Да се носи или не: Чокерот и неговата интригантност
Од предрасудите дека тие се само за промискуитетни девојки, преку сеќавањето дека ние и нашите пријателки ги имавме во детството, до познатите светски ѕвезди кои почнаа да ги носат секојдневно минатата година. Од пластичните што ги добивме во 90-тите и раните 2000-ти во пакувања за грицки до трката на модни дизајнери денес да ги направат што е можно поекстравагантни.
Како чокерските ѓердани успеаја да станат толку значајни?
Името чокер ѓердан доаѓа од англискиот збор „choker“, што значи оној кој се задушува, веднаш давајќи ни до знаење дека ланчињата се закачени за вратот и речиси не оставаат простор за дишење. Зборот чокер во значењето на овој тип на ѓердан се појавил уште во 1928 година.
Но, освен името, од кога всушност потекнуваат овие ѓердани и која е нивната историја?
View this post on Instagram
Антички цивилизации
Од античко време, луѓето носеле накит за да се заштитат од духовните сили, да ги заштитат другите делови од телото (вратот, зглобовите, главата, градите) и да имаат заштита во задгробниот живот. Истото важеше и за чокерите кои се присутни во човечката цивилизација речиси од нејзиниот почеток.
Најстариот чокер е пронајден во гробницата на кралицата Месопотамија Пуаби во градот Ур (околу 2600 г. п.н.е.).
View this post on Instagram
Во древниот Египет, накитот се носел за да ги приближи луѓето до боговите и да ја стекне нивната наклонетост. Поради тоа носеле кратки и тесни ѓердани или јаки во златна боја кои ја претставувале бојата на кожата на нивниот врховен бог на сонцето Ра. Келтите размислувале слично во бронзеното доба. Тие ги прикажувале своите богови со тесни, големи златни ѓердани. За да им се приближат, но и да им го заштитат вратот, Келтите ги носеле овие тешки и многу неудобни ѓердани.
View this post on Instagram
Домородците на северноамериканскиот континент биле украсени со чокери направени од птичји коски, верувајќи дека нивниот дух ќе ги заштити од разни болести, но и ќе им го обезбеди вратот.
View this post on Instagram
Во Африка, кај народите Зулу и Масаи, долго време се носат чокери како знак на припадност на одредено семејство, индикатори за богатство, брачна состојба во зависност од бојата и големината на ланчето.
Во средниот век, богатите жени се украсувале со чокери со приврзок на кој бил прикажан свети Себастијан, верувајќи дека така се штитат од чумата. Подоцна, сепак, чокерите играа сè помалку заштитничка и се повеќе естетска улога меѓу благородниците и владејачките семејства.
View this post on Instagram
Чокери во 16-ти век
Ана Болен, според многумина највлијателната англиска кралица и втората сопруга на Хенри VIII Тудор, сè уште носела многу препознатлив бисер чокер со буквата Б како привезок. Ако некој во тоа време сè уште верувал во заштитната улога на чокерот, тоа веќе не можел да го прави, со оглед на тоа што Ана Болен го завршила животот обезглавена на гилотина.
View this post on Instagram
Со Индија владеела династијата Могули, која, како што сведочат сликите на мажи и жени, исто така го украсувала нејзиниот врат со бројни кратки, тесни ѓердани. Шах Јахан, чие владеење се памети како златно доба, и неговата сопруга Мумтаз Махал, на која и е посветен Таџ Махал, носеа чокери многу високо на вратот за да можат да стават што повеќе.
View this post on Instagram
17-ти и 18-ти век
За време на барокот и рококо периодите во Франција, чокерите биле исклучително популарни.
Марија Антоанета носела ленти од ткаенина врзани околу вратот. И таа заврши на гилотина. Ова го означи почетокот на трендот во кој црвените ленти беа врзани околу вратот за време на Француската револуција во спомен на оние кои ги загубија главите на овој начин. Во исто време, младите во Англија ја прифатија оваа мода, но од чисто естетски причини.
View this post on Instagram
19-ти век
Во Франција во 19 век, црните ленти околу вратот, или чокерите, станаа симбол на социјална група. Проститутките, како што е Олимпија во сликата на Моне, имаа чокери како знак. Наскоро, француските балерини беа обележани со овие ленти, што може да се види на сликите на Едгар Дега.
View this post on Instagram
За тоа време, во Германија и Австрија, чокери („Kropfkette“) носеа жени кои сакаа да ги покријат лузните на вратот предизвикани од гушавост.
Англиската кралица Александра од Данска, сопругата на Едвард VII, обожавала чокери. Според гласините, таа ги носела за да ја покрие лузната на вратот стекната во детството. Англија во неа виде голема модна инспирација и населението почна масовно да носи чокери.
View this post on Instagram
20-ти век
Носењето чокери било пренесено во следниот век меѓу флаперите (израз од 1920 година за жените кои ги отфрлале општествените норми: пушеле цигари, излегувале, слушале џез).
Во Америка за време на Големата депресија (1928-1939), носењето чокери претставуваше припадност на социјалната субкултура – хомосексуалците. За нив тоа беше таен знак на меѓусебно препознавање. Во 1940 година, чокерите беа омилени меѓу сите жени.
Меѓутоа, после тоа, во 60-тите и 70-тите, овие ѓердани не се враќаа во мода се додека на голема врата ги претставија најголемите рок ѕвезди: Мик Џегер, Џими Хендрикс, Елвис Присли, Дејвид Боуви, Иги Поп.
Во 90-тите, чокерите беа преземени од поп-ѕвезди. Тогаш црните чокери станаа симбол на елегантен и гранџ изглед, а ги носеа сите, од Гвен Стефани, Принц, Бритни Спирс до принцезата Дијана.
View this post on Instagram
Чокери денес
Од 2014 година кога се враќа модата на деведесеттите, а се враќаат и чокерите. Денес ги имаме во сите облици, бои, кожа, метал, кадифе, сребро, оние што имитираат Англија од 19 век и оние што ги имитираат пластичните чокери за тетоважи што ги носевме во 90-тите.
View this post on Instagram
Поврзувањето на ланчето со промискуитетни жени можеби се должи на 19 век или визуелната поврзаност со БДСМ и сексуалните помагала кои на пошироката јавност и станаа познати со новиот милениум, но тоа никогаш не било цел на чокерите во историјата.
Затоа, доколку носите чокери, слободно носете ги. Ако можеше кралицата на Месопотамија, можеме и ние.
View this post on Instagram
