ФОТО: Објавен „нон-пејперот“ со предлогот на Јанша за територијална поделба на земјите од поранешна Југославија

Словенечкиот портал Нецензурирано го објави „нон-пејперот“ во кој се зборува за распарчување на Босна и Херцеговина, пристапување на Република Српска во Србија и обединување на Косово со Албанија.

Од понеделникот, во Словенија, Хрватска, Босна и Херцеговина и Северна Македонија се шпекулира дали премиерот Јанез Јанша навистина испратил неофицијален дипломатски документ („нон-пејпер“) во Брисел, во кој се зборува за ново кроење на границите во областа на поранешна Југославија. Никој официјално не потврди дека претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, добил документ со таква содржина од Словенија. Но, неофицијален дипломатски документ што предвидува распаѓање на Босна и Херцеговина, припојување на Република Српска кон Србија и обединување на Косово со Албанија, всушност постои. Денес го објавуви necenzurirano.si.

Според информациите на Нецензурирано, документот со наслов „Западен Балкан – патот напред“ беше примен во кабинетот на Мишел во февруари. Кој го напишал не може официјално да се знае. Според изворите на порталот, тој сигурно не е создаден во словенечкото Министерство за надворешни работи. Според некои информации, дел од содржината е напишана во Будимпешта. Како и да е, во дипломатските кругови во Брисел се споменува како „словенечки“ документ, бидејќи се вели дека кабинетот на Јанша учествувал во испраќањето на разни адреси. Бидејќи станува збор за неофицијален дипломатски документ наменет за комуникација на различни позиции и иницијативи без официјален карактер, тој нема ниту глава ниту потпис. Тој дојде до Мишел покрај официјалното дипломатско место, така што неговото постоење може јавно да се негира во кое било време.

Ова не е официјален став на Словенија, туку само еден од неформалните предлози за можно решение за прашањата што се однесуваат на земјите од поранешна Југославија. Но, неговата содржина е во целосна спротивност со сите валидни документи врз кои се заснова надворешната политика на нашата земја. Покрај тоа, документот е изработен по мерка на српските и хрватските националистички кругови, кои работат на распарчување на Босна и Херцеговина веќе три децении.

Црно на бело: како да се распадне БиХ

Во документот, така, во воведот се споменуваат „нерешените национални прашања на Србите, Албанците и Хрватите“ кои излегоа на површина по распадот на Југославија. Авторите на документот нагласуваат дека дури и по воспоставувањето на мирот по завршувањето на војните, ветените европски перспективи и напредокот на Северна Македонија и Црна Гора во оваа насока во регионот, „клучните прашања остануваат нерешени“. Тоа се:

-Дека Дејтонскиот договор од 1995 година, со кој се стави крај на војната во Босна и Херцеговина која однесе повеќе од 100.000 животи, практично го признава постигнатото во војната, но не во принцип.

-Дека во моментов е тешко да се замислат европските перспективи на Србија и Косово.

-Дека членството на БиХ во ЕУ може целосно да се исклучи.

-Дека во меѓувреме празниот простор го користи Турција, која го зголеми своето влијание во БиХ и Северна Македонија.

-Дека освен Турција, неколку локални политичари и нивни поддржувачи, кои лично имаат корист од хаосот и нефункционалните институции, никој не е задоволен од ситуацијата во БиХ.

Клучен дел од „нон-пејперот“ се предложените „решенија“ за проблемите опишани погоре. Авторите на документот нагласуваат дека Србија, Хрватска и Албанија во моментов имаат стабилни влади и дека нивните избрани политичари се способни да донесуваат стратешки одлуки. Предложени се следниве решенија:

-Обединување на Косово и Албанија. “На Косово, 95 проценти од населението сака да се обедини со оригиналната албанска нација. Слична е ситуацијата и во Албанија. Границата помеѓу Албанија (членка на НАТО) и Косово е практично непостоечка. Српскиот дел на Косово ќе добие специјален статус – моделиран според Јужен Тирол, се наведува во документот. Тоа е автономна покраина во северна Италија, каде мнозинството од населението зборува германски.

-Обединување на поголемиот дел од територијата на Република Српска со Србија. “Српското национално прашање во голема мера може да се реши со припојување на дел од Република Српска кон Србија. Во овој случај, Србија е подготвена да се согласи на обединување на Косово и Албанија”, се вели во документот.

-Хрватското национално прашање може да се реши со спојување на повеќето хрватски кантони во БиХ со Хрватска или со давање посебен статус на хрватскиот дел на БиХ (по примерот на Јужен Тирол). „Ова ќе им даде на Бошњаците независна функционална држава и ќе преземат целосна одговорност за неа. На референдум, луѓето ќе одлучат дали да се приклучат на ЕУ или за иднина без ЕУ (по примерот на Турција.) Засега, огромното мнозинство на Бошњаците ја поддржуваат перспективата во ЕУ. Но, со турското влијание и радикалниот ислам, ситуацијата може да се влоши драстично во следната деценија “.

Според авторите на „нон-пејперот“, овие „решенија“ би ги забрзале преговорите за членство на земјите од Западен Балкан во ЕУ и НАТО.Но, ова се предлози на кои силно се спротивставуваат во САД, Германија, Франција и другите европски земји. Имено, меѓународната заедница ја нагласува важноста на територијалниот интегритет на БиХ и се спротивставува на ново разграничување на границите во поранешна Југославија. Тоа би ја отворило кутијата на Пандора и веројатно ќе доведе до нови војни.  Зеленото светло за распад на Босна и Херцеговина и за обединување на Косово со Албанија ќе им даде нов поттик на српските националисти во Црна Гора и на албанските националисти во Северна Македонија, две членки на НАТО.

