështje ekonomike apo politike, por edhe një çështje sigurie. Prandaj mendoj se BE-ja duhet të caktojë sa më shpejt datën për fillimin e negociatave me Maqedoninë e Veriut, tha Kovaçevski.

Lidhur me deklaratën e nënkryetarit të Komisionit Evropian, Josep Borrell, se nëse nuk ka zgjidhje deri në fund të qershorit, kjo do të ndikojë në stabilitetin rajonal, Kovaçevski theksoi se dëshiron të besojë se në një mënyrë dhe me deklarata të tilla do të ndikojë në procesi për të fituar vrull.

Ai, së bashku me kryeministren e Serbisë, Ana Brnabiq, e cila dje vizitoi Shkupin, tha se "Ballkani i Hapur" nuk është zëvendësues i integrimit evropian dhe shprehu besimin se vendet e tjera të rajonit do t'i njohin përfitimet e kësaj nisme dhe së shpejti do t'i bashkohen. tek ajo.

Për kryeministrin Dimitar Kovaçevski, nisma “Ballkani i Hapur” është një hap jashtëzakonisht pozitiv për rritjen e performancës së ekonomive në rajon dhe konkurrencën më të madhe të tyre dhe bisedat për temat e së kaluarës nuk i bëjnë dobi askujt.

Ministri i Jashtëm Bujar Osmani, nga ana tjetër, është ende në konstatimin se “topi” është në Bullgari dhe sipas tij, aty duhet të konsolidohen qëndrimet për procesin e mëtutjeshëm mes Shkupit dhe Sofjes.

- E kemi thënë atë që kemi pasur në të gjitha takimet, madje e kemi zyrtarizuar në dokumente të ndryshme, kështu që nuk po punohet për diçka të re nga ajo që kemi diskutuar deri më tani. Presim që Republika e Bullgarisë të ketë një qëndrim të konsoliduar të Qeverisë lidhur me atë se çfarë duhet bërë me këtë proces. “Për fat të keq ka komunikim, por nuk kemi bisedime konkrete derisa të dëgjojmë atë qëndrim të konsoliduar nga Bullgaria”, tha ministri Osmani, duke iu përgjigjur pyetjes së gazetarëve në konferencën tematike për shtyp për Forumin e Prespës për Dialog 2022.

Ministri mohon se po përgatiten apo shqyrtohen propozime dhe tema konkrete.

-Mendoj se edhe ata e dinë që procesi nuk mund të lidhet kaq drejtpërdrejt, pra të parakushtojmë fillimin e negociatave me finalizimin e ndryshimeve kushtetuese, mendoj se ka një propozim të mirë në tavolinë që është një kompromis mes kërkesës së tyre për t'i dhënë fund. para kërkesës sonë, të jemi para anëtarësimit dhe mendoj se propozimi në tryezë është një zgjidhje e mirë. Mendoj se Republika e Bullgarisë është e vetëdijshme për këtë, mendoj se më shumë është çështje mos konsolidimi i qëndrimit atje që të komunikohet me Ministrinë tonë të Jashtme, tha Osmani.

I pyetur për të komentuar deklaratën e presidentit bullgar Rumen Radev se “nuk do ta lejojë maqedonizmin të hyjë në BE”, Osmani theksoi se në Bullgari ka palë të interesuara që në javët e fundit të ciklit mundohen të gabojnë me provokime dhe bllokada. .

- Në Bullgari ka palë të interesuara, nuk mund të theksoj konkretisht Radevin, i cili jo vetëm që dëshiron që bllokada të vazhdojë, por ndoshta edhe faji ynë para botës dhe për këtë arsye ka tentime për bllokadë dhe provokime, për t'u ulur, për të bërë gabime në të fundit. javë të këtij cikli dhe nëse jo vetëm ne, të paktën të jemi të barabartë në tavolinën para BE-së si bashkëfajtor. Deri tani situata është bardh e zi. Republika e Maqedonisë Veriore nuk ka asnjë vërejtje nga askush për qasjen në këtë proces, të gjithë thonë, duke përfshirë edhe 26 në tavolinë dje, se topi është në Bullgari, thotë Osmani.

Sipas tij, është shumë e rëndësishme këto ditë dhe javë që të kemi kujdes që të mos i nënshtrohemi provokimeve që synojnë të bllokohen dhe të jenë fajtorë për këtë.

