Што ќе се случува во југоисточниот дел на Украина откако Путин анектираше четири области?

донјецк луганск запорожје херсон EPA-EFE/SERGEI ILNITSKY

Откако вчера рускиот претседател Владимир Путин потпиша договор за присоединување на четири украински региони кон Русија, се постави и прашањето:

Кои се милионите Украинци кои живеат од другата страна на линијата на фронтот и што ќе се промени за нив?

– За мене не се важни границите и државните територии, туку судбината на луѓето – изјави рускиот претседател Владимир Путин во интервју за германски Билд во јануари 2016 година.

Тогаш се работеше за анексијата на Крим.

Сега, осум години подоцна, Москва се заканува дека ќе користи секаков вид оружје, вклучително и нуклеарно, за заштита на нови делови од земјата.

Прослава за присоединување на Доњецк кон Русија EPA-EFE/

Украина и повеќето земји ширум светот најавија дека не ја признаваат анексијата, ниту „референдумите“ што и претходеа, а на кои мнозинството наводно гласало „за“.

Кои се милионите Украинци кои живеат од другата страна на линијата на фронтот и што ќе се промени за нив?

Разликата во расположението во Доњецк и Керсон

Не е познат точниот број на луѓе кои живееле на окупираните територии во времето на анексијата. Во секој случај, станува збор за неколку милиони. Иако анексијата е истовремено, регионите се многу различни.

Останатите се главно стари и оние кои не можеа да заминат или кои го поддржуваат сепаратизмот.

– На некои ќе им се оствари она што отсекогаш го посакувале. Секогаш има одредени делови од населението кои соработуваат – вели Андреас Умланд, експерт во Стокхолмскиот центар за источноевропски студии.

Се чини дека ги има повеќе на истокот отколку на југот на Украина, но нема точни податоци за ова. Некои во Донбас ја поддржаа анексијата, наводно делумно поради страв дека ќе мора да одговараат на суд ако се врати власта на украинската држава, вели Сергеј Хармаш.

– Таквите ќе кажат дека гласале „за“, бидејќи ако се врати Украина, ќе мора да побегнат некаде, веројатно во Русија – вели Хармаш.

Референдум Донбас EPA-EFE/STRINGER

Никој не знае колку такви луѓе има.

Како и во окупираните територии на Донбас, во рок од шест месеци по анексијата, општествените промени се случија на југот на Украина и во делови од регионите Керсон и Запорожје, иако не толку фундаментални.

Стотици илјади луѓе побегнаа, но меѓу оние кои останаа има многу кои продолжуваат да го поддржуваат Киев. Тоа го покажуваат протестите со украински знамиња кои се одржаа во првите недели и месеци по инвазијата.

– Во Херсон и Запорожје многу луѓе ја мразат Русија, а во Доњецк и Луганск веќе осум години главите на луѓето се полнат со пропаганда – изјави Хармаш.

За разлика од Крим, каде што две третини од етничките Руси живееле во времето на неговата анексија во 2014 година, нивниот број во источна и јужна Украина е помалку од половина. Според пописот од 2001 година, процентот на етничките Руси бил највисок во регионите Доњецк и Луганск – околу 40 проценти. Во регионите Запорожје и Керсон имало околу 25 и 15 проценти, соодветно.

припојување на украински региони EPA-EFE/SERGEI ILNITSKY

Финансиска поддршка на припоените територии

На прв поглед, формалната анексија нема многу да го промени животот во овие области, кои беа под де факто руска контрола во последните шест месеци. Искуствата во Крим даваат идеја за тоа како може да се развиваат настаните.

Тоа ќе биде мешавина од стап за неистомислениците и морков за лојалистите. Платите и пензиите најверојатно ќе се зголемат и Русија ќе се обиде да ја обнови уништената инфраструктура. Заменик-шефот на администрацијата на Кремљ, Сергеј Кириенко, ги претстави точните бројки на 29 септември. Според него, 3,3 милијарди рубљи (околу 58 милиони евра) ќе бидат ставени на располагање за „проекти за поддршка“ во нови области.

Мапа од украинското напоредување/Фото: IWS

Сè што е поврзано со Украина веројатно се повеќе ќе се заменува со руски – закони, валута, телекомуникациски провајдери, јазик, образование.

