Луник 9, градска област во западниот дел на словачкиот град Кошице, е формиран во 1979 година, откако поранешниот дел од градот во кој живееле Ромите бил уништен, и оттогаш населението се зголемило тројно, пренесува Паудал.

Ова тажно предградие денес се нарекува „последното гето во Европа“ или „срам на нацијата“. Очевидци пишуваат дека комбинација од мирисот на свежо измиени алишта и смрдеата на канализацијата лебди меѓу старите згради. Постелнините тажно висат на балконите на зградите кои не се реновирани од 1970 -тите.

Од дотраените згради, без проточна вода, излегуваат кабли со кои станарите се незаконски поврзани со електрична енергија за јавно осветлување.

Луник 9, првично населен во близина на депонијата, денес се смета за една од најголемите ромски заедници во Словачка.

Стандардите за здравство во населбата се на најниско можно ниво, а вообичаени се болести како што се хепатитис, вошки, дијареа, шуга и менингитис, додека невработеноста достигна стапка повисока од 90 проценти.

Единствената оаза на ова место, која во моментов има околу 4.000 жители, е парохија управувана од Салезијци, опкружена со висока порта, по која младите луѓе редовно се качуваат за да украдат нешто, па свештеникот треба да ги избрка.

„Мораме се да заклучиме овде за да нема постојана кражба“, вели свештеникот Маријан Печијар, кој се приклучил на заедницата на четворица монаси на почетокот на септември. „Тоа е единствениот начин на кој можеме да задржиме мир“, рече тој.

Неверојатна сиромаштија

„Големата разлика помеѓу нас и другите организации што работат овде е што ние сме таму постојано“, вели свештеникот Петар Веселски. „Локалните жители знаат дека сме тука само поради нив и имаат голема доверба во нас“, рече тој.

Свештениците пристигнале во гетото пред тринаесет години. Потекнувајќи од Кошице, свештеникот Петар Беженеј бил одговорен за отворање на оваа заедница, мисија во која се приклучил „од послушност, не по избор“, вели тој.

„Ова искуство со сиромашните ме натера да доживеам големи промени. „Ја сфатив важноста од пренасочување кон неколку работи што навистина не прават среќни“, рече тој.

Иако свештениците не се гледаат себеси како социјални работници и нивната главна мисија е „патот кон Христа“, тие сепак нудат конкретни услуги за да им помогнат на своите сограѓани. Откако стигнале во Луник 9, свештениците им помогнале на десетици луѓе да го напуштат селото и да изградат подобар живот на друго место.

Мајки на 15, баби на 30 години

„Нашата мисија е вечно рестартирање. Жителите се отворени за живот со многу деца, но често немаат сила да ги образуваат. Жените во Луник 9 се мајки на 15 години и баби на 30 години”, рече пречесниот Петар Бежениеи.

Во моментов има една градинка и едно основно училиште во Луник 9, а градот има автобуска линија што застанува само на избрани автобуски постојки. Влезот во автобусот е дозволен само преку влезната врата, а поради честите напади на агресивните жители, возачите на автобусите распоредени на линијата добиваат додаток поради опасните услови во кои работат секојдневно.

Инаку, Луник 9 пред точно еден месец го посети и папата Франциск.