“Qëllimi ynë është që të zhbllokojmë veten, të ndërtojmë marrëdhënie korrekte me Bullgarinë, në mënyrë që të vazhdojmë në mënyrë konstruktive në periudhën e ardhshme dhe ne i refuzojmë dhe i dënojmë provokimet e tilla”, tha Osmani.

Duke komentuar deklaratën e Përfaqësuesit të Lartë të BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Josep Borrell, se nëse Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria nuk fillojnë negociatat deri më 30 qershor, rajoni mund të hyjë në krizë, Osmani tha se “është krizë kredibiliteti. "

- Të gjitha sondazhet tregojnë se besimi se BE mund të qëndrojë pas fjalës së saj bie në terren, tek ne ka rënë në 9 për qind. Të mos keqkuptohemi, kjo nuk është mbështetje për anëtarësimin në BE, është e lartë në vendin tonë. Por, a mundet që Unioni të japë atë që thotë, qytetarët e humbasin besimin, dhe forca e mesazhit evropian është në besimin, theksoi Osmani.

BE, thotë ai, e ka transformuar rajonin pikërisht përmes besueshmërisë së mesazhit të saj.

- Formula bazë për këto 20 vite ishte nëse ju dorëzoni dhe ne do të dorëzojmë. Nëse humbet besimi në lidhjen mes "ju jepni, ne dorëzojmë", atëherë ndikimi i BE-së në rajon dobësohet dhe nuk ka vakum në gjeopolitikë, nëse njëri dobëson forcohet tjetri. Asnjë rajon nuk ka mbetur pa ndikim në gjeopolitikë dhe prandaj Borrell dhe të gjithë janë të mërzitur sepse në robëri është politika më e suksesshme e BE-së në 75 vitet e fundit, dhe kjo është politika e zgjerimit. “Ajo politikë është marrë peng dhe këtu nuk është më vetëm beteja jonë për fatet evropiane, por betejë për vetë BE-në”, tha Osmani.

Ai vlerësoi gjithashtu se projekt-rezoluta e Parlamentit Evropian për progresin e vendit për vitin 2021 nuk lidhet drejtpërdrejt me veton, por është qëndrim i Parlamentit Evropian, ndërsa vendimin për vetos e merr Këshilli i BE-së.

- Ne kemi punuar intensivisht në tekstin e kësaj rezolute. Nëse shikoni amendamentet fillestare, mendoj se shumë prej tyre arritën, së bashku me eurodeputetët tanë mbështetës, të neutralizonin përpjekjet për të imponuar amendamente mjaft provokuese. Deri në fund të procesit nuk mund të parashikojmë se çfarë mund të pranojnë deputetët dhe grupet e ndryshme, por jemi në kontakt të vazhdueshëm. Ajo rezolutë e shpreh qëndrimin e PE-së, por nuk e vendos apo neutralizon veton, gjegjësisht nuk ka ndikim të drejtpërdrejtë në vetë veton, tha Osmani.

Sa i përket ofensivës diplomatike që do të ndërmerret për këto amendamente, Osmani tha se ambasadori ynë në Bruksel me gjithë misionin ka qenë dje në PE për takime me secilin nga deputetët.

“Këtë e bëjmë tash e disa muaj sepse ky proces është diskutuar gjatë, madje në AFET ka pasur dy amendamente që fatkeqësisht janë pranuar në mbledhje, edhe pse nuk janë diskutuar më parë. "Janë propozuar edhe dy amendamente të tjera, të cilat i konsiderojmë të diskutueshme, por ne nuk jemi aty, deputetët bullgarë janë brenda parlamentit. Ne po mundohemi t'i neutralizojmë nga jashtë përmes kontakteve me simpatizantët tanë", tha Osmani.

Ai përsëriti se kjo nuk do të ndikojë në të gjithë procesin, sepse nuk ka dilema me askënd tjetër përveç Bullgarisë dhe se ky qëndrim nuk mund të imponohet si qëndrim evropian, por duhet të jemi më aktiv në atë pjesë për të shpjeguar vazhdimisht pozicionet.

Osmani tha se duhet theksuar se rezoluta në PE është një rezolutë pozitive, sepse, sipas tij, në të thuhet qartë se çështjet bilaterale nuk duhet të jenë pjesë e procesit të anëtarësimit.

