"Ne kemi një yll të ri - Elon!". Lavdërimi i Donald Trump për Elon Musk në natën e zgjedhjeve zgjati pothuajse katër minuta. Musk është "një njeri i veçantë, një super gjeni", tha Trump kur shpalli fitoren e tij në zgjedhje në resortin e tij Mar-a-Lago në Florida.

Edhe në momentin e triumfit të tij më të madh, Trump nuk tha më fjalë për veten e tij. Pse? Para së gjithash, janë 119 milionë dollarët që Musk ndau për fushatën zgjedhore të Trump.

Në fushatën zgjedhore më të shtrenjtë të të gjitha kohërave, donacionet e Musk ndoshta luajtën një rol kyç, thotë politologu Jan Ratje. Ai është ekspert i ekstremizmit të djathtë dhe teorive konspirative në Qendrën për Monitorimin, Analizën dhe Strategjinë CeMAS.

“Elon Musk e solli të gjithë në krye me lotarinë e tij”, tha Ratje për DW.

Ai u jepte një milion dollarë amerikanë në ditë mbështetësve të Trumpit në shtetet "luhatëse" të SHBA.

X si "ferri i urrejtjes"

Përveç parave, Musk i kushtoi shumë vëmendje edhe Trumpit, veçanërisht në platformën e tij X, dikur Twitter.

"Nga njëra anë, duke ndarë vetë përmbajtjen e ekstremit të djathtë dhe nga ana tjetër, duke lejuar aktorët ekstremistë të krahut të djathtë të rihapin llogaritë në platformën e tij dhe të krijojnë përsëri një shtrirje të madhe," thotë Ratje.

Një analizë e organizatës joqeveritare “Center for Combating Digital Hate” (CCDH) sugjeron se Musk, me platformën e tij X, ishte në gjendje të manipulonte fushatën zgjedhore në favor të Trump. Sipas themeluesit të CCDH, Imran Ahmed, pretendimet e rreme ose mashtruese të Musk për zgjedhjet në SHBA janë parë gati 1,2 miliardë herë. “Që kur Elon Musk mori përsipër X, platforma është kthyer në një ferr urrejtjeje dhe dezinformimi – dhe shumë prej tyre vijnë direkt nga Musk”, tha Ahmed për DW.

Lajmet e rreme si krijues të identitetit

Jeanette Hoffman dyshon në këtë pretendim.

"Unë nuk besoj se X ose vetë Musk kanë aq shumë ndikim manipulues sa supozohet shpesh," tha për DW kreu i grupit kërkimor mbi politikën e dixhitalizimit në Qendrën Shkencës në Berlin (WZB).

"Unë do të thosha se në fakt është e kundërta, që Musk pasqyron pikëpamjet dhe opinionet politike të shumë mbështetësve të Trump." Në këtë kuptim, unë e shoh atë më shumë si përfaqësues të një gjendjeje të caktuar emocionale dhe qëndrimesh që janë qartësisht dominuese në Amerikë tani”.

Në përgjithësi, ndikimi i dezinformatave, apo pretendimeve të rreme, shpesh mbivlerësohet, shpjegon Hoffman.

“Këtu shpesh ka frikë se dezinformimi ka një ndikim të madh manipulues. Mendoj se kanë një ndikim më të madh në formimin e identitetit. Ata që ndajnë pretendime të rreme në platformën X, të tilla si ato për migrantët që hanë kafshë shtëpiake, nuk besojnë domosdoshmërisht se këto pretendime janë të vërteta. “Duke pëlqyer dhe ndarë, njerëzit kanë më shumë gjasa të shprehin lidhjen e tyre me kampet politike – për shembull, besnikërinë ndaj populistëve si Trump”, thotë Hoffman.

Modele interpretimi që zbatohen edhe në Gjermani

A vlen kjo edhe për Gjermaninë, ku mbahen zgjedhjet parlamentare vitin e ardhshëm? "Po," thotë Hoffman. Por ajo që ndryshon në mënyrë drastike është skena e medias kombëtare.

"Ka një ndikim të rëndësishëm nëse keqinformimi mund të zhvillojë efektin e tij të formimit të identitetit." Në Gjermani, kjo do të zbutej nga një skenë mediatike që përhap më pak pretendime të rreme."

Edhe Kurd Knipfer nuk e sheh dezinformimin si faktor vendimtar në zgjedhje, as në SHBA dhe as në Gjermani. Ai hulumton komunikimin politik në Qendrën për Demokraci Dixhitale në Universitetin e Danimarkës Jugore në Odense. Në një bisedë për DW, Knipfer thekson se modele të ngjashme interpretimi si në SHBA mund të zbatohen edhe në Gjermani.

“Edhe në Gjermani ka pakënaqësi të konsiderueshme me institucionet e krijuara, mediat, institucionet arsimore, proceset demokratike, partitë. Kjo “kundër-narrativë” përhapet kryesisht përmes mediave të reja. "Sigurisht që ju ndihmon nëse keni makineri që i përdor ato teknika gjatë gjithë kohës."

Dy miliarderë në Zyrën Ovale

A do të bëhet njeriu më i pasur në botë më i fuqishmi? Afërsia e tij me presidentin e ardhshëm të 47-të të SHBA-së ka të ngjarë të rrisë më tej ndikimin e miliarderit të teknologjisë. Natën e zgjedhjeve, Musk postoi një fotomontazh në platformën e tij të hyrjes në Zyrën Ovale, zyrën e presidentit amerikan. Megjithatë, mbetet për t'u parë nëse ai do të marrë ndonjë post të rëndësishëm.

“Nuk duhet të nënvlerësojmë faktin që tani është hapur një dritare ndikimi për Elon Musk”, thotë politologu Ratje.

Ai tani mund të përpiqet të reduktojë rregullimin e qeverisë për të përfituar ekonomikisht.

"Sidomos me kompanitë e tij SpaceX, Starlink dhe Tesla, për shembull, kur bëhet fjalë për të drejtat e punëtorëve," thotë Ratje.

Ai gjithashtu mund të shpresojë për kontrata të mëdha qeveritare. Meqë ra fjala, kjo nuk vlen vetëm për Musk dhe kompanitë e tij, shton analisti politik Knipfer. Dhe gjigantë të tjerë të teknologjisë si Amazon dhe Meta janë të interesuar për sa më pak rregulla dhe taksa të jetë e mundur.

A do të zgjasë miqësia mes dy miliarderëve Musk dhe Trump dhe kur do të shuhet euforia rreth fitores?

“Dy ego të mëdha si Donald Trump dhe Elon Musk nuk duhet domosdoshmërisht të jenë në harmoni”, thotë Ratje. Ai kujton mandatin e parë të Donald Trump.

Njeriu që shpiku në mënyrë të famshme shprehjen "ju jeni pushuar nga puna" shkarkoi nëntë nga dhjetë nga ndihmësit e tij kryesorë gjatë mandatit të tij të parë si president.

Burimi: Deutsche Welle/ Autori: Peter Hille