Од понеделникот во регионот  се зборува за тоа дали премиерот на Словенија, Јанез Јанша, навистина испратил неофицијален дипломатски документ до Брисел, во кој се зборува за новото цртање на границите на територијата на поранешна Југославија. Прес-службата на претседателот на Европскиот совет, Чарлс Мишел, прво потврди, а потоа брзо негираше дека го добиле документот. Но, како што откри словенечкиот портал Нецензуриран, неофицијален дипломатски документ всушност постои.Според нивните информации, документот се вика „Западен Балкан – патот напред“ и тој беше примен од кабинетот на Шарл Мишел во февруари. Порталот понатаму наведува дека официјално не е можно да се знае кој го напишал. Како што истакнуваат, тоа секако не е скроено во Министерството за надворешни работи на Словенија.

Според некои информации, дел од неговата содржина може да биде напишана во Будимпешта. Меѓутоа, во дипломатските кругови во Брисел, тој се нарекува „словенски“ документ бидејќи кабинетот на Јанша, наводно, учествувал во испраќањето на разни адреси.Јанша го негираше постоењето на документот и рече дека „било тешко да му се предаде нешто на Мишел во февруари или март, бидејќи последен пат се сретнал со него минатата година“.

Но, како што пишуваат словенечките медиуми, постојат многу начини на кои документот можел да стигне до Брисел. На пример, во средината на февруари, Мишел присуствуваше на состанок во Полска по повод 30-годишнината од формирањето на Вишеградската група, на кој присуствуваше и унгарскиот премиер Виктор Орбан, најблискиот политички сојузник на Јанша во ЕУ.

Фактот дека документот говори за поделба на БиХ фрла ново светло на посетата на претседателот  Борут Пахор на оваа земја на 5 март кој таму запрашал за можен „мирен распад“ во БиХ. Кабинетот на Пахор подоцна тврдеше дека претседателот на Словенија се спротивставил на идејата за распаѓање на БиХ.

Во документот се зборува и за идните „чекори“. Поточно, за негова „тивка“ верификација со носителите на одлуки во регионот и во меѓународната заедница дали планот може да се спроведе. Доколку се покаже дека не може да се постигне договор, документот ќе го задржи својот статус „нон-пејпер“.

Американскиот државен секретар Антони Блинкен исто така навести во март дека предлози за цртање нови граници на Балканот интензивно се разгледуваат низ различни канали. Во раното писмо до претседателството на БиХ на почетокот на април тој ја отфрли можноста за разговори за радикални промени во Дејтонскиот договор.

Фото: Нецензурирано.си

Вчера министерот за надворешни работи Анже Логар изјави  дека стратегијата на Словенија кон Западен Балкан не е променета. Но, има сè повеќе знаци на нов пресврт во словенечката надворешна политика. Во последните месеци имало дури три „не-документи“ за БиХ, во кои Словенија учествувала на еден или друг начин. Логар вчера го потврди постоењето на еден од овие документи. Тоа е дипломатска иницијатива во врска со БиХ, започната од средината на март од страна на Хрватска, а на неа се приклучила и Словенија. Со овој документ тие продолжуваат со долготрајната дипломатска офанзива во Загреб за промена на изборното законодавство во БиХ кое во голема мера ќе олесни изборот на хрватскиот член на претседателството на БиХ да биде прилагоден на Загреб.Тоа е неофицијален дипломатски документ што ќе биде основа за дискусија за БиХ на следниот состанок на министрите за надворешни работи на ЕУ за Западен Балкан.

Фото: Нецензурирано.си

Со приклучувањето кон хрватската дипломатска иницијатива Словенија дополнително се дистанцираше од најголемите земји на ЕУ. Покрај  од Унгарија, таа инмицијатива беше поддржана само од три православни земји: Грција, Бугарија и Кипар. Првите две имаат свои интереси во прашањето за Северна Македонија, особено во однос на условите за  нејзино натамошно влегување во европска интеграција. Русија, клучен политички сојузник на српскиот член на претседателството на БиХ, Милорад Додик, исто така е за промена на изборното законодавство во БиХ во корист на Загреб. Тој отворено зборува за пристапувањето на Република Српска кон Србија.

Не е јасно, сепак, зошто Словенија се приклучи на иницијативата на Хрватска, која има силни национални интереси во БиХ, само три месеци пред претседателството со ЕУ. Особено што Словенија со Хрватска има уште неколку отворени прашања, за кои се води арбитража. Дури и за прашањето како најновите надворешно-политички маневри се во согласност со интересите на нашата земја  – сè уште нема одговор.

Почитуван читателу,

Нашиот пристап до веб содржините е бесплатен, затоа што веруваме во еднаквост при информирањето, без оглед дали некој може да плати или не. Затоа, за да продолжиме со нашата работа, бараме поддршка од нашата заедница на читатели со финансиско поддржување на Слободен печат. Станете член на Слободен печат за да ги помогнете капацитетите кои ќе ни овозможат долгорочна и квалитетна испорака на информации и ЗАЕДНО да обезбедиме слободен и независен глас кој ќе биде СЕКОГАШ НА СТРАНАТА НА НАРОДОТ.

ПОДДРЖЕТЕ ГО СЛОБОДЕН ПЕЧАТ.
СО ПОЧЕТНА СУМА ОД 60 ДЕНАРИ

Видео на денот