Instituti për Politika Evropiane (EPI), së bashku me Civil Rights Defenders dhe anëtarët e rrjetit Think for Europe, dje u dërguan një letër të hapur eurodeputetëve në lidhje me një projekt-rezolutë për Raportin e Komisionit për vitin 2021 për Maqedoninë e Veriut.

Letra i kërkon ligjvënësve të marrin në konsideratë pjesë të rezolutës dhe, siç thonë ata, kushtet e vendosura nga Bullgaria, të cilat do të kenë implikime negative për identitetin e Maqedonisë dhe të mbështesin ultimatumin që Bullgaria i vendos vendit, duke përdorur anëtarësimin në BE si mjet. Ata e mirëpresin faktin që projekt-rezoluta, si dhe rezolutat e mëparshme, përsëri rekomandon fillimin zyrtar të negociatave për anëtarësim me Maqedoninë e Veriut (paragrafi 5 dhe paragrafi 69), por theksojnë se ajo përmban përmbajtje që e minon plotësisht këtë pozicion.

Ata gjithashtu theksojnë amendamentin që paraqet paragrafin 75-b, i cili bën thirrje për "pajtim historik bazuar në një histori të përbashkët të përcaktuar, siç parashikohet në Traktatin e Miqësisë, Fqinjësisë së Mirë dhe Bashkëpunimit", i cili sipas EPI do të mbështesë presionin bullgar për të imponojë interpretimin e vet të historisë duke përdorur pozicionin e saj si shtet anëtar i BE-së.

Për më tepër, teksti në paragrafin 79 nënkupton presion mbi Komisionin e Përbashkët të Ekspertëve Multidisiplinar për Çështjet Historike dhe Arsimore, i cili duhet të kryejë detyrën e tij në mënyrë të pavarur dhe profesionale.

- Mohimi i gjuhës maqedonase çoi në bllokimin e nënshkrimit të Marrëveshjes për statusin me Agjencinë Evropiane të Rojës Kufitare dhe Bregdetare (Frontex) nga Bullgaria. Draft rezoluta (paragrafi 40) 'vë në dukje se marrëveshja e statusit me Agjencinë Evropiane të Rojës Kufitare dhe Bregdetare (Frontex) ende nuk është nënshkruar për shkak të çështjeve të pazgjidhura dypalëshe', por nuk tregon arsyen. Fakti është se Bullgaria po bllokon nënshkrimin e Marrëveshjes, duke kundërshtuar përdorimin e gjuhës maqedonase, që tregon një mohim të vazhdueshëm të identitetit maqedonas. “Kjo jo vetëm që është në kundërshtim me Marrëveshjen e Prespës, por gjithashtu përbën një rrezik serioz për interesat e përbashkëta të BE-së, Maqedonisë së Veriut dhe rajonit në një situatë krize gjeopolitike”, thuhet në letër.

Komisioni Evropian për herë të parë dje ka vendosur për afatin kohor për mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë, gjatë prezantimit të raportit të eurodeputetit Ilhan Kuçuk.

Sipas korrespondentit të MIA-s nga Brukseli, në emër të Komisionit Evropian foli eurokomisioneri Didier Reynders, i cili zëvendësoi Oliver Varhein në Parlamentin Evropian. Pas prezantimit të raportuesit për Maqedoninë e Veriut, Ilhan Kucuk, në rezolutën e tij për vendin, Reynders bëri thirrje që negociatat me Maqedoninë e Veriut, si dhe me Shqipërinë, të fillojnë para përfundimit të presidencës franceze, më 30 qershor.

“Shtetet anëtare të BE-së vendosën në mars 2020 të hapin negociatat me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, tani është koha për të dorëzuar dhe hapur zyrtarisht me të dyja vendet para përfundimit të presidencës franceze”, tha ai.

Ai shtoi se ky është sinjali më i fortë që BE mund t'i dërgojë të gjithë Ballkanit Perëndimor.

Raporti shpreh mbështetjen për Shkupin dhe Sofjen për të gjetur një zgjidhje të pranueshme reciprokisht për çështjet e hapura dypalëshe dhe mirëpret fuqishëm shtysën politike për komunikim të gjerë dhe konstruktiv midis dy vendeve, duke kërkuar një bazë të re të përbashkët në shumë fusha me interes të ndërsjellë në vend të vijave të mëtejshme ndarëse. .

Burimi: MIA