Javën e kaluar, disa media në vend publikuan informacione nga një konferencë e diplomatëve evropianë me shoqatat civile për gjendjen me shoqërinë civile dhe elitat politike, lidhur me procesin negociator me BE-në, d.m.th. shoqëria civile dhe elitat politike në të.

Konferencat sekrete gjoja shprehnin pakënaqësi me atë që elitat joqeveritare, mediatike dhe politike bënë për të mbështetur integrimin evropian, edhe pse BE-ja investoi dhjetëra milionë euro në to.

Informimi i diplomatëve evropianë nuk është diçka e pazakontë, por në këtë rast duket misterioze duke pasur parasysh se as BE-ja, as Delegacioni i Unionit në vend dhe as organizatat joqeveritare nuk kanë informacion. Një numër i organizatave joqeveritare përkatëse, siç kanë thënë përfaqësuesit e tyre, kanë dëgjuar për herë të parë për një konferencë të tillë dhe nuk njohin asnjë nga kolegët e tyre të pranishëm.

Sipas raporteve të mediave, konferencën javën e kaluar, para vizitës së Përfaqësuesit të Lartë për Politikë Evropiane dhe Sigurisë dhe Zëvendës Presidentit të Komisionit Evropian Josep Borel në Shkup, e mbajtën një diplomat i lartë i paidentifikuar nga kabineti i Borelit dhe një diplomat - detyrë. menaxher nga Shërbimi i Jashtëm Evropian për punë (EEAS) i ngarkuar me Maqedoninë dhe Shqipërinë. Një pjesë e mesazheve në atë brifing ishin në drejtimin që BE-ja kushtëzon mbështetjen financiare dhe të përgjithshme të organizatave të shoqërisë civile me kërkesën që të përmbahen nga kritikat ndaj procesit dhe t'i japin mbështetje të pakushtëzuar integrimeve evropiane.

Burime nga EEAS me bazë në Bruksel mohuan kategorikisht për "Free Press" se dokumenti që u zbulua si transkript i konferencës ishte dokumenti i tyre dhe pretenduan se përmbante "disa gabime dhe gjëra që nuk janë në domenin e tyre". Nga aty shtojnë se “nuk e dinë nëse është dokument fals apo diçka tjetër”.

Pak ditë pas publikimit të informacionit, Delegacioni i BE-së në Shkup e ka bërë të ditur reagimin e tij, duke thënë se bëhet fjalë për “kinse informim nga organizata joqeveritare”.

“Shoqëria civile ka një rol të rëndësishëm në çdo shoqëri demokratike, duke vepruar si një roje dhe korrigjuese ndaj autoriteteve, duke ofruar ekspertizë, duke promovuar inovacionin dhe kreativitetin dhe duke forcuar llogaridhënien demokratike. Për këto arsye, Bashkimi Evropian ka qenë një mbështetës afatgjatë dhe i qëndrueshëm i shoqërisë civile në përgjithësi, duke përfshirë edhe dhënien e ndihmës financiare.

E njëjta gjë vlen edhe për organizatat joqeveritare në Maqedoninë e Veriut, tani një vend negociues. Në këtë kontekst, shoqëria civile mund të luajë një rol shumë pozitiv dhe të veprojë si partner në promovimin e reformave dhe avancimin e agjendës së integrimit evropian.

Kjo nuk do të thotë se OJQ-të duhet të përmbahen nga një këndvështrim kritik i procesit, i reformave apo në fakt i vetë BE-së. Është normale dhe e shëndetshme të kemi pikëpamje të ndryshme për proceset”, thuhet në reagimin e Delegacionit të BE-së.

Nga aty shtojnë se sa i përket mbështetjes së tyre financiare për organizatat e shoqërisë civile, ajo zakonisht parashikohet për realizimin e aktiviteteve specifike që promovojnë vlerat themelore mbi të cilat është themeluar BE-ja dhe për të cilat është e përkushtuar edhe Maqedonia e Veriut. për perspektivën evropiane. Kjo, sipas BE-së, përfshin respektimin e të drejtave të njeriut, sundimin e ligjit dhe vlerat demokratike.

“Ndërsa presim që organizatat që mbështesim të veprojnë me profesionalizëm dhe integritet dhe të ndajnë të njëjtat vlera, shoqëria civile duhet të jetë gjithmonë e lirë të shprehë pikëpamjet e saj për çështjet në fjalë dhe të veprojë në mënyrë të pavarur”, tha Delegacioni i BE-së.

Ndryshe, në “brifingun”, për të cilin raportuan një pjesë e mediave, diplomatët evropianë pretendohet se kërkuan përfshirje më të madhe të organizatave të shoqërisë civile dhe të gjithë shoqërisë në këtë proces me një përkushtim të qartë për agjendën e BE-së dhe përdorimin e fondeve të BE-së për organizatat e shoqërisë civile dhe mediat, me qëllim të forcimit të mëtejshëm të rolit të luajtur nga këto grupe dhe komunitete sociale. Diplomatët, siç u tha, ndër të tjera theksuan se BE-ja vetëm në vitet e fundit ka investuar afër 10 milionë euro në mbështetje të drejtpërdrejtë financiare për shoqërinë civile dhe mediat në Maqedoninë e Veriut dhe paralajmëruan se përkushtimi i tyre ndaj këtyre partnerëve do të vazhdojë. në periudhën e ardhshme, "por duhet të shohin angazhimin e plotë ndaj agjendës së BE-së të partnerëve tanë të mëparshëm dhe bashkëpunëtorëve lokalë, sepse qytetarët ende kanë besimin dhe mbështetjen më të lartë pikërisht për Bashkimin Evropian (edhe pse ai është në rënie)".

Ata shprehën gjithashtu shqetësimin serioz për ndikimin gjithnjë në rritje të kërcënimeve hibride me qëllim që të gërryen besimin në sistemin e vendit dhe të minojnë procesin e anëtarësimit në BE dhe negociatat nga përhapja në rritje e dezinformatave dhe lajmeve të rreme, si dhe angazhimi i pamjaftueshëm i disa prej tyre. organizatat e deklaruara pro-evropiane, drejt BE-së dhe integrimit të vendit, si dhe mungesës së transparencës.

Diplomatët kërkuan gjithashtu një rol dhe përkushtim më të madh të organizatave të shoqërisë civile dhe institucioneve përkatëse ndaj Marrëveshjes së Gjelbër Evropiane dhe Axhendës së Gjelbër 2030, si dhe thanë se “Institucionet e BE-së me mandat për hetime të duhura për projektet dhe grantet evropiane kanë gjatë gjithë kësaj periudhë një fokus i ngushtë në Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë”, sepse korrupsioni i lartë politik dhe institucional po bëhet gjithnjë e më i dukshëm.