Parku Kombëtar “Galiçica” ka mbetur pa mbështetje nga shteti

Foto: Julian Cartwright / Alamy / Alamy / Profimedia

Parku Kombëtar “Galiçica”, përkundër problemeve me të cilat ballafaqohet për shkak të rrezikimit të statusit të rajonit të Ohrit si trashëgimi botërore natyrore dhe kulturore e UNESCO-s, nuk merr mbështetje financiare nga shteti për menaxhim. Aktualisht financohet nga mbledhja e tarifave të hyrjes dhe donacioneve ndërkombëtare, të cilat nuk janë të garantuara dhe të përhershme, dhe nëse ato mjete pakësohen apo ndalen, parku kombëtar mund t'i kthehet metodave të vjetra të financimit, pra prerja e pemëve, e cila sipas të gjitha rekomandimet, nuk duhet të zbatohen sepse parqet kombëtare janë burime natyrore që janë të destinuara për ekoturizëm.

Ligji që rregullon financimin e NP-së është i pakët, ndaj shteti mund të përjashtohet ligjërisht nga financimi, por lind pyetja nëse një thesar i tillë kombëtar duhet të lihet “i qetë”. Autoritetet thonë se po kërkojnë një mënyrë për të vendosur metoda të reja vetëfinancimi për parqet kombëtare.

Andon Bojadzi, punonjës i NP Galiçica, i cili është edhe ish-drejtor i parkut, tha për MIA-n se më shumë se gjysma e buxhetit të parkut kombëtar janë para nga taksapaguesit gjermanë dhe nga Fondi PONT Prespa-Ohër.

Një nga mënyrat e sigurimit të mjeteve për mbrojtjen e natyrës sipas Ligjit për mbrojtjen e natyrës është edhe nga Buxheti i Shtetit, por në Ligj është lënë më shumë si mundësi sesa si obligim, thekson Bojadzi.

Për mënyrën se si do të financoheshin nëse nuk do të kishin donacione, Bojadzi thotë se mund të kthehen në mënyrën e vjetër, pra përmes shfrytëzimit të drejtpërdrejtë të pyjeve për sigurimin e mjeteve financiare, gjë që nuk është në përputhje me standardet ndërkombëtare.

“Për këto arsye, ne nuk duam ta bëjmë këtë, por nëse jemi të detyruar, do të duhet t'i kthehemi kësaj mënyre të sigurimit të mjeteve financiare, thotë Bojajji.

Ai thekson se praktika ndërkombëtare është financimi i mbrojtjes së natyrës me para publike.

Megjithatë, përkundër problemeve financiare me të cilat ballafaqohet Parku Kombëtar i Galiçicës, sipas asaj që tha Bojadzi, duke iu referuar kërcënimit të statusit të UNESCO-s, të gjitha rekomandimet e dala nga misionet monitoruese reaktive të UNESCO-s në vitin 2017 dhe 2020 janë zbatuar.

Duke folur për sfidat me të cilat ballafaqohen, Bojadzi si problemin më të madh veçon ndërtimet pa leje, për të cilat është alarmuar prej vitesh, por për fat të keq pothuajse nuk bëhet asgjë.

- Një pjesë e obligimeve në të cilat NP Galiçica duhet të veprojë së bashku me institucionet e tjera të shtetit nuk janë kryer. Një nga gjërat kyçe është urbanizimi, gjegjësisht presioni nga urbanizimi, dhe JU vazhdimisht po mundohet të ofrojë informacione dhe të dhëna për të gjitha ndërtimet pa leje që po ndodhin për momentin, sepse të tilla kemi, theksoi Bojadzi.

Lidhur me obligimet e tyre për urbanizimin në atë rajon, Bojaji tha se ballafaqimi me urbanizimin dhe ndërtimet pa leje nuk është përgjegjësi e Parkut.

- Por duke qenë se kemi njerëz që janë vazhdimisht të pranishëm në terren, ne mundohemi që rregullisht, në vazhdimësi të informojmë për të gjitha aktivitetet ndërtimore që zhvillohen në park. Në të njëjtën kohë, ne nuk kemi as autoritet të pyesim nëse është me dokumente apo jo. Kjo është puna e inspektorit të ndërtimit. Ndaj po informojmë se është duke u zhvilluar aktivitet ndërtimor dhe me shkresë po i drejtohemi inspeksionit ndërtimor, një inspektor ndërtimor që të bëjë inspektim, thekson Boyadzi.

Ai tregon se janë regjistruar një numër i madh ndërtimesh pa leje dhe se janë krijuar lista me kërkesa të paraqitura.