Една од главните целие враќање на културната русификација на регионите кои Кремљ историски ги смета за свои.

референдум за отцепување од Украина EPA-EFE/STRINGER

Партизани или тајни служби?

Жителите на припоените региони ќе треба да направат избор: или да ги прифатат промените или да се спротивстават на нив – ризикувајќи ги своите животи.

„Ова се тешки одлуки. Многумина ќе бидат очајни бидејќи не можат точно да проценат што ќе се случи следно“, вели Андреас Умланд. Затоа што не е јасно колку долго Русија ќе остане и колку брзо Украина може да ги врати тие области. Веќе има извештаи за репресија, апсења и тортура на луѓе кои Искуствата на Крим покажуваат дека прогонот на оние кои размислуваат поинаку може да трае со години.

Сите мажи ќе се соочат со посебен тест бидејќи најверојатно ќе бидат повикани во војната против Украина како дел од руската армија. Можеби, на овој начин, Кремљ сака да го намали ризикот од партизанско движење – кое досега се манифестираше на југот во форма на неколку напади врз луѓе кои соработуваат со окупаторите.

Херсон Украина фото:EPA-EFE/GEORGIOS KEFALAS

Но, Сергеј Хармаш смета дека зад тоа стојат украинските тајни служби. Не очекува масовно партизанско движење како за време на Втората светска војна и поради денешните технички можности за прогон.

– Партизаните денес и во Втората светска војна се различни работи. Денес има видео надзор и телефонски надзор. Она што го гледаме е работа на организирани групи предводени од тајните служби – вели Хармаш.

Украина запорожје EPA-EFE/STRINGER

Пасоши

Украинците на исток и југ ќе бидат тестирани на различни начини за лојалност, на пример со делење руски пасоши. Така беше во Крим и Донбас, каде овој процес започна пред неколку години. Но, можни се и разлики во однос на сценариото на Крим.

Набљудувачите не очекуваат големо преселување од Русија, како што се случи на Крим. Причината е тековната тепачка.

– Нема да има враќање на поранешните жители на Доњецк од Русија, каде што се користат како работници, особено што нема работа во Донбас. Уништени се најважните фирми – вели Сергеј Хармаш.

 

Виктор Јанукович/ Фото EPA/ALEXANDER BLOTNITSKY

Ќе се вратат ли Јанукович и Азаров во Доњецк?

Сè уште е отворено прашање кој може да формира нова регионална државна влада. Дали локалните Украинци ќе управуваат со анектираните територии или службеници испратени од Русија?

Досега Русите се потпираа на локалното население, поранешни членови на поранешната проруска „Партија на регионите“ на претседателот Виктор Јанукович, кој пребегна во Русија во 2014 година.

Дали Јанукович, неговиот премиер Микола Азаров и другите пребегнати претставници на тогашната украинска елита во Донбас ќе се вратат таму сега?

Јанукович и Азаров EPA/SERGEY DOLZHENKO

Експертите не исклучуваат, но не веруваат дека овие луѓе ќе се вратат на власт. Во меѓувреме се формираа нови елити кои не сакаат да се повлечат, смета Хармаш.

Можеби раководството на регионот ќе биде префрлено од Украинците на официјални лица од Русија. Рускиот печат веќе ги опиша ваквите случувања. На некои нивоа овој процес дури и започна.

Почитуван читателу,

Нашиот пристап до веб содржините е бесплатен, затоа што веруваме во еднаквост при информирањето, без оглед дали некој може да плати или не. Затоа, за да продолжиме со нашата работа, бараме поддршка од нашата заедница на читатели со финансиско поддржување на Слободен печат. Станете член на Слободен печат за да ги помогнете капацитетите кои ќе ни овозможат долгорочна и квалитетна испорака на информации и ЗАЕДНО да обезбедиме слободен и независен глас кој ќе биде СЕКОГАШ НА СТРАНАТА НА НАРОДОТ.

ПОДДРЖЕТЕ ГО СЛОБОДЕН ПЕЧАТ.
СО ПОЧЕТНА СУМА ОД 60 ДЕНАРИ

Видео на денот