Најголемата надеж во време кога секојдневно се губат човечки животи и кога здравствените системи се фрлени на колена, секако е вакцината која треба да стави крај на пандемијата на ковид-19.

Потенцијалните дози на различни производители моментно се наоѓаат во трета фаза на клинички испитувања, дел од нив се влезени и во „финале“ пред конечните производи ќе тргнат во мисија за спасување на светот.

И додека бројот на инфицирани лица се зголемува од ден во ден, прашањето што секојдневно го поставуваат и граѓаните и здравствените власти и националните влади, па и Светската здравствена организација (СЗО) е дали ќе се успее во израмнување на т.н. крива и како да се истурка зимата. Светло на крајот на тунелот, сепак, постои во имунизација на човештвото со помош на вакцина.

Научниците ширум светот во изминатиот период покажаа дека се подготвени да влезат во костец со тотално нов вирус, па оттука и импресивноста за така краток период што се наѕираат четири кандидати кои ветуваат отпор на коронавирусот со истребување. Четирите вакцини кои најверојатно и први ќе се појават на пазарот се потпишани од Оксфорд/„АстраЗенека“, од „Модерна“, од „Фајзер“/„Бајонтек“ и на руската компанија „Гамалеја“ („Спутник V“).

Вакцината што ја разви Универзитетот Оксфорд во соработка со „АстраЗенека“ е со ефикасност од 62 до 90 отсто кај лица со развиени ковид симптоми, покажа едно од големите испитувања за неа. За нејзина предност се смета што ќе биде евтина (три до четири долари) и полесна за транспорт и за чување во однос на конкурентските. Направена е од аденовирус што ги напаѓа шимпанзата.

Тоа е безопасен, ослабен аденовирус кој вообичаено предизвикува настинка кај шимпанзата. Но, генетски е модифициран, па така е невозможно да се развие кај луѓето. производителите, за време на испитувањата на вакцинатам, се соочија со проблеми, дури имаше и еден смртен случај, но лицето кое почина никогаш не прими доза од вакцината, туку само плацебо.

Американската компанија „Модерна“ објави дека нејзината вакцина против ковид-19 покажува 95 отсто на ефикасност и ќе чини околу 30-ина долари. Станува збор за РНК вакцина што значи дека генетски код на коронавирусот се вбризгува во телото. Потоа телото почнува со производство на вирусни протеини, но не и цел вирус, што е доволно за оспособување на имунолошкиот систем за напад.

Волонтерите на кои „Модерна“ ги правеше тестирањата рекоа дека почувствувале симптоми слични на грип, како и оток на местото на убодот, но и дека несаканите ефекти брзо исчезнале.

Компаниите „Фајзер“ и „Бајонтек“ објавија дека со здружени сили развиле вакцина против коронавирус, со ефикасност од 90 отсто и без сериозни несакани ефекти. Па, доколку се биде во ред, тогаш првите дози би можеле да бидат дадени до крај на годината по цена од околу 18 долари по доза. И во изработката на оваа вакцина се користеше целосно експериментален пристап што вклучува инјектирање на дел од генетскиот код на вирусот или РНК за засилување на имунолошкиот систем.

Научникот Угур Сахин, кој стои зад вакцината на „Фајзер“, изрази уверување дека нормалниот живот ќе се врати до наредната зима.

Од руското Министерство за здравство, пак, е соопштено дека вакцината „Спутник V“ на компанијата „Гамалеја“ нуди ефикасност над 90 отсто. Нивната вакцина е векторна и, исто така, користи аденовирус кој е способен само да влезе во ќелијата, меѓутоа со себе носи генетички апарат на белковина што е присутна и во ковид-19 и кога тој генерички апарат ќе се активира, покрај него се создаваат антитела. Во странство ќе се продава за околу 10 долари по доза, додека за руските граѓани ќе биде бесплатна.

За ниту една од посочените вакцини сè уште не е познато колку долго ќе трае имунитетот што го генерира. Научниците од Оксфорд смеаат дека би можело да се однесува и на период од една година, меѓутоа за прецизни податоци ќе бидат потребни уште неколку месеци на испитуваења, па дури и година.