Kur dikush kalon nga përdorimi i një gjuhe në tjetrën, personaliteti i tij ndryshon, mënyra se si e sheh botën përreth, por edhe veten. Këtë e tregojnë disa studime dhe ekspertët theksojnë se “nuk është gjithmonë një gjë e keqe”.

– A keni menduar ndonjëherë nëse gjuha që përdorni ndikon në mënyrën se si e shihni botën? Studime të shumta në psikolinguistikë, psikologji konjitive dhe antropologji gjuhësore tregojnë se kjo është e vërtetë. Gjuhët jo vetëm që na lejojnë të komunikojmë – ato formojnë perceptimin tonë për botën përreth nesh dhe veten tonë – thonë Mary Mar Boylos Pereira, profesore në Universitetin e Vendit Bask dhe Ana Blanco Canales, profesoreshë në Universitetin e Alcala, për "Bisedë" (The Conversation).

Më shumë se gjysma e popullsisë së botës përdor dy ose më shumë gjuhë në baza ditore, shtuan ata. Arsyet për këtë mund të jenë arsimi, migrimi, kultura, globalizimi... Prandaj lind pyetja nëse njohja e dy ose më shumë gjuhëve ndryshon mënyrën se si i përpunojmë ndjenjat.

- Hulumtimet e fundit tregojnë se çdo gjuhë çon në një perceptim të ndryshëm të realitetit nga ata që e flasin atë dhe se ata mund të vërejnë një ndryshim në vetvete kur kalojnë nga një gjuhë në tjetrën. Studime të tjera kanë treguar se njerëzit dygjuhësh mund të sillen ndryshe në lidhje me gjuhën që flasin, thanë autorët.

Shumëgjuhëshit i përpunojnë fjalët që përshkruajnë ndjenjat në mënyra të ndryshme në varësi të faktit nëse përdorin gjuhën e tyre amtare, e cila mësohet në fëmijëri dhe mbizotëron mendimin dhe të folurin, apo një gjuhë tjetër, e cila mësohet më vonë.

- Disa studime kanë treguar se njerëzit i përshkruajnë kujtimet e fëmijërisë më gjallërisht nëse flasin në gjuhën e tyre amtare, sepse kjo është gjuha në të cilën ata etiketojnë dhe kujtojnë këto përvoja. Një gjuhë e dytë, nga ana tjetër, ofron një distancë të caktuar emocionale, duke i lejuar folësit të ndiejë më pak frikë ose siklet kur flet në situata komplekse, shpreh zemërimin ose kërkon falje. Gjuha amtare perceptohet si një gjuhë më emocionale, ndërsa kjo e fundit është më pak shprehëse, por më praktike. Kjo do të thotë se shprehja emocionale e gjuhës amtare ndihet më intensivisht, pavarësisht nëse emocioni është pozitiv apo negativ – pohojnë autorët.

Zgjedhja e gjuhës në të cilën njerëzit komunikojnë, shtojnë Pereira dhe Canales, ndikon jo vetëm në intensitetin e ndjenjave, por edhe në mënyrën se si ata e perceptojnë veten dhe të tjerët. Përdorimi i një ose një gjuhe tjetër mund të ndikojë në ndërtimin e diskursit dhe të zbulojë aspekte kulturore dhe sociale që janë specifike për bashkësitë gjuhësore të cilave u përkasin.

– Përvojat tona të jetës, mosha e përvetësimit të gjuhës dhe konteksti i përdorimit ndikojnë në mënyrën se si ne përpunojmë dhe shprehim emocionet tona në gjuhë të ndryshme. Kuptimi i këtyre dinamikave jo vetëm që pasuron njohuritë tona për gjuhën dhe mendjen njerëzore, por gjithashtu na ndihmon të përmirësojmë komunikimin ndërkulturor dhe të kuptuarit emocional në një botë gjithnjë e më të larmishme dhe të lidhur. Qëndrimi i nxënësit ndaj gjuhës që mësohet është vendimtar. Ndikon në mënyrën se si ne vlerësojmë përvojat tona me gjuhën, e cila nga ana tjetër ndikon në mënyrën se si përballemi me sfidat, si e perceptojmë veten dhe se si mendojmë se na shohin të tjerët - thanë autorët.