Në PK Galiçica janë të punësuar vetëm 15 persona.

Në një prononcim për MPB-në, ministri i Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor, Naser Nuredini thotë se të njëjtin problem e kanë jo vetëm Galiçica, por të gjitha parqet kombëtare, për fat të keq.

Ai lavdëron menaxhmentin e PK Galiçica për vetëfinancimin e saj, gjegjësisht sepse nuk e shfrytëzojnë prerjen e pemëve për financim.

Ministri theksoi se janë duke bërë një plan për gjetjen e mekanizmave të rinj për vetëfinancimin e parqeve kombëtare dhe po kërkojnë mënyra që shteti të sigurojë fonde.

- Nuk do të bëj dallim mes parqeve kombëtare në vend, të gjithë janë të vlefshëm dhe të gjithë duhet të bëjnë të njëjtën gjë. Duhet të kemi të njëjtin qëndrim për të gjithë, ndaj parashikohet që të gjejmë një mundësi për të siguruar fonde për parqet kombëtare që të jenë të vetëqëndrueshëm dhe të vetëmenaxhojnë të ardhurat që kanë. Ky do të jetë një sugjerim për të ardhmen. Kemi pasur disa takime me drejtorët e disa parqeve kombëtare për të parë mundësitë sesi mund të financohen nga vetë ata dhe me mbështetjen e shtetit dhe kjo do të ndodhë në të ardhmen. Por të gjithë duhet të jemi të vetëdijshëm se do të kushtojë, qoftë nga Buxheti apo nga ata që janë vizitorë në lokacione, do të jetë vendim i parqeve kombëtare dhe i Qeverisë në fund, thotë Nuredini.

Ai tregoi se do të gjendet një model për financimin e parqeve kombëtare dhe për ekoturizmin e qëndrueshëm në vend.

Paratë nga projektet evropiane duhet të jenë vetëm një plus që ato të zhvillohen më shumë, por të mos varen nga ato para, por të kenë një model financimi brenda shtetit dhe të kenë përfitime shtesë nga donatorët e jashtëm, thekson Nuredini.

Duke iu referuar ligjit të ri për mbrojtjen e natyrës, i cili rregullon edhe financimin e parqeve kombëtare, ministri pret të sqarojë se si do të financohen parqet kombëtare. Ai thotë se pasi të jenë marrë vesh me parqet kombëtare për atë pjesë, do ta informojnë opinionin për vendimin.

“Me ligjin e ri do të jetë shumë e qartë se si do të financohen parqet kombëtare”, thekson Nuredini.

Financimi përmes prerjeve, i cili sipas të gjitha standardeve është i papranueshëm, sipas Nuredinit duhet të zhduket.

– Ideja është që të kemi zona të mbrojtura. Jo për të prerë pemët për financimin e parqeve kombëtare, por vetëm për shkak të pleqërisë apo sëmundjes. Ideja është që ato pjesë të përdoren për ekoturizëm, që kërkon që të kemi pemë, të kemi pyje në zonat e mbrojtura, sqaron ministri i Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor.

Sa i përket ndërtimeve pa leje, Nuredini thekson se me ligjin e ri për legalizim, i cili është në procedurë parlamentare, do të duhet të merret miratimi nga Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor për të gjitha ndërtimet në zonat e mbrojtura si parqet kombëtare që bëjnë. të mos ketë ndikim negativ në mjedis.

Nuredini thekson se ndërtimet pa leje janë obligim komunal dhe se ata si Ministri miratojnë ligje të cilat duhet të respektohen.

NP Galiçica është shpallur Park Kombëtar që nga viti 1958. Ky park përfshin pjesë të masivit malor të Galiçicës, me zonat bregdetare të liqenit të Ohrit dhe Liqenit të Prespës. Sipërfaqja që ajo zë është 22.750 hektarë.

I dashur lexues,

Qasja jonë në përmbajtjen e internetit është falas, sepse ne besojmë në barazinë në informacion, pavarësisht nëse dikush mund të paguajë apo jo. Prandaj, për të vazhduar punën tonë, kërkojmë mbështetjen e komunitetit tonë të lexuesve duke e mbështetur financiarisht Shtypin e Lirë. Bëhuni anëtar i Sloboden Pechat për të ndihmuar objektet që do të na mundësojnë të ofrojmë informacion afatgjatë dhe cilësor dhe Së bashku të sigurojmë një zë të lirë dhe të pavarur që do të jetë GJITHMONË NË ANËN E POPULLIT.

MBËSHTETNI NJË SHTYP TË LIRË.
ME SHUME FILLESTARE 60 DENARË

Video e ditës