Во својот неодамнешен текст филозофот Мајкл Мардер даде поглед вон непосредниот ужас на Газа за да ги разгледа онтолошките импликации на она што го гледаме на снимките од урнатините. „Газа забрзано се претвора во депонија, каде што зградите, човечките тела, екосистемите, овоштарниците се огрдени до непрепознатливост и сведени на органско-неоргански шут. Солидарноста со животот, просторот и светот претворен во отпад бара уште нешто освен сочувство“.
Решението на Мердер предлага „поинаков вид солидарност, заснован на заедничка состојба на биомасата“. Да се каже „јас сум биомаса“ значи да се идентификувате со животот што исчезнува, да се види Газа како една згусната и соголена верзија на планетарната тенденција. Претворањето на целиот живот во обична биомаса хаотични купишта органска и неорганска маса – може да се најдат насекаде, но во Газа тоа е на врвот на најновите технологии на уништувањето. Наместо сочувство, потребна е солидарност на отфрлените, кои се осмелуваат да кажат ние сме биомаса.
Овој концепт на биомаса го одразува ставот на филозофот Леви Брајант: „Во време кога сме соочени со заканата од монументални климатски промени, неодговорно е да се раздвојуваат луѓето од останатите – не – човечки актери“. Па, сепак, во современите капиталистички општества, обидите за мобилизација во име на нашата заедничка еколошка состојба пропаѓаат.
Сите знаеме дека сме дел од природата и дека нашиот опстанок во целост зависи од неа, па сепак таа свест не се претвора во дело. Проблемот е во тоа што на нашите ставови и одлуки влијаат многу други сили, како што се пристрасното медиумско известување, економскиот притисок врз работниците, материјалните ограничувања итн.
Во својата книга „Жива материја“ филозофот Џејн Банет нè наведува да замислиме загадено ѓубриште, каде што активна улога не играат само луѓето, туку и гнилиот отпад, црвите, инсектите, отфрлените уреди, хемиските отрови итн.
Тој призор на биомаса постои на истиот спектар како што е и ситуацијата во Газа, иако е таа екстремен случај. Низ светот постојат многубројни и големи физички простори, особено надвор од развиениот Запад, каде што се остава отфрлениот дигитален отпад, додека илјадници луѓе од тие хаотични купишта ги сортираат стаклото, металот, пластиката, мобилните телефони и другите материјали што ги има направено човекот. Еден таков отпад во Гана е познат под името „Содома и Гомора“.
Животот во тие средини е хорор, а заедниците кои живеат во него се строго хиерархиски организирани, каде што децата се принудени да ги извршуваат најопасните работи, во крајно ризични услови. Меѓутоа, со оглед на тоа што оваа експлоатација на биомасата звучи еколошки привлечно под паролата на рециклажа, таа совршено им одговара на методите на современата технологија. „Во технолошкото доба, најважно ни е од се да извлечеме максимална полза“, пишува Марк Вратхал.
Конечно, целата поента на штедливо користење на ресурсите и рециклирањето лежи во максимализацијата на искористеноста. Крајниот производ на капитализмот се купишта ѓубре – бескорисни компјутери, автомобили, телевизори, или стотици авиони кои својот вечен дом го најдоа во пустината Мохави. Идејата на тотална рециклажа претставува ултимативен капиталистички сон, особено кога се прикажува како средство за зачувување на рамнотежата на планетата. Тоа е уште едно сведоштво на способноста на капитализмот да ги преземе идеологиите кои му се спротивставуваат.
Меѓутоа, она што ја прави експлоатацијата на биомасата поинаква од капиталистичката логика е што ја прифаќа хаотичната пустош, како наш основен проблем. Таа состојба нема да може да се укине. Биомасата е нашиот нов дом, ние сме биомаса. Да се мисли дека такви средини може да бидат напуштени и заменети со живот и идилична природа е обична фантазија. Тој маневар за нас е целосно загубен.
Треба да прифатиме дека сега ова е нашиот дом и да работиме во неговите граници. Можеби ќе откриеме хармонија под сетот тоа што делува како хаотична натрупаност. Подготвени ли сме на тоа? Ако не сме, навистина сме загубени.

Проџект синдикејт

(Авторот е филозоф)

ЈАЗИКОТ НА КОЈ СЕ НАПИШАНИ, КАКО И СТАВОВИТЕ ИЗНЕСЕНИ ВО КОЛУМНИТЕ, НЕ СЕ СЕКОГАШ ОДРАЗ НА УРЕДУВАЧКАТА ПОЛИТИКА НА „СЛОБОДЕН ПЕЧАТ“