Цртање приказни со авторски пристап
Во галеријата на МКЦ од 7 до 16 јуни публиката уживаше во изложбата на стрипови од седум автори од повеќе генерации: Иванка Апостолова, Гаја Смилевска, Матеј Богдановски, Вук Митевски, Иван Ивановски, Владимир Лукаш и Ѓорѓе Јовановиќ.
Изложбата „Цртање приказни“ понуди особен фокус на седум автори и нивните стрип-дела работени по мотиви на современи македонски писатели или во комплетно авторство (цртеж и текст) на самите автори. „Преку оваа изложба настојуваме да го прошириме погледот на можните начини на презентирање и промовирање на стриповите, притоа отворајќи простор за дискусија за продукцијата, пред сѐ, на некомерцијалните, авторски стрипови“, велат организаторите.
Еден од авторите е академскиот сликар Ѓорѓе Јовановиќ, кој значително придонесува во развојот на современата уметничка сцена со своите слики и цртежи, инсталации, објекти, интерактивни, партиципативни и колаборативни проекти, но и како иницијатор и организатор.
– Преку изложбата „Цртање приказни“ нашата намера беше да обединиме седум автори од повеќе генерации што работат во областа на стрипот. Она што е специфично е тоа дека повеќето од авторите се ликовни уметници, па оттаму и третманот на стрипот кај сите овие автори е поразличен од оној на класичните стрип-автори. Токму тука е и главната идеја и намера на изложбата да даде малку поразличен и иновативен пристап кон поимањето и потенцијалот на стрипот како медиум и за тоа како еден стрип би можел да се развива надвор од класичниот формат – вели Јовановиќ за „Културен печат“.
– Она што е, исто така, особено важно е дека дел од изложените стрипови се работени по мотивите на приказните или песните на современи македонски писатели. Мојот стрип е работен според мотивите на „Кинеска делегација во Прилеп“, чин од драмата „Чернодрински се враќа дома“ од Горан Стефановски. Матеј Богдановски се претстави со стрип-адаптација на новелата „Улица“ од Славко Јаневски, Иван Ивановски со своја стрип-адаптација на песната „Небиднина“ од Ацо Шопов, додека другите автори покрај цртежите се автори и на приказните – вели Јовановиќ.
На почетоците на оваа уметност се велеше дека ги расипува децата, дека е залудна забава, дека нема уметничка вредност. Стрипот помина долг пат до уметничка, теоретска, академска афирмација: историјата на уметноста го негираше, теоретичарите и универзитетските институции го омаловажуваа, галериите го избегнуваа.
Јовановиќ смета дека нашите ликовни и стрип-автори имаат неверојатни потенцијали, но го загрижува третманот на уметниците кај нас.
– Тоа влијае и врз нас кои сме повозрасни, но особено и врз помладите автори, бидејќи тие некако се губат во тој простор, во таа средина што не е доволно мотивирачка. Во таква атмосфера, нивната одлука да престанат со работа се сѐ почести и почести. Оттаму, идејата на оваа изложба е да се спротивстави на тие процеси, да ги мотивира, да им даде поттик и да ги испровоцира самите автори да работат, да укаже дека нивната работа не е залудна и дека секогаш ќе постои публика која ќе биде заинтересирана да ги погледне нивните дела – нагласува Јовановиќ.
(Текстот е објавен во „Културен печат“ број 133, во печатеното издание на весникот „Слободен печат“ на 18-19 јуни 2022)