Formimi i një qeverie të re austriake është kthyer në rrugën e duhur pasi negociatat midis FPO dhe OVP për një koalicion qeveritar u shkatërruan të mërkurën. Kreu i FPO-së Herbert Kickl e ktheu mandatin për të formuar një qeveri pas takimit me Presidentin Alexander Van der Bellen në Hofburg. Tani po shqyrtohen skenarë të ndryshëm, që nga rinovimi i negociatave kuqezi mes OVP-së dhe socialdemokratëve, përmes formimit të një qeverie eksperte, e deri te zgjedhjet e reja.

Edhe kur parashikohej kolapsi i negociatave të partive të djathta, SPO i bëri thirrje OVP-së që t'i kthehej negociatave.

– Jemi përballë një situate historike. E mira e shtetit duhet të jetë para së mirës së partisë dhe SPO është e gatshme të marrë përgjegjësi. Na është zgjatur dora. I takon OVP-së ta pranojë atë - tha kryetari i bashkisë së Vjenës, Michael Ludwig.

Deklarata e kryebashkiakut i jep sinjal partnerëve të mundshëm të koalicionit se ka të tjerë në SPO që duan të negociojnë, jo vetëm kreu i partisë Andreas Babler, i cili u vu në dukje nga OVP dhe partia NEOS si përgjegjës për rrëzimin e negociatave në raundin e parë.

Kryetarja e NEOC, Beate Meinl-Reisinger, e cila në janar ndërpreu negociatat trepalëshe, duke akuzuar kreun e SPO-së si fajtor për kolapsin e negociatave, ka rikthyer në lojë partinë e saj. Kreu i NEOS kujtoi se koalicioni kuqezi (OVP-SPO) ka shumicën në parlament. Një koalicion i tillë do të mbështetej nga NEOS në pikat e dakorduara tashmë, por edhe më gjerë. Dhe të Gjelbrit kanë treguar tashmë se janë të gatshëm të hyjnë në negociata për t'u përfshirë në qeveri.

Është e paqartë se kush do të drejtonte negociatat për një koalicion të mundshëm kuqezi. Kreu i partisë OVP, Christian Stocker, u zgjodh për të udhëhequr negociatat me FPO dhe për të qenë zëvendëskancelar në koalicionin blu-zi. Kjo nuk do të thotë automatikisht se ai do të ishte kandidati i OVP-së për kancelar pas kolapsit të negociatave me FPO-në. Për OVP-në, ky raund i ri negociatash me partitë më të vogla do të nënkuptonte se si më e forta nga tre partitë, mund të emëronte kancelarin. Presidenti Van der Bellen ndoshta nuk do të ishte i pakënaqur me këtë opsion, pasi ai mbron një "qeveri të sigurt të shumicës".

Formimi i një qeverie eksperte është gjithashtu i mundur, pasi Kushtetuta i jep presidentit lirinë për të emëruar një kancelar. Në vitin 2019, pas rënies së koalicionit blu-zi, u krijua një qeveri eksperte e udhëhequr nga gjyqtarja e Gjykatës së Lartë Brigitte Bierlein. Qeveria e ekspertëve, megjithatë, ka të njëjtin problem si qeveria e pakicës – asaj i mungon një shumicë e qëndrueshme në Këshillin Kombëtar. Më realisht, ajo nuk ka deputetë nga asnjë parti në krah dhe për reformat politike do t'i duhej të kërkonte vazhdimisht mbështetje nga shumica. Një qeveri e tillë mund të jetë një zgjidhje e përkohshme, por jo afatgjatë.

Nëse nuk gjendet zgjidhje për formimin e qeverisë, e vetmja mundësi që i mbetet Austrisë janë zgjedhjet e reja. Kreu i FPO-së, Herbert Kickl, nuk e ka problem këtë, siç thekson shpesh. Në fund të fundit, partia e tij është dukshëm mbi rezultatet që ka arritur në zgjedhjet e kaluara parlamentare në sondazhe, dhe gjithashtu është e përgatitur mirë financiarisht për një fushatë të re zgjedhore. Rezultatet e sondazheve mund të ndryshojnë shpejt, megjithatë, veçanërisht nëse disa parti zgjedhin kandidatë të rinj dhe ndoshta më tërheqës.

Tek të Gjelbrit, gjithsesi është planifikuar një ndryshim i shpejtë në krye. Udhëheqësi i partisë Werner Kogler ka përmendur tashmë tre emra për pasardhësin e tij - ministrat Leonore Gewesler dhe Alma Zadic, si dhe këshilltarin provincial Stefan Kander. Pyetja për OVP-në është gjithashtu: kush mund ta udhëheqë partinë si kryekandidat në zgjedhjet e reja? Christian Stocker ka shanse minimale. Pak para se OVP të hynte në negociata me FPO-në, u spekulua edhe emri i ish-kancelarit Sebastian Kurz.

Pavarësisht se kush i drejton partitë në fushatën zgjedhore, zgjedhjet e reja kërkojnë kohë të konsiderueshme për t'u përgatitur, edhe nëse gjendet shumica e nevojshme në Këshillin Kombëtar për një vendim të duhur. Duke marrë parasysh procedurën parlamentare dhe afatet ligjore për zgjedhjet, ato mund të mbahen sa më parë në fillim të qershorit.